Morgunblaðið - 12.09.1974, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1974
Minning:
Einar Scheving
Thorsteinsson
Að morgni 3. þ.m. lézt að
Reykjalundi Einar Scheving
Thorsteinsson, fyrrum kaupmað-
ur á Blönduósi, eftir langa og,
stranga vanheilsu og sjúkdóms-
legu. Hann fæddist í Stykkis-
hólmi 23. marz 1898, yngsti sonur
læknishjónanna, þar, Davíðs
Scheving Thorsteinssonar og frú
Þórunnar, sem var dóttir Stefáns
prests Stephensen í Vatnsfirði.
Forfeður Einars voru í báðum
ættum í forustuliði þeirra íslend-
inga, sem á 19. öld lögðu grund-
völlinn að síðara menningarþjóð-
félagi á þessu landi. Davíð læknir
var einn mætasti maður stéttar
sinnar, virtur og dáður af íbúum
þeirra héraða, sem urðu starfs-
vettvangur hans, og á áttræðis-
aldri var hann kjörinn „skáta-
höfðingi" bæði meðal karla og
kvenna í skátafélögum f Reykja-
vík. Frú Þórunn þótti manni sín-
um f fyllsta máta samboðin og var
henni löngum tamt að miðla öðr-
um af þekkingu sinni og margvís-
legum fróðleik, enda er hennar
getið á þeim vettvangi á nær ólik-
legustu stöðum.
Einar ólst upp á Isafirði. Hann
var bráðþroska og snemma mun
athafnaþráin hafa komið í ljós.
Ungur að árum fer hann að
stunda sjómennsku og starfar um
skeið á íslenzkum og erlendum
skipum í millilandasiglingum.
Sem dæmi um táp Einars má
nefna, að kornungur lýkur hann
farpiannaprófi frá Stýrimanna-
skólanum árið 1917 og mun um
skeið hafa verið stýrimaður á
gamla Willemoes, sem hlaut nafn-
ið Selfoss eftir að Eimskip eignað-
ist hann.
Um 1920 yfirgaf Einar sjó-
mennskuna. Starfaði hann þá um
tíma í Reykjavíkurapóteki hjá
Þorsteini bróður sínum. Var hann
þar öllum hnútum kunnugur,
læknissonurinn, enda mun Þor-
steinn hafa talið sig eiga góða stoð
í störfum bróður síns og jafnvel
kallað hann á vettvang er mikið lá
við, eftir að Einar hafði sjálfur
haslað sér völl á athafnasviðinu.
En upp úr þessu má segja, að
hann vendi sínu kvæði í kross.
Kaupir hann þá eignir verzlunar
Péturs Péturssonar á Blönduósi
og sýslumannshús þeirra Gísla Is-
leifssonar og Ara Arnalds, eitt
stæðilegasta hús þar um slóðir, og
stofnar eigin verzlun. Nokkru síð-
ar keypti hann verzlunarhús og
miklar eignir Höpnersverzlunar
þar á staðnum, sem þá hætti
rekstri.
5. okt. árið 1922 gekk Einar að
eiga Hólmfríði Albertsdóttur
Jónssonar, frá Stóruvöllum í
Bárðardal. Brúðkaupsveizlan var
haldin í gamla Reykjavíkur-
apóteki hjá Þorsteini og Berg-
þóru, mágkonu Einars, sem þar
bjuggu um langt skeið. Sfðar lá
leið þeirra hjóna til Blönduóss,
þar sem þau stofnuðu sitt glæsi-
lega, gestrisna heimili, sem mikið
rausnarorð fór af um árabil. Börn
þeirra hjóna, sem upp komust,
eru: Þórunn og Guðrún Jóna,
Gyða röntgenhjúkrunarkona, gift
Halldóri J. Jónssyni magister og
safnverði í Þjóðminjasafni Is-
lands, og Stefán Jón, sérfræðing-
ur i búfjárrækt við rannsóknar-
stöðina á Keldnaholti, giftur Ernu
Tryggvadóttur. Þar að auki átti
Einar tvær dætur, Bryndísi, sem
er látin og Ester, sem er hús-
freyja að Svfnafelli í Öræfum,
gift Guðlaugi Gunnarssyni bónda
þar. Barnabörn Einars eru 10 að
tölu og einn dóttur-dóttur-sonur
hefur bætzt í hóp afkomenda
hans. Allt er þetta mikið mann-
kostafólk, sem nú saknar föður,
er þau dáðu í blíðu og stríðu.
Um langt árabil var verzlun
Einars Scheving Thorsteinssonar
ein myndarlegasta kaupmanna-
verzlun á Norðurlandi. Var þetta
löngum sveitarverzlun upp á
gamla mátann, flutti inn vörur
sínar beint frá útlöndum, Dan-
mörku, Englandi og Þýzkalandi
og afurðir bændanna, saltkjötið
og ullin, fóru beint á erlendan
markað. Segja má, að verzlunin
hafi þótt hafa á sér nýtízkulegt
snið og bera af öðrum verzlunum
um vöruval og nýtízkulega
verzlunarhætti. Um árabil
starfaði útibú verzlunarinnar á
Skagaströnd (nú Höfðakaupstað-
ur). Naut Einar löngum starfs-
krafta mágs síns, hins mikla hæfi-
leikamanns Halldórs Albertsson-
ar, sem síðar var kaupmaður á
Blönduósi. Er mér kunnugt um,
að Einar kunni vel að meta störf
hans, enda Halldór löngum helzti
fulltrúi hans við verzlunarstörfin.
Annars hafði verzlunin lengstum
mörgu starfsfólki á að skipa, en
einkum f sambandi við vor- og
haustkauptíðir.
Einar var mikill starfsmaður.
Ætíð var hann fyrstur til starfa á
t
Eiginmaður minn og faðir okkar
ERLING E. DAVÍÐSSON,
verður jarðsunginn frá Keflavíkurkirkju laugardaginn 14. september kl.
1 3 30
GuSrún Glsladóttir,
Örn Erlingsson, Steinn Erlingsson,
Steinunn Erlingsdóttir, Þorsteinn Erlingsson,
Pálina Erlingsdóttir, Stefania Erlingsdóttir.
Útför
STEINUNNAR JÓNSDÓTTUR
frá Skaftaholti. Nökkvavogi 24
fer fram frá Fossvogskirkju laugardaginn 1 4. sept. kl. 1 0 30
Ingunn Halldórsdóttir,
Benjamín Halldórsson, Anna Böðvarsdóttir,
Einar Hjaltested, Svanhildur Elentínusdóttir,
og barnabörn.
t
Jarðarför móður okkar, tendamóður og ömmu,
KRISTÍNAR BENEDIKTSDÓTTUR
frá Urðavegi 44,
Vestmannaeyjum,
ferfram frá Fossvogskirkju föstudaginn 1 3. september kl. 3 e.h.
Sigrún Bergmann,
Unnur Sigurðardóttir, Stefán Jónsson,
Elín Sigurðardóttir, Sigtryggur Jónsson,
Magnús Sigurðsson, Dorothea Einarsdóttir,
Garðar Júlfusson, Sigrfður Björnsdóttir,
og bamabörn.
morgnanna, og þótt hann sæti
löngum á einkaskrifstofu sinni, á
tali við hina fjölmörgu viðskipta-
menn verzlunarinnar, sem margir
hverjir voru úr röðum stórbænda
héraðsins, kunni hann því ekki
síður vel að taka til höndunum í
vörugeymslunum og hinu vfð-
feðma sláturhúsi — þau voru
raunar tvö — þegar hann kom
því við. I einu, er laut að störfum
Einars, við hin umfangsmiklu
verzlunarstörf á Blönduósi, mátti
segja, að hann væri ekki einham-
ur. Var það við skipakomur, við
uppskipun og útskipun á vörum
verzlunarinnar. Þá kom svo sann-
arlega upp í honum sjómaðurinn.
Einar var með myndarlegustu
mönnum á velli og jötunmenni að
burðum, er hann var upp á sitt
bezta. Aðstaðan við afgreiðslu
skipa mun á þessum tfma hafa
verið einna erfiðust á Blönduósi á
landi hér, enda hlutust þarna
hörmuleg slys við „ósinn" og
sjávarströndina hér áður fyrr.
Einar kappkostaði að hafa ein-
valalið á uppskipunarbáti sínum,
en þar sat hann löngum sjálfur
við stjórnvölinn og stjórnaði upp-
skipuninni, stundum sólarhring-
um saman, eins og þá var tftt.
Mun það jafnvel enn í manna-
minnum, að oft var Thorsteinsson
fyrstur á vélárlausum upp-
skipunarbáti sínum út að skips-
hlið, í tvísýnu veðri, og síðastur
„að leggja árar í bát“, þegar fár-
viðri brast á. Það gat oft verið
ægispennandi að fylgjast með
hamförum þeirra Einars og góð-
kunningja hans, Finnboga
Theodórs, sem stjórnaði dráttar-
bát kaupfélagsins og dró upp-
skipunarbátana milli skips og
lands einnig bát Thorsteinssons
verzlunar. Yfirmenn á millilanda-
skipunum voru margir gamlir
skipsfélagar og vinir Einars af
sjónum. Og oft skauzt þá borða
lagður skipsmaður með Einari í
land og naut þar gestrisni á
heimili þeirra hjóna. Stundum
skipaði Einar timbri og öðrum
vörum sfnum upp í „ósinn“ og gat
honum þá verið hvað mestur
vandi á höndum. Ekki veit ég til
þess, að hent hafi slys eða óhöpp á
þessari uppskipunarútgerð Ein-
ars, þótt oft kæmust menn f hann
krappan, enda treystu líka allir
honum, dugnaði hans og forsjálni
í slíkum lifsnauðsynlegum, en oft
áhættusömum störfum. Að upp-
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Eg geri mér ljóst, að kristindómnum er ógnað af öflum
innan og utan kirkjunnar. Hvernig stendur á þessu? Er þetta
eitthvað f sögunni?
Alls ekki!
Kristur sagði: „Á þessum kletti mun ég byggja
söfnuð minn og hlið heljar skulu eigi verða honum
yfirsterkari.“ Þér verðið að muna, að bæði er til hin
sanna kirkja og svikakirkja, sannir lærisveinar
Krists og ósannir. Svikarar hljóta alltaf að vera til —
og tilvera þeirra felur í sér ögrun, alveg eins og allt,
sem er falskt, ögrar siðuðu þjóðfélagi.
Það er eins og dr. Paul S. Rees hefur sagt: „Það er
álitamál, hvort nafn Krists bíður meiri hnekki vegna
hinna mörgu milljóna marxista, sem rísa gegn því,
eða hinna mörgu milljóna kveifarlegra kristinna
manna, sem lítilsvirða það.“ Hættulegustu óvinirnir
eru alltaf „innan herbúðanna“, ekki utan þeirra,
hvort sem um er að ræða þjóðir eða stofnanir.
Það er rétt, að okkur bæri að ráðast á svikakristin-
dóm og helzt útrýma honum. En nú hefur Drottinn
kennt, að á síðustu tímum muni falskristar rísa og
leiða marga í villu. Við megum því ekki missa
jafnvægið, þegar orð hans fara að koma fram. Jafn-
framt ber okkur að minnast þess, að árásir á hina
sönnu kirkju munu ekki bera tilætlaðan árangur.
Hún mun jafnvel standast hlið heljar, hvort sem
árásirnar koma innan frá kirkju Krists eða utan að.
skipun lokinni var líka oft efnt til
fagnaðar í húsakynnum og á
skrifstofum verzlunarinnar,
stundum á heimili þeirra hjóna.
Var þá tekinn tappi úr flösku og
veit vel. Kappsamleg og farsæl
vinnubrögð þökkuð af heilum
huga.
A þessum árum var Einar Thor-
steinsson einn sérkennilegasti og
svipmesti persónuleiki á sínum
heimaslóðum. Mér kemur hér í
hug ummæli eins mesta gáfu-
manns þjóðarinnar um Hannes
Hafstein, þegar hann var f blóma
lífsins: „Hann hafðifríðleik.vöxt
og afl fram yfir flesta menn aðra.
Aldrei hef ég séð nokkurn mann
svo auðkenndan frá öðrum í
mannfjölda." Vissulega lét hon-
um vel að taka á móti og umgang-
ast „höfðingjana" á þessum árum.
Þó er það skoðun mín, byggð á
nánum kynnum af Einari Thor-
steinsson á þessum árum, að bezt
hafi hann ávalt kunnað við sig í
hópi þeirra óbreyttu almúga-
manna, sem voru honum að skapi,
t.d. að kjarki og áræði, eins og
uppskipunarkarlarnir hans, sem
nú munu flestir hafa lagt upp f
hina hinztu för á undan honum.
Einar Thorsteinsson var dulur
maður í skapi og gat verið harður
í horn að taka, þegar þvi var að
skipta. En mildur var hann þeim,
sem voru minni máttar, sárfátæk-
um viðskiptamönnum, sem hann
bar traust til, börnum og gamal-
mennum. Hér var sterkur og
traustur þáttur i skapgerð Einars,
um það get ég borið. Engum
manni treysti ég, barnið, betur og
um þetta gæti lfka hann afi gamli
t
Þökkum innilega auðsýnda samúö við andlát og útför móður okkar,
tengdamóður og ömmu.
KRISTÍNAR SAMÚELSDÓTTUR,
Ásvallagötu 35.
Sigríður Elfasdóttir, Guðmundur Sigurðsson,
Jón Elfasson, Lilja Hafliðadóttir,
Magnús Elfasson, Margrét Eggertsdóttir
og barnabörn.
t
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð og kærleika ! veikindum og v
andlát og útför
MARGRÉTAR RANNVEIGAR EYJÓLFSDÓTTUR,
Snorrabraut 34.
Guð blessi ykkur öll. Steinunn Björg Eyjólfsdóttir
Sigurbjörn Eyjólfsson Guðlaug Jónsdóttir
Guðrún Eyjólfsdóttir
Maria Guðbjörg Eyjólfsdóttir
Ingiveig Eyjólfsdóttir
Ólafur Ólafsson Dagbjört Guðjónsdóttir
og aðrir aðstandendur.
borið, ef hann mætti nú mæla.
Það var oft aðdáunarvert hversu
mikla nærgætni Einar sýndi
gömlum móðum tengdaföður sfn-
um, er þau hjónin tóku undir sinn
verndarvæng.
Einar var einn skemmtilegasti
samferðamaðurinn, þegar sá gáll-
inn var á honum, enda fóru af
því margar sögur á heimaslóðum
hans. Hann var líka afburða
vinsæll hjá þeim, sem kunnu að
meta hann og virða. Þegar hann
flutti til 1 Blönduóss, var
hann á 25. aldursári. Hann
var þá þegar mikill knatt-
spyrnuunnandi og meir að
segja í sjálfum höfuðstaðnum
þóttu þeir bera af á vellinum,
frændurnir Friðþjófur Thor-
steinsson og Einar, og félag
þeirra Fram nær ósigrandi, er
þeir voru á vellinum. Nú stofnaði
Einar knattspyrnuflokk á Blöndu-
ósi og þjálfaði hann af atorku.
Þetta var upphaf mikillar „sigur-
göngu" sem Blönduósingarnir
áttu í vændum á næstu árum.
Knattleikir voru háðir víðsvegar í
sýslunni, þótt aðalvöllurinn væri
út við Kvennaskólann. Segja má,
að Einar hafi mótað þessa fþrótt á
stóru svæði Norðanlands á þess-
um árum. Fullyrði ég, að Blöndu-
ósingar hafi aldrei beðið lægri
hlut á knattspyrnuvellinum,
meðan Einar lék með þeim. Marg-
ur Húnvetningurinn, sem nú er
kominn til ára sinna, mun minn-
ast þessara gleðileikja, þótt stund-
um sviði undir, þegar fast var
sótt. Þarna átti Einar miklum vin-
sældum að fagna f hópi góðra
félaga, og vissulega var hann
fyrirmynd okkar strákanna f
hvert sinn, sem okkar bolti var á
lofti.
A stríðsárunum seldi Einar
verzlun sína og eignir á Blöndu-
ósi, flutti til Reykjavfkur, bjó þar
og starfaði meðan heilsan entist.
Sfðustu árin háði hann raunar sitt
dauðastríð, síðustu missirin á
Reykjalundi, af þeirri karl-
mennsku, sem honum var í blóð
borin. Nú hefir hann öðlazt hvíld-
ina.
Sá, sem skrifar þessi fátæklegu
minningarorð, telur sig eiga þeim
Fríðu og Einari meira að þakka
en öðrum, um langt árabil, á við-
kvæmasta æviskeiði lffsins.
Aldrei verður þetta fullþakkað.
Nú, við andlát Einars, dvelur hug-
ur minn hjá Fríðu frænku og
frændsystkinum mínum, börnum
hennar. Hún er sú sem við virðum
og elskum, styrkjandi og hug-
hreystandi, jafnvel á mestu
sorgarstundum lffsins.
Blessuð sé minning Einars
Scheving Thorsteinssonar.
Stefán Þorsteinsson.