Morgunblaðið - 12.09.1974, Blaðsíða 1

28 SIÐUR
172. tbl. 61. árg. FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1974 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Hundruð létust
í uppreisninni
Samkomulag um
fangaskipti
Makarios til Kýpur?
Laurenco Marques,
Mosambique
11. september AP — NTB.
FREGNIR frá Laurenco
Marques, höfuðborg Mosam-
bique, eru nokkuð ðljósar
og ber fréttastofum ekki saman
um, hve margir hafa fallið f óeirð-
unum f borginni undanfarna
daga. NTB fréttastofan hefur
eftir yfirvöldum f borginni, að
tala fallinna sé 47, en AP frétta-
Chou segir af sér
London 11. september AP.
BREZKA blaðið Daily Telegraph
hefur f dag eftir sendinefnd frá
Nfgerfu, sem nýkomin er frá Pek-
ing, að eiginkona Chou En-lais
forsætisráðherra Kfna, Teng
Ying-chao, hefði tjáð nefndar-
mönnum, að forsætisráðherrann
hefði sagt af sér öllum embættum
eftir að hann fékk annað alvar-
legt hjartaáfall fyrir skömmu.
Chou er þó sagður á góðum bata-
vegi, en hann megi ekki leggja
hart að sér.
Santiago Chile 11. september
AP — NTB — Reuter.
LEIÐTOGAR herforingjastjórn-
arinnar f Chile minntust þess f
dag, að ár var liðið frá þvf að
byltingin f landinu var gerð og
Allende forseta steypt áf stóli.
Augusto Pinochet, forseti lands-
ins, lýsti þvf yfir í ræðu, að her-
foringjastjórnin væri reiðubúin
til að sleppa nær öllum pólitfsk-
um föngum úr haldi, ef stjórnir
Sovétrfkjanna og Kúbu slepptu
svipuðum fjölda pólitfskra fanga
úr haldi.
Yfirlýsing þessi vakti mikla
furðu. Við sama tækifæri lýsti
Pinochet því yfir, að styrjaldar-
ástandi í landinu væri aflétt, hins
vegar munu herlög gilda fyrst um
sinn.
Pinochet sagði f ræðu sinni, að
stjórnvöld hefðu náð góðum ár-
angri í baráttu sinni gegn marx-
isma. Verkamenn víða um landið
lögðu niður vinnu f dag til að
minnast Allendes.
Margir pólitfskir fangar voru
stofan og Reuter segja töluna nær
200 og að óttazt sé, að hún eigi
enn eftir að hækka. Mörg
hundruð manns hafa særzt og
slasazt.
Yfirvöld f Portúgal segja, að
portúgalskir hermenn hafi nú
tögl og hagldir í borginni, en sýni
mikla stillingu. Allt er sagt með
kyrrum kjörum, en þó er nokkur
spenna sögð ríkja f borginni.
Öeirðirnar brutust út, er hvítir
íbúar borgarinnar gerðu uppreisn
og náðu á sitt vald útvarpsstöð
borgarinnar og nokkrum mikil-
vægum stjórnarbyggingum til að
Framhald á bls. 27.
Engin alls-
herjarnáðun
Washington 11. september AP.
TALSMAÐUR Fords Bandarfkja-
forseta lýsti þvf yfir f dag, að það
væri misskilningur, að forsetinn
íhugaði allsherjarsakaruppgjöf
fyrir sakborninga f Watergate-
málinu. Hins vegar mundi forset-
inn fhuga persónulega allar
beiðnir um sakaruppgjafir, sem
honum kynnu að berast.
Talsmaðurinn sagði, að mis-
skilningurinn hefði komið upp
vegna fyrirspurnar frá eiginkonu
John Deans, fyrrum lögfræði-
ráðunautar Nixons, en hann situr
nú í fangelsi, um möguleikana á,
að maður hennar yrði náðaður,
þar sem Nixon hefði verið náðað-
ur. Var svar forsetans á þá leið, að
allar slfkar umsóknir yrðu teknar
til athugunar. Margir túlkuðu
þetta svar sem forsetinn væri að
íhuga sakaruppgjöf fyrir alla
Watergateaðilana.
Forsetinn hefur í dag sætt
Framhald á bls. 27. I
látnir lausir í dag og flestir þeirra
sendir f útlegð. Meðal þeirra
fyrstu, sem sleppt var f morgun,
var Latelier utanríkis- og varnar-
Álasundi 11. september. NTB.
NORSKA blaðið Sunnmöre
Arbeideravis skýrði frá þvf f dag,
að óseldar saltfiskbirgðir að verð-
mæti um 400 milljónir norskra
króna eða um 8 milljarða fsl. kr.
væru nú f Noregi. 1 Álasundi, þar
sem 70% alls saltfisks til útflutn-
ings eru framleidd, liggja nú
Nikosfa 11. september AP
LEIÐTOGAR grfsku og tyrk-
nesku þjóðarbrotanna á Kýpur
náðu f dag samkomulagi um að
sleppa úr haldi öllum sjúkum og
særðum föngum, föngum undir
18 ára aldri, kennurum og há-
skólastúdentum. Þetta kom fram
f tilkynningu frá friðargæzlu-
sveitum Sameinuðu þjóðanna á
Kýpur. Þeir Rauf Denktash, leið-
togi tyrkneska þjóðarbrotsins, og
Clerides, forseti Kýpur, hittust á
þriðja fundi sfnum f dag til að
fjalla um flóttamannavandamál-
in.
Skv. könnun alþjóða Rauða
krossins eru nú um 5700 fangar á
eynni, um 3300 Tyrkir eru i haldi
hjá Grikkjum og um 2400 Grikkir
hjá Tyrkjum. Talsmenn Rauða
krossins segja, að um % fanganna
séu óbreyttir borgarar. Aðbúnað-
urinn f fangabúðunum er sagður
mjög slæmur hjá báðum aðiljum.
milli 18—19 þúsund lestir af
óseldum fullunnum saltfiski.
Vegna hinnar tregu sölu undan-
farið hafa norskir útflutnings-
aðilar alvarlega hugleitt að lækka
verðið með aðstoð verðjöfnunar-
sjóðs saltfiskframleiðenda. Eink-
um er það saltaður ufsi, sem
Næsti fundur leiðtoganna verð-
ur á föstudag, og þá verður ákveð-
ið, hvernig fangaskiptin verða f
framkvæmd, en fulltrúar Samein-
uðu þjóðanna og Rauða krossins
vinna nú að áætlun um það.
Kaupmannahöfn 11. september,
einkaskeyti til Mbl.
frá Jörgen Harboe.
ALLT UTLIT var fyrir það f
kvöld, að slitnað hefði á ný upp úr
viðræðum Paul Hartlings við
erfitt er að selja. Blaðið skýrir
einnig frá þvf, að verð á hráefni
til saltfiskframleiðenda hafi
hækkað um 500% á sl. fimm ár-
um. Verð á saltfiski hefur verið
mjög hátt á heimsmarkaðinum f
ár, en saltfiskverð hefur oft
lækkað, ári eftir að verðfall hefur
orðið á frystum fiski.
Bandaríski fulltrúadeildarþing-
maðurinn Robert Wilson frá Kafi-
forníu, sem kom til Washington í
dag frá Grikklandi, sagði, að búizt
sé við, að Makaríos erkibiskup
taki við völdum á ný á Kýpur
innan skamms. Sagði þingmaður-
inn, að Makarios væri þegar kom-
inn til Grikklands i boði grísku
stjórnarinnar og að menn væru
sammála um, að hann mundi inn-
an skamms taka við völdum á
Kýpur með samþykki grfsku
stjórnarinnar og þegjandi sam-
komulagi tyrknesku stjórnarinn-
Anker Jörgensen leiðtoga Jafn-
aðarmannaflokksins um sam-
komulag um efnahagsaðgerðir
minnihlutastjórnar Hartlings.
Töldu margir, að Hartling ætti nú
ekki annars úrkosta en að boða til
nýrra kosninga. Hins vegar eru
stjórnmálafréttaritarar varkárir f
spádómum sfnum, þvf að á undan-
förnum mánuðum hefur hvað eft-
ir annað verið búizt við nýjum
kosningum, en alltaf hefur tekizt
að komast hjá þvf á sfðustu
stundu.
Hartling og Jörgensen hófu
viðræður aftur í morgun, en í
kvöld var talið, að þær hefðu farið
út um þúfur. Jörgensen hefði
ekki fundizt Hartling nægilega
sveigjanlegur í viðræðunum.
Deilur Venstre og Jafnaðar-
manna snúast að mestu um niður-
skurð á framlögum rfkisins til al-
mannatryggingakerfisins. Danska
þingið kemur saman til aukafund-
ar á morgun og er þá búizt við, að
til úrslita dragi i málinu.
FURÐULEG
YFIRLÝ SING
Framhald á bls. 27.
Saltfiskur fyrir 8 millj-
arði óseldur í Noregi
Danmörk:
Enn slitnar upp
úr viðræðunum