Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 7
Yíirlit yfir Iagasögu íslands.
7
konar samþykki löggjafarvaldsins. Úrskurðir lögsögu-
mannsins og álit hans um hin einstöku vafaefni,
sem borin voru undir hann, hafði og mikil áhrif á rjett-
arvenjuna. Ennfremur má sjá þess órækan vott, að ýmsir
lögfróðir menn hafa haft áhrif á lögin ok rjettará-
standið, bæði með því að semja formálabækur og með því
að safna lögunum og semja skýringar við þau. Eptir
minni skoðun hefur lögsaga lögsögumannsins ekki ein-
göngu verið byggð á hinum reglulegu lögum, heldur og
stuðst við lögvenjur; hið sama mun og hafa átt sjer stað
í úrskurðum lögsögumannsins og áliti hans um vafasöm
lög og í hinum umgetna vísi til lögfræðislegra rita. Lög-
venjan hefur hjer vissulega haft engu minni þýðingu, en í
úrskurðum dómstólanna. Vilhjálmur Finsen hefur aptur
á móti haldið því fram, að lögvenjur hafi haft litla þýð-
ingu í hinni íslensku rjettarmyndun, og ætlar hann, að
lögsögumaðurinn hafi að eins skýrt frá hinum gildandi
lögum, sem sjerstaklega voru samþykkt og sett, en rök
þau, er hann færir fyrir þessari skoðun sinni, hafa ekki
getað sannfært mig').
2. Grágás.
Nafnið Grágás er haft sem nafn á hinum fornu
handritum í heild sinni af rjettarákvæðum þeim, er
gildandi voru á Tslandi á lýðveldistímanum. Af þeim
eru til ýms handrit, og eru þau allólík hvert öðru. I þeim
2 handritum, sem eru fullkomnust, það er að segja Codex
regius eða Konungsbók og Codex Arnamagnæanus eða
1) Vilhjálmur Finsen: Om de islandske Love i Fristatstiden í
Aarböger for nordisk Oldkyndighed og Historie, 1873. bls.
101—250.