Lögfræðingur - 01.01.1899, Síða 19
Yfirlit yfir lagasögu íslands.
l'J
skoðunar. Jón Sigurðsson var aptur á móti hinn fyrsti
maöur, sem með rökum liefur sýnt fram á, að þetta getur ekki
verið rjett ), og fylgi jeg fyrir mitt leyti skoðun hans,
en hvað hinum einstöku atriðum viðvíkur, þá vísa jeg til
liinna fyrri rita minna1 2).
Eins og áður er sagt, er í Staðarhólsbók hið ein-
asta handrit, sem til er af Járnsíðu, og þótt efninu sje
þar ekki skipt niður í kafla með sjerstakri vfirskript, þá
er hún þó auðsjáanlega samin þannig, að hin norræna
niðurskipun efnisins í bálka liggur til grund-
vallar. þ>ingfararbálkur erfremstur, en hann er eins
og í Frostaþingslögum og hinum norsku landslögum, ekki
talinn með sjálfri lögbókinni, því að næsti kafli á eptir
byrjar með þessum hátíðlegu orðum: »|>at er upphaf
laga várra fslendinga«. þ>á kemur kristinndóms-
bálkur (trúarjátningin, ákvæði um vald konungs ogbisk-
ups og konungserfðir), því næst mannhelgi (um mann-
dráp og áverka), kvennagiptingar (um hjúskap) og
erfðatal, þá landabrigðabálkur (landbúnaðarlög) og
á, ef til vill, að greina frá lionum landsleigubálk og
rekabálk, loks kemur kaupabálkur (um kaupsamn-
inga og skuldir manna) og síðast þjófabálkur. Af
þeim bálkum, sem vanalega eru í norskum lögbókum,
vantar þannig að eins útgerðarbálk og rjettarbætur,
ef þær eru taldar með.
1) Lögsögumanna tal og l' gmanna, bls. 37—39 (í Safni til sögu
íslands II.).
2) Sjá ritgjörðir minar: „Grágás“ og „Gula|)ingslög“ í Ersch og
Gruber’s Encyklouædi. LXXVII. bindi, bls. 22 og XCVII.
bindi, bls. 50—54.