Morgunblaðið - 16.06.1998, Blaðsíða 22

22 ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Hlutafjáraukning og skipulagsbreytingar hjá Fróða
Söluverðmæti nýrra hluta-
bréfa 63 milljónir króna
1 Þörungayerksmiðjan hf.
MMÉM Reykhólum - Úr reikningum ársins 1997
Rekstrarreikningur Mnijónír króna 1997 1996 Breyting
Rekstrartekjur 146,9 143,4 +2,4%
Rekstrargjöld 105.4 123,1 ■14.4%
Afkoma fyrir afskr. og fjárm.liði 41,5 20,3 +104%
Afskriftir 9,0 6,4 +40,1%
Fjármunatekjur og (fjármagnsgjöld) (5,5) (6,9) ■20,9%
Afkoma af reglul. starfs. fyrir skatta 27,0 7,0 +288%
Eignarskattur 0,5 0 -
Aðrar tekjur (Niðurfelldar skuldir) 0 9,2 -
Hagnaður ársins 26,5 16,2 +64,2%
Efnahagsreikningur 31, des.: 1997 1996 Breyting
| Eignir: \ Milljónir króna
Fastafjármunir 67,9 55,4 +23%
Veltuf jármunir 55,8 33,9 +64%
Eignir alls 123,7 89,3 +38%
| Skuldir og eigið fé: \ Milliónir króna
Eigið fé 49,8 22,5 +121%
Langtímaskuldir 63,6 5,8 +996%
Skammtímaskuidir 10.3 61,0 -83%
Skuldir og eigið fé alls 123,7 89,3 +38%
Sjóðstreymi 1997 1996

Veltuté trá rekstri Milljónir króna 37,8 15,8 +139%
Pörungaverksmiðjan á Reykhólum
26 milljóna kr.
hagnaður í fyrra
STJÓRN útgáfufélagsins Fróða,
hefur nýtt sér heimild til hlutafjár-
aukningar og selt fímm nýjum aðil-
um hlutafé í félaginu fyrir 30 milljón-
ir króna að nafnverði á genginu 2,1
eða sem samsvarar 63 milljónum í
söluverðmæti. Stjómin hefur heim-
ild til að auka hlutafé fyrir 8 milljónir
til viðbótar, sem Magnús Hreggviðs-
son stjómarformaður, segir að verði
nýtt á næstu mánuðum.
Nýju hluthafamir era Eignar-
haldsfélag Alþýðubankans, sem
keypti hluta að nafnvirði 10,5 m.kr.,
Lífeyrissjóður Austurlands keypti
10 milljón króna hlut, Lífeyrissjóður-
inn Hlíf fjárfesti fyrir 6 milljónir,
Lífeyrissjóður lækna fyrir 2,5 millj-
ónir og Saxhóll ehf., móðurfyrirtæki
Nóatúns verslananna, keypti hlut
fyrir 1 milljón króna að nafnverði.
Stjórnarmönnum íjölgað í fimm
Magnús segir markmið hlutafjár-
aukningarinnar vera að fjármagna
u.þ.b. helming af fjárfestingum
Fróða í húsnæði, tímaritum, innrétt-
ingum, búnaði og bifreiðakaupum á
undanfömum þremur árum. Hinn
helmingurinn hefur verið fjármagn-
aður frá rekstri, en samtals liggja
fjárfestingar félagsins nálægt 150
milljónum. Á aðalfundi félagsins í
gær var ákveðið að fjölga stjómar-
mönnum úr þremur í fimm en stjóm
Fróða skipa nú: Magnús Hreggviðs-
son, sem jafnframt er stjómarfor-
maður, Stanley P. Pálsson, varafor-
maður, Erla Haraldsdóttir, Gylfí
Ambjörnsson og Valdimar Tómas-
son. Eignarhlutur Frjáls framtaks
ehf., sem er í eigu Magnúsar og hlut-
ur hans persónulega er nú 78,5%,
nýjir hluthafar eiga 15,6% en fyrir
vora um 50 aðrir hluthafar sem eiga
samtals 5,9%.
Magnús telur að breytingamar
muni án efa koma fyrirtækinu til
góða: „Fróði verður sterkara félag á
eftir og betur í stakk búið til að
takast á við framtíðina í erfíðri og á
margan hátt ósanngjamri sam-
keppni við erlend tímarit sem hafa
aukið mai’kaðshlutdeild sína hér á
landi úr 33% í u.þ.b. 66% á síðustu 10
árum“. Orsakir þeirrar þróunar tel-
ur Magnús vera þríþættai” í fyrsta
lagi séu erlendu tímaritin íramleidd í
upplögum fyrir allt að 1000 sinnum
stærra málsvæði en íslenska mál-
svæðið er, sem gerir þeim kleift að
bjóða tímaritin á mun lægra eininga-
verði. í öðra lagi greiði erlendir út-
gefendur tímarita ekki virðisauka-
skatt af áskrift sem íslensk tímarit
verða að borga og í þriðja lagi leyfist
erlendum tímaritum að vera með
ótakmarkað magn af áfengis og tó-
baksaulýsingum sem íslensk tímarit
mega ekki birta.
Stefna að skráningu
á Verðbréfaþingi
Mikill samdráttur hejúr átt sér
stað í fjölda tímarita á íslandi und-
anfarin ár. Magnús áætlar að hér
hafi verið gefin út nálægt 40 íslensk
tímarit fyrir tíu áram síðan en nú
séu þau á bilinu 15-20 talsins: „Þrátt
fyrir erfiða stöðu íslenskrar tíma-
ritaútgáfu, geram við ráð fyrir að
veltan á næsta ári verði nálega 50%
hæm en hún var á árinu 1994, á erf-
iðasta rekstarári fyrirtækisins og
fyrsta heila ári virðisaukaskatts á
prentað mál sem íslensk tímarit gátu
aldrei velt útí verðlag og skapaði
fjöldagjaldþrot í greininni".
Magnús segir að stefnt verði að
skráningu Fróða á vaxtalista Verð-
bréfaþings innan fárra ára en áður
stefni fyrirtækið að því að auka árs-
veltuna úr 400 í u.þ.b. 6-700 milljónir
og tryggja viðunandi afkomu.
HAGNAÐUR Þörangaverksmiðj-
unnar hf. á Reykhólum nam kr.
26.555.341 á síðasta ári, sem er
rúmlega 10 milljónum meira en árið
1996. Heildarrekstrartekjur á árinu
vora 146,9 milljónir króna, en námu
143,4 milljónum króna árið á undan,
og nemur hækkunin 2,4% á milli
ára.
Bjami Halldórsson fram-
kvæmdastjóri segir afkomuna vel
viðunandi en segist ekki eiga von á
að þetta ár verði félaginu jafnhag-
stætt vegna þess hversu seint þang-
vinnslan hófst eftir óhagstætt ár-
ferði, auk tafa sem urðu vegna end-
umýjunar á tækjakosti.
95% framleiðslunnar á
erlenda markaði
Uppistaðan í framleiðslunni er
vinnsla þangs sem nýtt er í fóður-
framleiðslu, lífrænan áburð o.fl. I
fyrra voru unnin 16 þúsund tonn af
sjóþangi hjá Þörungaverksmiðj-
unni, en tæplega 12 þúsund tonn ár-
ið 1996. Þá er einnig unnið talsvert
af þara yfir vetrarmánuðina sem
selt er til snyrtivöruframleiðenda í
Frakklandi og Japan.
í dag starfa 24 hjá fyrirtækinu,
sem er að stærstum hluta í eigu
Nutrasweet Kelco, dótturfyi-irtækis
Monsanto Company í Bandaríkjun-
um. Nutrasweet Kelco er jafnframt
stærsti kaupandi þangmjöls frá
Þörangaverksmiðjunni, sem Bjarni
segir koma sér vel í þeirri lægð sem
nú ríkir m.a. á Asíumörkuðum, en
u.þ.b. 95% af framleiðslunni er selt
á erlenda markaði.
Styrktist með bandarískri
eignaraðild
Bjarni telur reksturinn hafa
styrkst eftir að bandarísku aðilarnir
keyptu 67% eignarhlut íslenska rík-
isins fyrir tveimur árum: „Bæði er
markaðsstaðan mun tryggari en áð-
ur auk þess sem unnið hefur verið
að töluverðum endurbótum á verk-
smiðjunni og skipakosti fyrirtækis-
ins með mögulega framleiðsluaukn-
ingu í huga, sem tekin verður til
frekari umfjöllunar á aðalfundi fé-
lagsins hinn 23. júní.“
Ætti að
selja afla-
heimildir
og greiða
skuldir
FRAMKVÆMDASTJÓRI
Samtaka iðnaðarins segir sí-
fellt fleiri þenslumerki að
koma í ljós í íslensku efna-
hagslífi og auknar aflaheimild-
ir og hækkun á afurðaverði
virki líkt og olía á eld. Við
þessar aðstæður ætti að selja
auknar aflaheimildir og nota
afraksturinn til að greiða niður
erlendar skuldir.
„Flestir sem komnir eru til
vits og ára, þekkja þau aug-
ljósu þenslueinkenni sem nú
verða æ meira áberandi í ís-
lensku efnahagslífi," segir
Sveinn Hannesson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka iðnað-
arins, í ritstjórnargreininni
Heitt hagkerfi í fréttabréfinu
íslenskur iðnaður.
Hann telur brýnast að
bregðast við með því að auka
þjóðhagslegan spamað með
þvi að draga úr opinberam út-
gjöldum og greiða niður skuld-
ir ríkis og sveitarfélaga en læt-
ur jafnframt í ljós þá skoðun
að það sé ólíklegt á kosninga-
ári. Hann lýsir áhyggjum sín-
um vegna umræðna um hækk-
un vaxta, segir að við það muni
krónan styrkjast enn frekar og
slíkt muni bitna á íslenskum
iðnfyrirtækjum. „Ef hvorki er
hægt að draga úr þenslunni
með skattahækkunum eða nið-
urskurði á opinberam umsvif-
um er ekki um annað að ræða
en að hraða einkavæðingu sem
mest má verða og hvetja um
leið almenning til aukins
sparnaðar með öllum tiltækum
ráðum.“
Á leið fram af brúninni?
„Við þessar aðstæður ætti
auðvitað að selja auknar afla-
heimOdir og nota afraksturinn
til þess að greiða niður erlend-
ar skuldir. Það er hrein fá-
sinna að dæla milljörðum
króna inn í hagkerfið með
þeim hætti sem nú er ætlunin
að gera. Þeir sem ákafast hafa
mælt gegn hugmyndum Sam-
taka iðnaðarins um sveiflu-
jöfnun með sölu aflaheimilda,
þar á meðal forystumenn rík-
isstjórnarinnar, hafa sagt að
iðnaðurinn þui-fi ekki að hafa
áhyggjur vegna þess að efna-
hagslegar kollsteypur fyrri
ára heyri nú sögunni til. Því
miður sjáum við í iðnaðinum
ekki að neitt hafi gerst sem
tryggi þetta. Þvert á móti
virðist margt í efnahagslífi
okkar minna á árið 1987. Er-
um við enn og aftur á leið
fram af brúninni líkt og svefn-
genglar? Eram við búin að
gleyma hvernig iðnaðurinn
var lagður í rúst vegna efna-
hagsmistaka á síðasta ára-
tug?“ segir Sveinn.
ÍSAFJARÐARBÆR
Tilkynning um skráningu skuldabréfa á Verðbréfaþingi íslands
VÞl hefur samþykkt að taka neðangreind skuldabréf Bæjarsjóðs ísafjarðarbæjar á skrá 22. júní 1998.
Útgefandi:
Bæjarsjóður ísafjarðarbæjar, kt. 540596-2639, Hafnarstræti 1,400 ísafjörður
Flokkur:
l.flokkur 1998
Nafnverð:
Heildarnafnverð 1. flokks 1998 var 100 milljónir króna
Sölutímabil:
Sölu skuldabréfanna er lokið. Sölutímabilið var frá 23. febrúar til 17. apríl og seldist
heildarútgáfan í lokuðu útboði til fjárfesta.
Skráning og milliganga við Verðbréfaþing íslands:
Verðbréfaþing íslands hefur samþykkt að taka bréfin á skrá og verða þau skráð 22. júní 1998.
Handsal hf. hefur milligöngu um skráningu bréfanna á Verðbréfaþing íslands.
Viðskiptavakt:
Handsal hf. verður viðskiptavaki skuldabréfanna.
Fyrirkomulag sölu:
Skuldabréfin voru seld og afhent gegn staögreiðslu.
Uppýsingar um útgefanda og skuldabréfin er hægt að nálgast hjá Handsali hf.
Engjateigur 9, 105 Reykjavík
Sími: 510 6000. Fax: 588 0058
roZ>och,
garmálin!
Promothor — kemur lagi á kynnin
Tíminn sem sparast með notkun I(
Promothor verður seint metinn til f)ár“ \
Gylfi Þór Þorsteinsson, '
iími: 368 6360 markaðsstj. Viðskiptablaðsins