Morgunblaðið - 12.05.2000, Blaðsíða 6
6 FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Forseti Póllands og forsetafrú eru í opinberri heimsókn á Islandi
Morgunblaðið/Ásdís
Tekið var á máti forseta Póllands, Aleksander Kwasniewski og konu hans á Bessastöðum um hádegisbil í gær.
Hátíðarblær var yfir staðnum og skólabörn veifuðu íslenskum og pólskum flöggum.
Morgunblaðið/Asdis
Aleksander Kwasniewski, ritar nafn sitt í gestabók Alþingis. Halldór
Blöndal og Ólafur Ragnar Grímsson fylgjast með.
Segir samskipti Islands
og Póllands
, • i;
Forseti Póllands, Aleksander Kwasniewski,
og Jolanta, eiginkona hans, komu í tveggja
daga heimsókn til Islands í gærmorgun.
hafa styrkst
Morgunblaðið/Sverrir
Jolanta Kwasniewski kynnti sér starfsemi Barnaspítala Hringsins og
naut við það leiðsagnar Ingibjargar Pálmadóttur heilbrigðiráðherra.
HEIMSÓKN pólsku forsetahjón-
anna er til að endurgjalda heim-
sókn Ólafs Ragnars Grímssonar til
Póllands fyrir rúmu ári.
í fylgdarliði forsetahjónanna eru
forystumenn úr ríkisstjórn Pól-
lands og stjórnendur úr ráðuneyt-
um utanríkismála, efnahagsmála og
landbúnaðarmála auk áhrifamanna
úr pólsku atvinnulífi, einkum frá
fyrirtækjum í skipasmíðum og sjáv-
arútvegi. Heimsóknin hófst með há-
tíðlegri athöfn á Bessastöðum laust
fyrir hádegi að viðstaddri ríkis-
stjóm íslands og handhöfum for-
setavalds.
Síðdegis heimsótti forsetinn Al-
þingi og ávarpaði, ásamt forseta ís-
lands, viðskiptaráðstefnu íslenskra
og pólskra fyrirtækja í Húsi versl-
unarinnar. Forsetafrúin heimsótti
hins vegar Karmelklaustrið, Kjar-
valsstaði og Barnaspítala Hrings-
ins. Pólsku forsetahjónin heimsóttu
síðan bæði Höfða og Ámastofnun
áður en þau héldu til hátíðarkvöld-
verðar á Bessastöðum í boði forseta
íslands.
Á Alþingi tók Halldór Blöndal,
forseti Alþingis, á móti pólska for-
setanum, ásamt öðrum þingfulltrú-
um. Halldór hélt stutta ræðu þar
sem hann bauð forsetann velkom-
inn og fjallaði um sögu þingsins.
Hann óskaði Pólverjum til ham-
ingju með góðan árangur í efna-
hagsmálum og sagði að innganga
þeirra í NATO, sem var hinn 12.
mars í fyrra, hefði markað ákveðin
tímamót. Halldór sagði að viðskipti
íslendinga og Pólverja hefðu verið
nokkuð mikil í gegnum tíðina, en
sagðist vonast til þess að þau ættu
enn eftir að aukast.
Kwasniewski hélt stutta ræðu í
sal Alþingis og lýsti yfir sérstakri
ánægju með það að fá að ávarpa
þetta gamla þing. Hann sagði að
samskipti fslands og Póllands
hefðu verið með miklum ágætum í
gegnum tíðina og að þar sem marg-
ir Pólverjar hefðu flust búferlum til
íslands síðustu ár hefðu samskiptin
enn styrkst. Hann sagðist þó vonast
til þess að efnahagsleg, menningar-
leg og vísindaleg samvinna land-
anna ætti eftir að aukast.
Kwasniewsi fjallaði um mikilvægi
þess fyrir Pólland, sem og önnur
lönd í Mið- og Austur-Evrópu að fá
inngöngu í NATO, því aðeins þann-
ig væri hægt að tryggja stöðugleika
og frið í álfunni. Forsetinn sagði að
Pólland væri að færast í nútíma-
legra horf, það væri nú frjálst og
lýðræðislegt ríki og sagði hann það
von sína að árið 2003 myndi það fá
inngöngu í Evrópusambandið.
ALEXANDER Kwasniewski er
fyrsti forseti PóIIands sem sækir Is-
land heim og á blaðamannafundi
þeirra Ólafs Ragnars fagnaði
Kwasniewski því að vera kominn
hingað til lands, ári eftir að forseti
íslands heimsótti Pólland.
Ólafur Ragnar hafði á orði að þótt
samskipti ríkjanna hafi ætíð verið til
staðar þá hafi þau á undanfömum
árum orðið nánir bandamenn við
sköpun nýrrar Evrópu lýðræðis og
frelsis. Innganga Pólverja í Atlants-
hafsbandalagið hefði því fært sam-
skiptin á hærra stig. Forsetinn lagði
einnig áherslu á að tvíhliðatengsl
ríkjanna hvað viðskipti og menn-
ingu varðar hafi ætfð verið traust og
þakkaði hann sérstaklega öllum
þeim Pólverjum sem í seinni tíð hafa
átt þátt í að efla fslenskt þjóðfélag.
„Hin mikla þróun íslenskrar tónlist-
ar á síðustu áratugum hefði ekki átt
sér stað með þeim hætti sem raun
ber vitni ef mikilhæfra pólskra lista-
manna hefði ekki notið við hér á
Iandi,“ sagði forsetinn.
Á fundi forsetanna á Bessastöðum
var rætt um framtíð Atlan-
tshafbandalagsins, samskipti
Evrópuríkjanna innan þess og mikil-
vægi þess að viðhalda markmiðum
og hlutverki bandalagsins þar sem
bandamenn í Evrópu og Norður-
Hann sagði að það væri rökrétt
framhald á enduruppbyggingu
landsins.
Áður en forsetinn kvaddi Alþingi
ræddi hann við nokkra fulltrúa
þingflokkanna og ritaði nafn sitt í
Ameríku koma saman á jafnræðis-
grundvelli. Auk efldra samskipta
ríkjanna með inngöngu PóIIands í
Atlantshafsbandalagið sagðist Ólaf-
ur Ragnar jafnframt fagna fyrir-
hugaðri aðild Póllands að Evrópu-
sambandinu, sem vegna tilurðar
EES-samningsins, gæti orðið til þess
að efnahagsleg tengsl ríkjanna yrðu
aukin.
Kwasniewski sagðist fagna því að
vera hér á landi og njóta vinskapar
og gestristni íslensku þjóðarimiar,
ekki sist í ljósi þess að hinn 12. mars
á síðasta ári hefði forseti íslands
verið í Póllandi, orðið vitni að og
(ekið þátt í hinum sögulega degi er
landið gekk í Atlantshafsbandalag-
ið.
Kwasniewski sagði að mikill
áhugi væri á hreyfingu í átt að auk-
inni getu og þátttöku Evrópuríkj-
anna innan hemaðararms Atlants-
hafsbandalagsins en í því tilliti væri
afar mikilvægt að á undan færi op-
inská og hreinskilin umræða um
framtíð bandalagsins og hvemig
unnt væri að sameina ólík sjónar-
mið. Hvað þetta varðar taldi Kwasn-
iewski stefnu og afstöðu Islands og
Póllands vera afar svipaða.
Kwasniewski sagði að á undan-
fömum cllefu ámm hefðu miklar
breytingar orðið í landi sínu. Friður
gestabók þingsins, þá færði hann
þinginu gjöf frá pólsku þjóðinni.
í Höfða tók Helgi Pétursson,
varaforseti borgarstjórnar, á móti
forsetahjónunum og gaf þeim bók
um ísland að gjöf og geisladisk með
Kuran Swing. Helgi fjallaði stutt-
lega um sögu Höfða og þá sérstak-
lega leiðtogafundinn 1986, þegar
Reagan og Gorbatsjov hittust og
ræddu afvopnunarmál og það þegar
íslendingar komu fyrstir þjóða á
stjórnmálasambandi við Eystra-
saltsríkin í Höfða árið 1991. Þá var
boðið upp á léttar veitingar og var
forsetanum sýnt myndband frá
leiðtogafundinum 1986 og fundinum
árið 1991.
Vésteinn Ólason, forstöðumaður
Árnastofnunar, tók á móti forseta-
hjónunum í Árnastofnun. Þar voru
þeim sýnd mörg af merkustu hand-
ritum þjóðarinnar, svo sem Kon-
ungsbók Eddukvæða, Flateyjarbók
og Staðarhólsbók Grágásar. Vé-
steinn fjallaði um sögu handritanna
og þá sérstaklega sögu Árna Magn-
ússonar. Ólafur Ragnar sagði að
mikið af þeim atburðum sem lýst
væri í handritunum hefði átt sér
stað á Þingvöllum, en þar munu for-
setahjónin snæða hádegisverð með
forsætisráðherra og frú á morgun.
í dag munu þau einnig heim-
sækja Granda, Listasafn íslands og
Nesjavelli, en þau halda síðan af
landi brott um klukkan 18.30.
hefði ríkt, ekki bara í sögu landsins
heldur einnig í bjarta Pólverja
sjálfra. í PóIIandi væri tímabilið eft-
ir kalda stríðið túnabil mikillar
reynslu og aukins skilnings og
þroska. Eftir árið 1989 hefðu Pól-
verjar þurft að taka afstöðu til nýrr-
ar stöðu heimsmála og á þeim árum
hefði hann sjálfur tekið þátt í hrmg-
borðsumræðum þar sem framtíðin
var rædd og ákveðin. „Það var okk-
ar skilningur að Atlantshafsbanda-
lagið hefði, á undangengnum 50 ár-
um, verið styrkasta stoð öryggis -
ekki aðeins í Evrópu heldur veröld-
inni allri. Bandalagið stóð vörð um
mikilvægustu gildi okkar tíma, lýð-
ræði og mannréttindi, og beitti
aldrei valdi gegn aðildarríkjum,"
sagði Kwasniewski og benti á sögu
Varsjárbandalagsins íþeim efnum.
„í dag horfir málið svo við að í
Ijósi almenningsálitsins heima fyrir
og breiðrar pólitískrar samstöðu um
aðildina þá njótum við afar sterkrar
stöðu innan bandalagsins og erum
því afar virkir þátttakendur í að-
gerðum þess,“ sagði forsetinn.
„Nú, ári eftir inngöngu okkar í
bandalagið er ég þess fullviss að
ákvörðunin um aðild var rétt og að
hún hafi verið í þágu Póllands,
Evrópu og Atlantshafsbandalagsins
í heild sinni."
<D ] BM'VMIÁ Söludeild i Fomalundi Breiðhöfða 3 • Sími 585 5050 Byggingaráðgjöf Tryggðu þér bestu lausnirnar ef þú ert að byggja eða breyta. Kynntu þér byggingaráðgjöf á www.bmvalla.is
www. bmvalla.is
N ánir bandamenn við
sköpun nýrrar Evrópu I