Eimreiðin - 01.05.1904, Síða 71

mætti segja um Almanak þetta. Fyrsti árg. þess (hinn eini, sem vér
höfum séð af hinum eldri árg.) var nauða lélega úr garði gerður
bæði að efni og öllum frágangi. f’egar þessi (5.) árg. er borinn sam-
an við hann, er framförin eigi alllítil, og er það góðra gjalda vert,
jafnvel þó almanaki þessu sé enn í mörgu ábótavant.
Hinn ytri frágangur er nú hinn sæmilegasti, prentið gott og kápan
smekkleg með litprentaðri umgjörð og mösurblaði framan á, og eftir
því hefur almanakið fengið nafn sitt. f’að virðist ekki óheppilega til-
fundið, að kenna íslenzkt almanak, sem gefið er út í Amerlku, einmitt
við mösurtréð, þegar miðað er við Vínlands-sagnirnar fornu og hvílíkur
dýrindisviður mösurinn var talinn af fornmönnum, sem meðal annars
má sjá af frásögunni um húsasnotruna, sem forfinnur karlsefni seldi í
Noregi fyrir hálfa mörk gulls (um 1280 kr.); en hún var úr mösurtré
frá Vínlandi. En hvað útgefandanum hefur gengið til að hafa nafnið
á ensku, er oss óskiljanlegt. Með því eyðilegst alveg sambandið við
Vínlandssöguna og þýðing nafnsins að því leyti, þar sem mjög vel
hefði farið á nafninu »Mösurtrés-Almanak« eða »Mösurblaðs-Alma-
nakið«.
Að því er til efnisins kemur, þá er það að vísu fremur þynningskent,
en þó nokkurn veginn frambærilegt. Er það auk tímatalsins ritdómar
um nýútkomin rit vestan hafs (»Bókmentaheimur Vestur-íslendinga«),
fjórar þýddar smásögur, nokkur ljóðmæli, skrítlur og fleira smávegis. í tíma-
talinu er í stað dýrðlinga getið merkisviðburða og fæðingardaga og dánar-
dægra merkra manna. En helzt til fárra Islendinga er þar getið. Sumt
er þar og annaðhvort rangt eða villandi. fannig stendur við 31. júlí:
»Jón Eiríksson f. 1802«. Hver íslendingur, sem les þetta, hlýtur að
ætla, að hér sé átt við hinn þjóðkunna Ianda þeirra og ættjarðarvin,
en hann fæddist 1/28 og dó 1787. En líklega er hér átt við Svíann
John Ericsson, sem reyndar var fæddur 1803 (en Nils Ericsson bróðir
hans var fæddtir 1802). Ritdóma-yfirlitið er rösklega skrifað, og sumt
í því rétt einkent, en óhæfilega gorgeirskent og hlutdrægt. Er einkum
árásin á ritstjóra »Aldamóta< frámunalega óbilgjöm og óréttlát, enda
ber öll ritgerðin vott um, að höf. hennar sé þrunginn af prestahatri
(sbr. »hinn er nú bara prestur«). Sögurnar eru alllaglegar og þýðingin
viðunandi, einkum á því, sem frú M. J. Benedictsson hefur þýtt, því
hún þýðir betur en maður hennar Kvæðin eru mesta léttmeti og
ómerkileg (að undantekinni einni smávísu, sem rekur lestina). Prent-
villur eru nokkrar, en ekki mjög margar, en stafsetning stundum ábóta-
vant (t. d. hinns, annann, tenæring f. hins, annan, teinæring o. s. frv.)
og sumstaðar koma fyrir dönskuslettur, t. d. »skattar mig« bls. 55,
»ókvennlegheit« bls. 68, »lifibrauð« bls. 70) og málvillur eða ambögu-
mæli (t. d. »og kom inn að því að hún var að gráta« (bls 69) f. og
kom inn að henni grátandi)
Langt er því enn í land, svo að vel sé; en viðleitnin og viljinn á
að bæta sig er til staðar, og hver veit, hve langt hann kann að komast.
V G.