Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 144
144
Páll Briem.
liæðinni til þess að lúka vöxtum, afborgun, vátryggingar-
gjaldi og umsjónarkostnaði.')
1) Eptir að þetta var samið síðastliðið ár, lief jeg fengið lög
Norðmanna 14. júli 1897 um prestsetur, sem nefnd eru að
framan (bls.92). J>essi lög virðast vera í öllu verulegu samkvœm
þeim skoðunum, sem hjer hefur verið haldið fram, ogbendir
])að á, að þær sjeu eðlilegnr og sanngjarnar. þannig er á-
kveðið í 2. gr. laganna, að kirkjumálaráðaneytið skuli kveða
á um það, hver hús skuli talin uauðsynleg eða haganleg á
prestsetrum, og sem því skuli talin jarðarhús. Hingað
til hafa prestar átt eitthvað af húsum á prestsetrunum. En
við skoðunargjörð, sem á að fara fram eptir lögunum, á að
athuga, hvort slík hús eru nauðsynleg eða liaganleg fyrir
jörðina, og ef svo er, þá á að kaupa þau handa prestsetrinu.
En þau hús, sem presturnn á, en sem hvorki verða talin
nauðsynieg eða haganleg fyrir prestsetrið, er hvorki prest-
urinn eða erfingar lians skyldir að selja við skil prestseturs-
ins; tírninn, sem húsin mega standa, þangað til þau skulu
flutt burtu, er 2 ár. — Eptir það er nauðsynleg og haganleg
hús eru keypt til prestseturs, má prestur eigi byggja þar
hús, sem sjeu eign hans, nema þvi að eins að kirkjumála-
ráðaneytið veiti leyfi til slíks. (8. gr.)
Presturinn á að halda húsum vel við (16. og 17. gr.). Að
jafnaði á að skoða prostsetrið 4. hvert ár, og ef húsunum
hofur eigi verið lialdið vel við, á presturinn að bæta úr því
innan ákveðins tíma (21. gr.) . Presturinn er eigi skyldur
að greiða álag fyrir fyrningu. „Eú þykir skoðunarmönnum
hús eigi notandi fjTrir elli sakir, án þess að hrörleikur þess
sje að kenna liirðuleysi, umsjónarleysi eða viðhaldsleysi, og
skal þá eigi gjöra álag á húsið'1 (33. gr.) .
J>egar á að kaupa nauðsynleg eða haganleg hús handa
prestsetri. svo og þegar hús eru gjörð af nýju, má veita lán
og eptir atvikum styrk tii þess af almannaíje. Lámð er
veitt gegn 50 ára afborgun (4. 6. og 8. gr).
Jarðarhús prestsétra skulu vátryggð gegu eldsvoða (9. gr.).
Ef prestur gjörir varanlcgar jarðabætur á prcstsetri, þá