Morgunblaðið - 01.12.1976, Síða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 1976
21
— Getið ekki...
Framhald af bls. 1.
Vandamál fólksins I Hull eru eng-
an veginn leyst, en þar eru nú yfir
16 þúsund manns atvinnulausir,
sem er fleira en býr I flestum
bæjum á Islandi," sagði Prescott
ennfremur.
Tom Nielsen lét í ljós vonir um,
að rlki Efnahagsbandalagsins
tækju þátt í þvf að loka
mörkuðum sfnum fyrir íslend-
ingum ef ekki tækjust samningar
um áframhaldandi veiðar á
Islandsmiðum. „Ég er fullur
gremju vegna þess að þetta hefur
f för með sér stórfellt atvinnu-
leysi í fiskveiðibæjunum Hull,
Grimsby og Fleetwood", hélt
Nielsen áfram. „Sem dæmi get ég
tekið, að f Hull einni missa sex
hundruð vinnu sfna nú f
desember og sömu sögu verður að
segja í Grimsby og Fleetwood. Ég
vona í einlægni að samkomulag
takist, annars get ég ekki séð
annað en að báðir aðilar beri
skarðan hlut frá borði. En hvað
sem öllum vonbrigðum lfður leyfi
ég mér að vona það bezta þvf að
óttinn við enn meira atvinnuleysi
á þessum stöðum hvílir mjög
þungt á okkur.“
— Nýjar tillögur
Framhald af bls. 1.
flokkurinn og Miðdemókrata-
flokkurinn. Kristilegi þjóðar-
flokkurinn hefur hingað til sett
það skilyrði fyrir stuðningi sfn-
um, að rfkisstjórnin úrskurði
verkföll ólögleg ellegar þá að
verð- og kaupgjaldsstöðvun verði
komið á. Ihaldsflokkurinn beitir
sér einnig fyrir frystingu kaup-
gjalds og verðlags.
Viðræður flokkanna halda
áfram á morgun, miðvikudag.
— Kjarnorku-
sprenging
Framhald af bls. 1.
Rússa í opinberum f jölmiðlum i
Eistlandi sfðast f októbermán-
uði, og bendi þetta til þess að
þar hafi verið um að ræða her-
menn, þar sem flestir Eistlend-
ingar beri nöfn, sem ekki séu af
slavneskum uppruna.
Telur Milits að kjarnorku-
sprengjan hafi verið í „síló“
þegar óhappið varð, og hafi hún
orsakað sjálfta þann, sem
mældist f Uppsölum.
Sænskir vísindamenn telja
ekki að geislun hafi aukizt á
þessum slóðum eftir að atburð-
urinn átti sér stað, en Milits
hefur það eftir finnskum
vísindamönnum, að geislun
hafi aukizt f Kirjálabotni um
þessar mundir.
— Krafla
Framhald af bls. 19
stæðuna með hálfum afköstum til að
byrja með
En ekki er sopið kálið þótt ! ausuna
sé komið. Ýmsir verkfræðingar hafa
látið i Ijós efasemdir um að enda þótt
nægileg gufa fáist úr holunum til að
hægt sé fræðilega að hefja orkufram-
leiðslu. þá sé ýmíslegt sem bendi til
þess að gufan geti verið þess eðlis að
hún muni henta mjög illa fyrir véla-
samstæður stöðvarinnar. Bent er á. að
vélasamstaeðan hafi verið fengin áður
en fyrir lá hvers konar gufu væri þ rna
að fá, þannig að nú þyrfti með ein-
hverjum hætti að aðlaga vélarnar þeirri
gufu sem kemur til með að fást I stað
þess að vélarnar hefðu verið hannaðar
með tilliti til gufunnar strax i upphafi.
Væri þetta eitthvað í líkingu við að
ráðist væri i vatnsaflsvirkjun áður en
vatnsborðshæðin lægi fyrir, og minnt á
hvað gerzt hafi með Laxárvirkjun þar
sem túrbinurnar hafi verið keyptar með
tilliti til miklu meiri vatnshæðar en
siðar varð, þannig að nýting þeirra
væri ákaflega léleg, enda þótt notast
mætti við þær.
Af þessu tilefni hafði Morgunblaðið
samband við Sigurð Sigfússon, verk-
fræðing hjá Verkfræðistofu Sigurðar
Thoroddsen, sem er ráðgefandi Kröflu-
nefndar i þessu atriði. Að sögn Sig-
urðar eru vélasamstæðurnar þannig úr
garði gerðar. að þær eru bæði með
háþrýstiinntaki og lágþrýstiinntaki. Til
dæmis mætti nefna að hola 7 gæfi
þann þrýsting sem reiknað hefði verið
með og hún tekin inn um háþrýstiinn-
takið en aftur á móti hola 6 sem væri
töluvert lakari, yrði tekin inn um lág-
þrýstiinntakið. þannig að unnt væri að
nota holur sem væru með töluvert
lægri þrýsting. eins og t d hola 6.
Þetta væri einmitt einn meigin
kosturinn við þessar vélar, að þær
væru svona sveigjanlegar taka mætti
gufu af mismunandi gæðum eða þrýst-
ingi — horlurnar með háum þrýstingi
mætti taka inn á hærra þrepið en hinar
slakari holur inn á lægra þrepið Eftir
því sem meira væri um holur með
lágum þrýstingi minnkaði nýting vél-
anna eðlilega eitthvað en þó ekki svo
að sköpum skipti og væri þannig engin
svartsýni rikjandi um að vélarnar gætu
unnið úr þeirri gufu sem fengist.
— Óslóarsam-
komulagið
Framhald af bls. 3
gengust Bretar inn á það að
virða öll þau friðunarsvæði,
sem íslenzk stjórnvöld ákvæðu,
en þá voru þau alls sex að tölu.
Við þetta stækkaði friðunar-
svæði, sem Bretum var óheimilt
að veiða á, um 43 þúsund fer-
kflómetra miðað við heimildir,
sem samkomulag Ólafs
Jóhannessonar og Edwards
Heaths kvað á um, en það var
gert árið 1973. Samkvæmt því
samkomulagi voru friðunar-
svæði 9 þúsund ferkflómetrar
en samkvæmt Óslóarsamkomu-
laginu var friðunarsvæði sam-
tals 52 þúsund ferkílómetrar.
Þá lofuðu Bretar að beita sér
fyrir því innan Efnahagsbanda-
lags Evrópu, að bókun 6 tæki
þegar gildi, eða svo fljótt sem
auðið yrði.
Matthfas Bjarnason, sjávar-
útvegsráðherra, fagnaði mjög
þessum málalokum og sagði
m.a. í viðtali við Mbl., að um
væri að ræða stórsigur fyrir
Island. Hið sama sagði Einar
Ágústsson utanríkisráðherra,
sem kvað 28 ára baráttu
islenzku þjóðarinnar fyrir
viðurkenningu á rétti sínum til
verndunar fiskveiðilögsögu
sinni lokið. Þá fagnaði og Geir
Hallgrímsson forsætisráðherra
lyktum samningaumleitana og
kvað hann niðurlagsákvæði
samkomulagsins hvað mikil-
vægast, en það fæli í sér viður-
kenningu á 200 mílunum og þar
með gætu Bretar aldrei framar
beitt herskipum innan
. íslenzkrar fiskveiðilögsögu.
— mf.
— Hugleiðingar
Framhald af bls. 13.
Leyfileg heildsöluálagning á
þessar vörur er 10.4%, og segja
má, að enginn sé ofsæll af þvf.
Heildsalinn í Bretlandi leggur
15% á þessar vörur, sem að
sjálfsögðu kemur hlutfallslega
mun betur út, þegar tekið er
tillit til þess hve einingarnar
þar f landi eru miklu stærri en
hér heima. Það hafa verið færð
rök að þvf, að reksturskostnað-
ur vel rekinna heildsölufyrir-
tækja er 16—20% af veltu eftir
vörutegundum og um 55% af
heildarreksturskostnaði fer f
launagreiöslur til starfsfólks.
Heildverslunin hér á landi er
mun verr sett en í nágranna-
löndunum. Nefna má, að hér
þarf heildverslun mikið fjár-
magn til greiðslu á hinum háu
tollum, sem varla þekkist í
Vestur-Evrópu. Þessi útgjöld
þarf heildverslunin hér á landi
að fjármagna með 17—18%
vöxtum. Erlendis nýtur heild-
verslunin þess að hafa mismun-
ándi langan greiðslufrest á
þeim vörum, sem hún kaupir
inn, en hér á landi má yfirleitt
ekki flytja inn vörur með
greiðslufresti nema fáeina
vöruflokka. Þess vegna þurfa
fyrirtækin annaðhvort að fjár-
magna þetta með eigin fé eða
leita á náðir bankanna og fá lán
á hinun háu vöxtum. Þetta gef-
ur nokkra hugmynd um að-
stöðumuninn hér og erlendis.
Að sjálfsögðu er ekki sann-
gjarnt að kenna ríkinu um
þetta allt saman, það þarf á
sinum tekjum að halda til að
gegna skyldum sfnum við sam-
félagið. Hagsmunahóparnir i
þjóðfélaginu eru orðnir allt of
margir og allt of öflugir. Allir
vilja þeir sækja sitt til rikisins
og minna leggja af mörkum
sjálfir. Þeim fer óðum fækk-
andi, íslendingunum, sem gera
kröfur til sjálfra sin. Allt á að
fá hjá öðrum. Með óhóflegum
beinum og óbeinum sköttum er
verið að slæva athafnaþrá
dugnaðarmannsins. Þeim fer
óðum fækkandi en skussunum
fjölgandi. Ef svo heldur áfram,
hvar á þá að fá peninga til að
framfleyta miklum hluta þjóð-
arinnar á vegum ríkisins.
Rikið á að gera betur við and-
lega og líkamlega sjúkt fólk.
Það á líka að gera miklu betur
við gamla fólkið, sem lokið hef-
ur ævistarfi sfnu og á kröfu á
mannsæmandi lífsviðurværi.
En hinir, sem eru í blóma lífs-
ins og hafa óskerta starfsorku,
þeir eiga ekki að gera neinar
kröfur til annarra en sjálfra
sin.
Nei, ég held, að farsælast sé
fyrir fslensku þjóðina að
tryggja frelsi einstaklingsins
þannig, að athafnaþráin fái not-
ið sfn og stilla skattheimtu svo f
hóf, að fólkið beri eitthvað úr
býtum og framfærsluhópar rik-
isins fari fækkandi.
Árni Gestsson
KERFIÐ
INNHVERF ÍHUGUN
TRANSCENDENTAL MEDITATION
PROGRAM
Almennur kynningarfyrirlestur
verður haldinn að Hverfisgötu 1 8 (beint á móti
Þjóðleikhúsinu) miðvikudaginn 1. des kl.
20 30
Fjallað verður um þróun andlegs atgervis og
taugakerfis. Sýndar verða vísindalegar rann-
Maharishi Mahesh Yogi sóknir þar að lútand, Ihugunarfélagi8
Heimsmetabók Guinness
Book of Records Kr. 1 595. —
Sendum í póstkröfu.
|>TK Bókabuð
IS^Braga
verzlanahöllinni Laugavegi26
simi 15597 Pósthótf 765
Sinfóníuhljómsveit íslands.
T ónleikar
í Háskólabíói fimmtudaginn 2. desember kl. 20.30.
Stjórnandi Páll P. Pálsson
Einleikari Hafliði Hallgrímsson.
Efnisskrá:
Hafliði Hallgrímsson HÓA HAKA NANA IA
Einl. Gunnar Egilsson
SaintSaénsSellókonsert
Bruckner — Sinfónia nr. 4
Aðgöngumiðar ( Bókabúð Lárusar Blöndal, Skólavörðu-
stíg og Sigfúsar Eymundssonar, Austurstræti.
NY
VERZLUN
Opnumí dag
sérverzlun með sloppa
Dömusloppar
Herrasloppar
Barnasloppar
Sloppar í öllum stærðum
Sloppabúðin,
Verzlanahöllin, Laugaveg 26
Nýkomnir
BARNASKÓR
FRÁ
„ARAUTO"
P0RTUGAL
Götuskór
Litur: Ljósbrúnt og rautt
Götuskór
St. 24—33. Litur: Ijósbrúnt
Svartir
lakkskór
St. 21—27
Skóglnggiim hf.
Hverfisgötu 82.
Póstsendum.
Simi 11788.