Morgunblaðið - 07.03.2000, Blaðsíða 44

44 ÞRIÐJUDAGUR 7. MARS 2000
MORGUNBLAÐIÐ
4t
UMRÆÐAN
Starfsþjálfun fyrir útvalda?
ét ÞRIÐJUDAGINN
25. janúar birtist í
Morgunblaðinu grein
eftir mig um starfs-
nám fyrir ófaglærða
hjá ÍSAL. Flokkstjóri
í skautsmiðju ISAL
svarar síðan 1. mars
grein minni fyrir hönd
ISAL. Þar slítur hann
grein mína úr sam-
hengi og dregur út
spuminguna um það
hvort athugavert sé að
ríkið kosti að ein-
' hverju leyti nám
verkamanna? Hann
gefur sér forsendur út
frá því að hann hafl
borgað skatta!
Upphaflega spurningin var: Eiga
stórfyrirtæki eins og ISAL að reka
ríkisstyrktan starfsþjálfunarskóla?
Flokkstjórinn hefur greinilega ekki
kynnt sér forsendur þær sem fá
mig til að spyrja slíkrar spurningar.
Við vorum í tvö ár að koma þessu
námi á og ákaflega meðvitaðir um
hætturnar við að gera nemendur
fráhverfa náminu. Starfsnáms-
nefndin var skipuð þremur fulltrú-
um frá ÍSAL og þremur frá verka-
lýðsfélögunum. Við, fulltrúar
,,fstarfsmanna, töldum að nefndin
hefði komist að samkomulagi um
hvað skyldi gera, hvemig það yrði
gert og hvað bæri að varast. Þar
var enginn ágreiningur og gengu
SúrefnLsvörur
Karin Herzog
Silhouette
nefndarstörfin ákaf-
lega vel fyrir sig og
voru nefndarmenn
sammála um að verk
nefndarinnar væri
góður grunnur að
náminu. Síðan gerist
það að framkvæmda-
stjóm ISAL gerir ann-
að en nefndin hafði
talað um og lagt fyrir.
Trúnaðarráð/Verka-
lýðsfélagið Hlíf, Jám-
blendifélagið og ÍSAL
fengu sameiginlegan
peningastyrki til að
koma náminu á.
Forsendurnar
Svo ég telji lauslega upp for-
sendur þær sem ég nefni í grein
minni.
1. ISAL ákvað einhliða að starfs-
námsnefnd hefði lokið störfum
þrátt fyrir t.d. sameiginlega pen-
ingastyrki og samninga.
2. Val á nemendum í fyrsta hóp
miðaðist við að velja flokkstjóra,
varaflokkstjóra og þá sem voru
þóknanlegir stjórnendum sérstak-
lega umfram aðra.
3. Samið var í námsskrá um
hvernig staðið skyldi að prófum,
tengingu námsins við vinnustaðinn
og hvernig náminu skyldi háttað.
4. Óbreyttir verkamenn hafa sagt
að námið sé ekki það sem við höfum
kynnt þeim.
5. Umsækjendum fækkaði stór-
lega vegna orðróms frá fyrsta hóp
um að of mikið væri af prófum og
heimanámi.
Þess má geta að við fulltrúar
starfsmanna, nemendur, kennarar
og stjómendur ÍSAL sátum a.m.k.
einn sameiginlegan fund vegna
Stóriðjuskólinn
Það er ekkert athuga-
vert við að ríkið styrki
starfsnámið, segir
Jóhannes Gunnarsson.
Hvort menn hafi borgað
skatta í áratugi eður ei
kemur því ekkert við.
þessa (heimanáms og prófa) og síð-
ar á allnokkrum fundum í sitt hvoru
lagi. Framganga Kolbeins Gunnars-
sonar frá Hlíf og endalausar at-
hugasemdir okkar hafa orðið til
þess að námið er að fara í þann far-
veg sem að starfsnámsnefndin
ákvað að það ætti að fara í.
I millitíðinni fór flest allt eins og
við vöruðum við að það mætti ekki
fara. Framkvæmdastjórn tók ýms-
ar ákvarðanir varðandi námið sem
nefndin fékk ekki að fjalla um.
Starfsmenn höfðu enga nema
fulltrúa sína til að fjalla um málið
og þegar þeir fengu ekki lengur að
gera það varð að koma óánægjunni
á framfæri. Ef nefndin hefði fengið
að ljúka sínu máli hefði t.d. þessi
grein aldrei orðið til. Það eru marg-
ar leiðir til að sama markmiðinu.
Jafnrétti til náms
I grein minni stendur m.a.:
„Þetta allt vekur spurningu um
jafnrétti til náms og hvort styrkja
eigi auðhring eins og Alusuisse í að
halda uppi starfsþjálfun, t.d. á
flokkstjórum hjá ISAL. Val í skóla-
nám sem er styrkt með skattpen-
ingum má aldrei byggjast á geð-
þóttaákvörðunum og hverjir séu
þóknanlegir þeim sem í það velja.
Svona nám þyrfti að verða almenn-
ara í þjóðfélaginu. Ef ríkið styrkir
það áfram verður að finna sann-
gjarna aðila til að sjá um og velja í
það.“
Eg hef hvorki fyrr né síðar lagt
til að ríkið styrki námið ekki, eins
og flokkstjórinn lætur liggja að.
Það er akkúrat ekkert athugavert
við að ríkið styrki starfsnámið.
Hvort menn hafi borgað skatta í
áratugi eður ei kemur því ekkert
við. Starfsmenntasjóður er til þess
að styrkja nám ófaglærðra. Það
voru fulltrúar Hlífar sem komu með
hugmyndina um að sækja um styrki
til námsins. Styrkurinn varð síðan
til að liðka fyrir samningum um
námið.
Lögin
í 1. gr. d í lögum um starfs-
menntun í atvinnulífinu 1992, nr.
19, 15. maí, segir að tilgangur lag-
anna sé m.a.: Að jafna möguleika
fólks á vinnumarkaði og þess fólks
sem er tímabundið utan hans til að
afla sér starfsmenntunar, einkum
þeirra sem notið hafa lítillar eða
engrar starfsmenntunar fyrir, með
öfiugu framboði á grunnmenntun til
ákveðinna starfa eða til starfa í til-
tekinni atvinnugrein.
I mínum huga er galdraorðið
þama: Að ,jafna“ möguleika fólks.
Ef lögin eru grannt skoðuð má
sjá að þar stendur ekkert um að
það eigi að velja flokkstjórann
Binna umfram „óbreyttan starfs-
mann“. Það hlýtur að teljast eðli-
legt þegar nám, eins og hjá ÍSAL,
er ríkisstyrkt að allir starfsmenn
sitji við sama borð. Ekki trúi ég að
Jóhannes
Gunnarsson

flokkstjórinn sé að meina eitthvað
annað?
I umræddri grein gerir viðkom-
andi mér upp óánægju án þess að
skýra það nánar. Eg get hér með
aðeins óskað honum að hann lesi
upphaflegu greinina aftur og/eða
kynni sér um hvað málið snýst.
Eins kaus höfundur að skrifa upp
úr morgunblaðsgrein, upplýsinga-
fulltrúa ISAL, um námsgagnagerð-
ina varðandi starfsnámið. Eg hef nú
þegar svarað því í annarri grein.
Eilífur ágreiningur
Samskipti stjórnenda ÍSAL við
undirmenn hafa verið með því móti
að um einsdæmi er að ræða. A
vinnustað flokkstjórans, í skaut-
smiðju, vinna um 25-26 verkamenn.
I fljótu bragði man ég eftir að það-
an hafi verið reknir um 6 manns
(fyrir utan lausráðna). Þetta er
stórt hlutfall á ekki stærri vinnu-
stað. Eru þá aðrir vinnustaðir innan
ISAL ótaldir. Sumir hverjir þess-
ara góðu starfsmanna voru búnir að
vinna hjá ISAL í og yfir 20 ár.
Þeir sem eru óánægðir með t.d.
val flokkstjóra og varaflokkstjóra
umfram aðra í námið munu líklega
aldrei tjá sig í þessu máli. A sér-
stökum fundum með t.d. deildar-
stjóra rafgreiningar var öllum
greinum sem ISAL taldi vera neik-
væðar varpað upp á vegg og farið
rækilega yfir tjáningu starfsmanna
í fjölmiðlum.
Þeir sem hafa verið reknir hafa
allir átt það sameiginlegt að hafa
haft skoðanir á hinum ýmsu málum.
Síðan er hin hliðin. Menn fá plúsa
fyrir að hafa enga skoðun eða ef
þeir tjá sig „rétt“.
Ég vil óska flokkstjóranum
Brynjólfi til hamingju með að hafa
verið valinn í námið.
Höfundur var i starfsnámsnefnd sem
vann að því að koma á starfsnámi hjá
ISAL.