Lögfræðingur - 01.01.1899, Page 4

4
Konrad Maurer.
Hafliðaskrá í síðari lögbókum J). Um efnið í Hafliðaskrá
er oss lítið kunnugt, en að öllum líkindum er ekki fjarri
sanni að ætla, að hún aðailega hafi verið byggð á tölum
þeim um lögin, er lögsögumaðurinn átti að haida, og að
upp í hana hafi verið teknir hinir ýmsu kaflar úr tölum
þessum, er þá liafi fengið á sig fullnaðarsnið.
Nokkrum árum síðar (1122—1133) fengu þeir por-
lákur Eunólfsson, Skálholtsbiskup, og Ketill porsteinsson,
Hólabiskup, því til vegar komið, að kristinnrjettur var í
letur færður. Samþykkis Ásgeirs erkibiskups í Lundi var
leitað til þessarar lagasetningar; en Hafliöaskrá hefur að
líkindum verið höfð til fyrirmyndar. Sögur og annálar
gefa upplýsingar um ýms lög, er síðar voru sett, bæði um
veraldleg og kirkjuleg efni, en mjög mikla þýðingu hafa
þau ekki.
I upphafi lá Island undir erkibiskupsstólinn í Brim-
um, en er erkibiskupsstóll var settur í Lundi 1103, þá
var ísland lagt undir yfirráð erkibiskupsins þar. Árið
1152 var landið lagt undir erkibiskupsstólinn í Niðarósi,
sem þar var settur sama ár fyrir Norveg og skattlönd
þau, er honum lutu. Upp frá því var ísland Norvegi háö
í kirkjumálum, og þess varð og ekki lengi að bíða, að
landið kæmist undir Norvegskonung. Deilur milli höfð-
ingjanna — en valdið í landinu var komið í hendur fá-
um ættum — gaf konungi kærkomið tækifæri til að vas-
ast í málum manna á íslandi. Haraldur konungur hár-
fagri, Olafur helgi og jafnvel Haraldur liarðráði höfðu
gjört tilraunir til að ná landinu undir sig, án þess að
verða nokkuð ágengt, en öll aðstaða var miklu ljettari
1) Grrág. Ia. bls. 213.