Eimreiðin - 01.05.1904, Blaðsíða 11

91
illa hefur tekist að stemma stigu fyrir skarlatssóttinni, þrátt
fyrir um 40,000 kr. tilkostnað.
e. ) Rénun barnadauðans er ekki eingöngu að þakka minni land-
farsóttum en áður. Ef vér athugum þau ár um miðja öldina,
sem engar landfarsóttir gengu, og svo síðustu árin, sem einnig
hafa verið stórsóttalaus, þá sjáum vér töluverðan mun, t. d.
árið 1853, þá er barnadauðinn i56°/oo, en árið 1899 aðeins
89,6 °/oo, það sýnir með öðrum orðum töluverðar framfarir, en
þær eru að þakka ýmsu, svo sem betri mentun, fleiri lækn-
um, betri yfirsetukonum o. fl.
f. ) En þó að oss hafi farið fram, stöndum vér enn að baki ýms-
um öðrum þjóðum, þrátt fyrir að vér höfum ýms hlunnindi
fram yfir þær. Vér stöndum þannig talsvert ver en alþýða
í Danmörku, sem oss væri þó eigi ofætlun að jafnast við.
Hvað eigum vér að gjöra til að minka barna-
dauðann enn meira?
Menn eru farnir að sjá, að það hefur mikla þýðingu, að varð-
veita líf og heilsu barnanna, sem síðar eiga að verða borgarar og
bústólpar landanna.
í fornöld voru veil börn og vansköpuð borin út. Svo var
gjört á Grikklandi og einnig á íslandi. Petta var að sumu leyti
gott, því líklegt er, að kynslóðin hafi orðið hraustari fyrir bragðið,
en því miður vildi það eigi sjaldan til, að einnig hraustu börnin
voru út borin (sbr. t. d. Gunnlaugs sögu ormstungu), svo það er
vafa undirorpið, hvort ágóðinn hefur verið nokkur. Nú er öldin
önnur og hugsunarhátturinn annar; fyrsta skylda læknisins er að
varðveita og lappa upp á lífið, svo lengi sem nokkur ögn er eftir
af því, svo að þess vegna eru víst allir á eitt sáttir um, að sjálf-
sagt sé að minka barnadauðann eftir megni. Pað er einkum tvent,
sem vér getum gjört í þessa átt:
1. Reyna sem mest að verjast landfarsóttum.
2. Fræða alþýðu um meðferð ungbarna.
Hvað hinu fyrra viðvíkur, ættum vér að verða hygnir af skaða,
við að sjá, hvílíkt tjón landfarsóttir, einkum mislingar, barnaveiki
og kíghósti vinna. Ef allir læknar reyna, sem mest þeir mega,
að varna útbreiðslu þessara sótta, og væri til þess leyft að nota
talsvert fé, þá gæti þar með unnist ómetanlegt gagn. Hve mikið
hefði t. d. ekki verið varið í að stöðva mislingana 1882, og óefað