Lögfræðingur - 01.01.1899, Page 73
Ágangur búfjár.
73
maður á ógildan garð; eptir þessu hefur hann rjett til að
krefja fjáreiganda, enda er svo ákveðið: »Nú allt slíkt,
sem sá missir, er búit á, fyrir þeim, er lóð á,
þá lúki honum sá, er garð átti ógildan, þar sem gildr
skyldi vera«. Af þessum fyrirmælum má leiða þá al-
mennu reglu, að ágangsþolir hafi ávallt aðganginn að
fjáreiganda, hver svo sem að öðru ieyti ber ábyrgðina, að
því er snertir skaðabætur; þetta gildir að eins um skaða-
bæturfyrir ágang, en hvorki um landnám (sektir), eða þar
sem um tvöfaldar skaðabætur er að ræða, um meira en
einfaldar skaðabætur, því að bæði væri þetta óeðlilegt í
sjálfu sjer, enda er í Llb. 33. kap. að eins rætt um skaða-
bætur (uslagjöld). Ágangsþolir getur því jafnan 'átt að-
gang með skaðabætur að fjáreiganda, en hann- verður og
að geta átt aðganginn að öðrum, sem eiga að bera ábyrgð
á áganginum, svo sem þeim, er vanrækir garðlagsskyldu
sína, sem rekur fjenaðinn í landið eða að því, sem lýkur
upp hliðum á löggörðum, sem fjenaður síðan fer um, eða brýt-
ur garð, svo að fjenaður fer yfir, og loks þeim, semhefur
fjenaðinn til leigu, til fóðurs eða til hagagöngu o. sv. frv-
VII.
Innsetning búfjár.
Eptir að vjer höfum rannsakað viðurlög fyrir ágang
búfjár, viljum vjer athuga, hvort ágangsþoli er eigi veitt
handhægt rjettartæki, til þess að fá bættan skaða fyrir
ólöglegan ágang. Verður þá spurning um, hvort hann
hefur eigi leyfi til að setja inn búfje, er honum veitir ágang,