Morgunblaðið - 07.03.2000, Blaðsíða 34
34 ÞRIÐJUDAGUR 7. MARS 2000
MENNTUN
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Samhljómandi
eftirlíkingar
TÖNLIST
Sa I u r i n n
KAMMERTÓNLEIKAR
Caput-hópurinn flutti tónverk eftir
Andriessen, Mossenmark, de Man,
Hilmar Þórðarson, Meijering,
Padding og Hauk Tómasson.
Sunnudagurinn 5. mars 2000.
CAPUT-HÓPURINN stóð fyrir
kammertónleikum í Salnum sl.
sunnudagskvöld, 5. mars (ekki maí,
eins og stendur í efnisskrá) og voru
þar flutt svonefnd DVD-verk, auk
hefðbundinna nútímatónverka, bæði
sérstaklega samin fyrir venjuleg
hljóðfæri og tilraunaverk fyrir raf-
hljóð og blokkflautuleik.
Fimm verk á efnisskránni, sem
falla undir skammstöfunina DVD
(digital versatile disc) voru flutt af
rafrænum fjöldiski, þar sem bæði
hljóð og mynd fara saman og urðu
þessi verk til sem samvinnuverkefni
tónskálda og myndlistarmanna í
Hollandi. Slíkar tilraunir með mynd
og tón, eru verkefni sem kvik-
myndagerðarmenn hafa spreytt sig
á megnið af liðinni öld og það sem í
raun er nýtt við þessi verk, er
hversu myndleikurinn er „amatör-
ískur“ með afbrigðum og hug-
myndalaus, minnir á myndbönd
poppara, þar sem eini myndviðburð-
urinn er sífellt ráp söngvaranna.
þarna gat að sjá tau-rimlatjöldum
vingsað til og frá í sífellu, kyrrstæða
kvenpersónu í fiskabúri, snæljósa-
myndir af skelkuðum hænsnfugli,
leikfangakubb og dillandi kvenrass.
þvílík andagift. Það sem einnig ger-
ir þessa tilraun misheppnaða, er að
tónlistin er án samspils við mynd-
verkin. Þó var margt skemmtilegt
að heyra í tónlistinni við fiskabúrið,
eftir Roderik de Man, sem minnti á
gamla hollenska söngva, er voru
auk þess mjög vel fluttir.
Eftir Staffan Mossenmark var
flutt verkið Wood-Spirit, fyrir ein-
leiks harmonikku, sem Tatu Kant-
omaa lék af miklum fímleik, svo að
verkið varð skemmtilegt áheyrnar
og vel hugsanlegt að skógarandarn-
ir leiki sér með svo skringilegu lát-
æði, að félli vel að litríkri tónskipan
verksins. Hilmar Þórðarson átti
verk sem hann kallar Sononymus
II, þar sem stillt er saman rafhljóð-
um og leik á blokkflautur af ýmsum
tegundum. þrátt fyrir að slíkar til-
raunir í samhljóman, séu langt að
baki og fátt nýtt á því sviði annað en
betri og öruggari tækni í útfærslu
rafhljóðanna, var margt skemmti-
legt að heyra í þessu þriggja þátta
verki, margvísleg blæbrigði, fjörug-
ur hrynur og snjallar hugmyndir í
samskipan flautuleiks og rafhljóð-
anna, einkum í samleiknum á
kontrabassaflautuna, eitt stórund-
arlegt hljóðfæri, sem Camilla
Söderberg lék á af glæsibrag, sem
og tenor og alt-flauturnar.
Lokaverk tónleikanna var kamm-
erverk fyrir sjö hljóðfæri, er nefnist
Kópía (eftirlíking, eintak) og er eftir
Hauk Tómasson. Verkið er í sex
þáttum, sem hver um sig er unninn
út frá ákveðnum leiktækniaðferðum
og mismunandi hljóðfæraskipan.
Tónefni hvers þáttar minnir á
barokkaðferðir, þ.e. að unnið er úr
einu stefi í hverjum kafla, bæði er
varðar tónbil og hrynskipan. Fyrsti
kaflinn (Örbrigði) var unninn út fall-
andi tónmynd er tók á sig ýmsar
myndir og var færð á milli hljóð-
færa. Annar þátturinn (Innsetning)
hófst og lauk með einföldu bassa-
stefi, sem falið var í ómstríðum
hljómklasa. Einn fallegasti þáttur
verksins var sá þriðji (Hlekkir), sem
var einraddað tónferli, mjög fallega
„instrúmenterað". Sama má segja
um þann fjórða (Hringir), sem er að
mestu einleikur á horn, er var mjög
vel útfærður af Emil Friðfinnssyni.
Déjá vu, nefnist fimmti hluti verks-
ins og var sá þáttur líflegastur í
hryn en lokin, nr. 6 (Stúfar), var
eins konar „finale" og var á köflum
átaksmestur í styrk og kraftmiklum
„tutti“ samleik. Þetta er langt og
viðmikið verk, upp fullt af skemmti-
legum hugmyndum og var sannfær-
andi í flutningi Caput-félaganna,
undir stjórn Guðna Franzsonar.
Það sem var bitastætt á þessum
tónleikum, voru verkin eftir Moss-
enmark, söngverkið eftir Roderik
de Man, en aðallega þó Sononymus
II, eftir Hilmar og Kópía, eftir
Hauk. Myndverkin voru ákaflega
fátæklegt fiff og mætti slík listiðja
vel vera einkennd með nafngiftinni
„fiff-ismi“ , því fátt var þar að hafa
umfram fiffið.
Jón Ásgeirsson
Söngtónleikar í
Borgarnesi
Bergþór Ingveldur Ýr
Pálsson Jónsdóttir
Grund. Morgunblaðið.
AÐRIR tónleikar Tón-
listarfélags Borgar-
fjarðar á þessu starfsári
verða haldnir á Hótel
Borgarnesi á fimmtu-
dag, kl. 20.30. Þar munu
söngvararnir Ingveldur
Ýr Jónsdóttir sópran og
Bergþór Pálsson barí-
ton koma fram ásamt
Bjarna Þ. Jónatenssyni
píanóleikara. Á efnis-
skránni eru lög úr söng-
leikjum, s.s. Porgy og
Bess, Showboat,
Söngvaseiði, Óperu-
draugnum o.fl. Auk þess flytja
þau íslenska söngva eftir Sigfús
Halldórsson og íslenskar söng-
perlur.
í byrjun árs heimsóttu þau
Ingveldur Ýr og Bjarni grurtn-
skóla á Vesturlandi og fluttu
óperuaríur, lög úr söngleikjum
og íslensk sönglög. Tónleikarnir
mæltust vel fyrir hjá hinum
ungu áheyrendum sem margir
eru óvanir lifandi tónlistarflutn-
ingi.
Starfsár Tónlistarfélags Borg-
arfjarðar hófst með aðventutón-
leikum Kammersveitar Reykja-
víkur í Reykholtskirkju í
desember síðastliðnum.
Starfsemi Tónlistarfélagsins
er rekin með árgjöldum félaga
og styrkjum ýmissa velunnara.
Árgjaldið er 3.000 krónur og
veitir aðgang fyrir tvo að öllum
tónleikum á starfsárinu. Tón-
leikarnir eru annars öllum opnir
og almennt miðaverð er 1.500
krónur en nemendur Tónlistar-
skóla Borgarfjarðar fá ókeypis.
Framhaldsskólinn á Laugum - Námsbrautir við skólann eru mið-
aðar við að gerð hans og sérstöðu. Atli Vigfússon heimsótti heima-
vistarskólann og ræddi við skólameistara og nemendur.
Morgunblaðið/Atli
Stefnan er að nemendum líði vel og öðlist vald yfir því sem lagt
er fyrir, segir Valgerður Gunnarsdóttir, skólameistari á Laugum.
Sólberg leggur stund á
íþróttafræði og Hanna á fiðlu-
leik, en stutt er í tónlistar-
skólann frá Laugum.
N ándin skapar
gott öryggi
• Nemendur geta sótt fjarnám við Verk-
menntaskólann á Akureyri.
• Aðstaða til íþróttaiðkunar dregur marga
nemendur að skólanum.
s
SÍÐARI árum
hafa framhalds-
skólar landsins
mætt nýjungum
og breyttum kröfum með
sveigjanlegri starfsemi og
ber þeim að efla sjálfstraust
nemenda og hæfileika
þeirra til þess að taka sjálf-
stæðar ákvarðanir. Gæða-
stjórnun felst m.a. í því að
hvemig námsefni er komið
til nemendans og hvemig
nemendur em hvattir til
þess að skila góðum
árangri. Þannig er ábyrgð
skólanna mikil.
Valgerður Gunnarsdóttir
tók við skólameistara-
starfinu á Laugum í
Reykjadal á sl. hausti og
segir starfið áhugavert og
krefjandi auk þess sem
staðurinn sé sérstaklega
vinalegur og aðstaðan eins
og best gerist.
Mikið uppbyggingarstarf
hefur farið fram á Laugum
á undanförnum áram, eink-
um eftir að skólinn varð lög-
giltur framhaldsskóli sem
útskrifar stúdenta. Upp-
byggingin birtist í mörgum
þáttum sem tengjast
markmiðum í framhalds-
skólakerfinu, en stefna
hvers skóla er í þá áttina að
nemendum líði sem best og
hafi vald á því sem lagt er
fyrir.
Valgerður segir að
Laugaskóli fari með nám-
stjórn í íþróttagreinum við
framhaldsskóla á Norður-
landi, en samstarf skólanna
Laugar í
Reykjadal
Framhaldsskólinn á
Lauguni starfar eftir
áfangakerfi en í því
felst að námsefni í
einstökum námsgrein-
um er skipt í afmark-
aða áfanga sem
kenndir eru í eina
námsönn og lýkur
með prófi eða öðru
námsmati i annarlok.
Nemendur velja sjálf-
ir brautir þar sem
áfangar eru að miklu
leyti bundnir í sam-
ræmi við námskrá.
Námsbrautir við
Framhaldsskólann á
Laugum eru miðaðar
við að gerð skólans,
aðstaða sú, sem hann
býður nemendum upp
á og aðsérstaða hans,
sem heimavistarskóla
í sveit, nýtist sem
best. Skólinn er fá-
mennur og því er
nauðsynlegt að náms-
framboðið miði að
sem mestu hagræði í
kennslu. Af þeim sök-
um hefur verið valin
sú leið að bjóða upp á
tvær meginbrautir,
sem eiga margt sam-
eiginlegt, félags-
fræðibraut og íþrótta-
braut til stúd-
entsprófs. Innan
þeirra er jafnframt að
finna styttri brautir
til tveggja ára, upp-
eldisbraut og íþrótta-
braut, fyrri hluta, ætl-
aðar þeim sem vilja
láta þar við sitja ell-
egar að sækja frekara
nám í sérskólum eða
öðrum framhalds-
skólum.
Gamla íþróttahúsið,
Þróttó, hefur verið út-
búið sem kvikmynda-
hús og leikhús og
þjónar hlutverki sínu
vel í þágu nemenda.
Nýja íþróttahúsið er
glæsileg bygging með
öllu sem tilheyrir
starfsemi þess.
Um inntöku í Fram-
haldsskólann á Laug-
um geta allir sótt sem
lokið hafa námi í
grunnskóla eða hlotið
sambærilega mennt-
un. I skóianum hafa
verið nemendur úr
öllum landshlutum.
Umsækjandi sem orð-
inn er 18 ára getur
hafíð nám við skólann
þótt hann hafi ekki
lokið grunnskólanámi
eða sambærilegu
námi.
hefur aukist mikið og
haldnir eru reglulegir
fundir um ýmisleg mál er
varða innra starf skólanna.
í nýrri aðalnámskrá fyrir
framhaldsskóla er gert ráð
fyrir því að samvinna verði
aukin og er einkum átt við
skóla í dreifbýli. Markmið
starfsins er að nýta það
besta sem hver skóli hefur
upp á að bjóða og stuðla að
hagkvæmu framboði til
náms á hverju svæði.
Það gefur augaleið að í
fámennum skólum er
námsframboð takmarkað,
en nemendum Laugaskóla
gefst kostur á að sækja
fjarnám við Verkmennta-
skólann á Akureyri í grein-
um eða áföngum sem nem-
endur hafa hug á að sækja.
Fjarkennsla sem þessi
eykur möguleika til þess
að bjóða upp á sérhæfða
áfanga og er tölvuaðstaða
mjög góð á staðnum þ.e.
nýtt tölvuver með 15 tölv-
um. Samvinna skóla af
þessu tagi gerir betur
mögulegt að nýta náms-
framboð og ekki er óhugs-
andi að líta á námstilboð
framhaldsskóla sem eina
heild.
Tölvutengd heimavist
Ekki er langt síðan haf-
ist var handa við að breyta
og laga heimavistir við
skólann þannig að uppfylla
mætti sem best kröfur nú-
tímans. Nýlega fluttu
nokkrir nemendur í hluta
nýja heimavistarhússins
sem nefnist Tröllasteinn
og þar er stefnt að því að í
öllum herbergjum verði
sími auk þess sem unnt
verður að tengjast tölvu-
neti skólans og þar með
Netinu.
Heimavistir era heimili
nemendanna níu mánuði á