Lögfræðingur - 01.01.1899, Qupperneq 40

40
Konrad Maurer.
henni, fyr en við siðabótina. pá missti kirkjan sjálfstæði
sitt, og ríkið fjekk aptur löggjafarvald í kirkjumálum.
Eins og nú hefur verið sagt, var eigi gætt hins rjetta
lagasetningarsniðs. En þótt svo væri, þá kom þetta fram
smátt og smátt, en ekki allt í einu, og hafði því ekki í
för með sjer neina snögga breytingu. En jafnframt fór
einnig að bera á efnislegum breytingum á löggjöfinni.
Járnsíða og Jónsbók sýna, að hinir norsku konungar
gjörðu sjer far um að fá norræn lög lögleidd á íslandi.
Löggjafar síðari tíma settu sjer sama mark og mið, en
eptir að ísland komst í samband við Danmörku, fóru
dönsk lög einnig að ryðja sjer til rúms í landinu. þannig
var kirkjuordinantia Kristjáns konungs III., sem hann hafði
gefið út 2. sept, 1537 fyrir Danmörku, Norveg oghertoga-
dæmin, Slesvík og Holstein, samþykkt á alþingi 1541
fyrir Skáiholtsbiskupsdæmi, og 1551 var hún lögtekin fyrir
Hólabiskupsdæmi. Tilsk. Friðriks konungs II. 19. júní
1582 um hjónabönd var lögleidd á íslandi með tilsk. 2.
júní 1587. Kirkjuordinantia Ivristjáns IV. fyrir Norveg 2.
júlí 1607 var sömulciðis lögleidd á fslandi með tilsk. 29.
nóv. 1622.
En það var ekki að eins á þennan hátt, að útlend lög
komu inn í landið, heldur var útlendum lögum opt beitt,
þótt þau aldrei hefðu verið lögtekin, bæði af vanþekkingu
og einnig vísvitandi. Ymsir íslendingar gjörðu sjer söfn
af lögum og tilskipunumvoru í þessi söfn tekin ekki
að eins þau lagaboð, sem lögleidd höfðu verið, heldur og
ýms lög, sem að eins höfðu verið lögleidd í Norvegi eða
Danmörku. Er tímar liðu fram, varð þetta eðlilega til
þess, að vekja efa um það, hvort lögin væru ekki í raun
og veru gildandi lög í landinu; er í þessu cfni sagan um