Morgunblaðið - 31.10.1997, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTU DAGUR 31. OKTÓBER 1997 31
LISTIR
Refurinn Brúsi
Morgunblaðið/Kristinn
TRÍÓ Reylgavikur heldur tónleika í Hafnarborg á laugardagskvöld með Sigrúnu Hjálmtýsdóttur.
Á æfingu í vikunni voru gestir tríósins tveir og var Melkorka dóttir Sigrúnar í hlutverki áhorfanda.
ÞAU Guðný Guðmundsdóttir,
Peter Maté og Gunnar Kvaran
bregða út af vananum á öðrum
tónleikum vetrarins hjá Tríói
Reykjavíkur. Tónleikarnir hafa
verið færðir fram um einn dag
og verða í Hafnarborg laugar-
dagskvöldið 1. nóvember kl. 20.
Sigrún Hjálmtýsdóttir verður
gestur á tónleikunum að þessu
sinni og flutt verða sönglög og
ariur frá ýmsum timum. Efnis-
skráin er mjög fjölbreytt og
spannar tónlistarsöguna allt frá
barokki til samtímans. Á tónleik-
unum verður frumflutt verkið
Spor eftir Áskel Másson frá 1994
sem samið er fyrir sópran, selló
og píanó.
Söngverk Áskels er við ljóð
eftir Thor Vilhjálmsson og til-
einkað skáldinu. Áskell hafði
söngrödd Sigrúnar í huga þegar
hann samdi verkið. Þetta er í
fyrsta sinn sem Sigrún syngur
með Tríói Reykjavíkur. „Okkur
Brugðið
út af
vananum
er mikill heiður að því að fá
Diddú sem gest tríósins," segir
Gunnar. „Þá er skemmtileg til-
breyting að blanda tríóið okkar
söng.“
Efnisskrána segja þau taka
mið af þeim verkum sem samin
hafa verið fyrir píanó-tríó og
söngrödd, reyndar mæði minnst
á fiðlunni að þessu sinni. Á tón-
leikunum verður þó flutt óvenju-
leg útsetning enskra þjóðlaga
fyrir sópran og fiðlu eftir R.
Vaughan Williams.
Tónleikarnir hefjast á þremur
sönglögum eftir Handel. Þá tek-
ur Brahms við í Sónötu Op. 38 i
e-moll, fyrir píanó og selló. Eftir
hlé er frumflutningur á Spori
eftir Áskel Másson. Að loknum
ensku þjóðlögunum taka svo
óperuaríur við og á þeim lýkur
tónleikunum. Fyrst er það Söng-
ur Rúsölku úr óperunni Rúsalka
eftir Dvorák. Þar segist Sigrún
hafa notið aðstoðar Peters við
að syngja á tékknesku. Mozart
tekur við í Aríu Constönsu úr
óperunni Brottnámið úr kvenna-
búrinu. Loks er haldið til Italíu,
fyrst er leitað til Puccinis í Kan-
sónu Dorettu úr La Rondine og
lokaarían er Cavatína úr óper-
unni Rakarinn frá Sevilla eftir
Rossini. „Við látum vaða með
n\jög ólíkar óperuaríur," segir
Sigrún. „Og ég hef enga þeirra
sungið á tónleikum áður. Hver
aría hefur sinn söngstí) og því
má segja að allt litrófið verði
tekið fyrir.“
BÖKMENNTIR
Barnabók
BRÚSI
eftir Finn Torfa Hjörleifsson. Þóra
Sigurðardóttir myndskreytti. Mál og
menning, 1997.67 bls.
UNDIRFYRIRSöGN þessarar
bókar er: Saga um vináttu manns
og refs eða saga um það hvenær
maður veiðir ref og hvenær maður
veiðir ekki ref. Aftan á titilsíðu eru
þakkir sendar hópi barna sem hlust-
uðu á söguna um Brúsa (væntan-
lega í útvarpi?) og lögðu höfundi
til bréf og myndir tengd efni sög-
unnar. Ekkert af því er þó birt í
bókinni og hefur því enga merkingu
varðandi söguna sjálfa. í fyrsta
kafla segist höfundur ætla að segja
börnum sögu, bæði góðum og þæg-
um, illum börnum og óþægum, stór-
um og eldgömlum - og til skýringa
er því við bætt að það séu börn
eldri en höfundur. Hann segir líka
sína skoðun á vitlausum sögum,
þ.e. sögum sem ekki eiga sér stað
í veruleikanum.
Svo hefst hin raunveruiega saga
sem fjallar um höfundinn, Finn
Torfa, sumarbústaðinn hans og
kynni hans af ref sem hann kallar
Brúsa. Lýsing á landslagi Borgar-
fjarðar er unnin af þekkingu og
sömuleiðis kynnir höfundur lesand-
ann fyrir hundinum sínum henni
Kolfínnu sem kölluð er Kolla. Hon-
um tekst að koma á samskiptum
við refínn, gaggast á við hann og
lokkar hann nær en þegar refurinn
er kominn í skotfæri hættir höfund-
ur við að skjóta hann. Því næst
tekur höfundur að ræða við refínn
um lífið og tilveruna, líf hans í gren-
inu, lífsbaráttuna og fleira. Hann
fylgir refnum um skeið, kynnist lífs-
baráttu hans, gefur honum að éta
í harðindum og hefur samúð með
honum þegar illa fer.
Höfundur lætur Brúsa tala sitt
refamál um sólartíð og snjóatíma í
stað sumars og vetrar, um hvellprik
í stað haglabyssu og prikið með
hvininum sem er riffíll. Þessi orða-
notkun er eðlileg og skemmtileg og
er svo skiljanleg að ekki er nein
þörf fyrir skýringar eða túlkanir.
Stærsti galli sögunnar er sögu-
maðurinn. Höfundur þvælist fyrir
sögunni og eyðileggur allt eðlilegt
flæði í frásögninni með því að vera
sífellt að koma sér og sinni persónu
að sögunni. Hann kemur með leiðin-
legar orðaskýringar í tíma og ótíma,
segir iesandanum hvað hann hafí
sagt við refínn og umorðar svo það
sem hann hefur sagt og setur í
sviga til þess að lesandi skilji nú
örugglega. Sem dæmi: „Hún át
bara mat (ég sagði reyndar bráð)
sem ég gaf henni“ (bls. 15). „Hvað
varstu með í höndunum (eiginlega
sagði Brúsi hér framfótunum, en í
réttri þýðingu verður það að vera
höndunum, því að ekki eru menn
með framfætur; þeir gætu eins ver-
ið með afturhendur) - hvað varstu
með í höndunum þegar við hittumst
fyrst?“ (bls. 16). Hér spillir höfund-
ur sögunni og framvindu hennar
með þessum ónauðsynlegu skýring-
um. Af hvetju mátti ekki Brúsi tala
um framfætur á manninum rétt
eins og hann talar um hvellprik?
Höfundur á að geta skrifað sögu á
máli sem lesendur skilja án mikilla
túlkana.
Saga um íslenskan ref í sínu
náttúrulega umhverfi gæti verið
heillandi lesning í barnabók og höf-
undur þekkir án nokkurs efa líf og
háttu refsins, lífsbaráttu hans og
tengsl manns og refs þegar á
grenjaleit stendur. En þessi bók er
hálf-lífvana og það bam sem les
hana getur í raun ekki fundið til
mikillar samkenndar með refnum
vegna yfirþyrmandi nærveru höf-
undarins.
Myndir Þóru Sigurðardóttur eru
snotrar en þeim tekst heldur ekki
að glæða söguna því lífí sem efni
hennar ætti skilið.
Sigrún Klara Hannesdóttir
ÞAU skipa Artic Brass: Arne Bjorhei, trompet, Espen Rækstad,
trompet, Heidi Sivertsen, horn, Gaute Vikdal, básúna og Jan-
Erik Lund, túba.
Norskur blásarakvintett
í Norræna húsinu
Markaður
Bókavörðunnar
BÓKAVARÐAN, verslun með
bækur á öllum aldri, efnir til ár-
legs bókamarkaðar í versluninni,
Vesturgötu 17, og hefst hann
mánudaginn 3. nóvember kl. 10.
50% afsláttur af öllum bókum
Til sölu verða um 700 íslenskar
ævisögur, um 800 íslenskar ljóða-
og kvæðabækur, mörg hundruð
íslensk og erlend leikrit, margvís-
leg rit um trúarbrögð og heim-
speki, fjöldi ættfræðirita, 700 ís-
lenskar skáldsögur, mörg hundruð
þýddra skáldsagna, margvísleg rit
um íslenska sögu og erlenda, mik-
ið úrval allskyns bóka um hagnýt
efni, t.d. matreiðslubækur og
margt annað efni.
í Kolaportinu
Nýlega keypti Bókavarðan
stærsta lager landsins af forn-
bókum, gömium og nýlegum up-
plögum af völdum skáldsögum
og fræðiritum frá síðustu áratug-
um.
Þessar bækur verða sýndar og
seldar á 50-300 kr. í fímmföldum
bás í Kolaportinu næstkomandi
laugardag og sunnudag og nokkr-
ar helgar fram að jólum.
Umræddur bókalager er um 20
tonn, nálega 33 þúsund bindi af
hverskyns bókum: íslenskum og
erlendum ævisögum, margskyns
fræðiritum, ísienskum skáldskap,
sögum og kvæðum í úrvali.

Föstudagur 31. október
Reguboginn:
Klukkan 17.00 og 21.00
Swingers
Cosi
Klukkan 19.00
Driftwood
subUrbia
Klukkan 23.00
Paradise Road
Substance of Fire
Laugarásbíó
Klukkan 17.00
Drunks
The Winner
Klukkan 21.00 og 23.00
The End of Violence
The Tuce
NORSKUR blásarakvintett - Artic
Brass heldur tónleika í fundarsal
Norræna hússins, í dag, föstudag,
kl. 20.30. Á efnisskrá verður allt frá
alþýðutónlist til samtímaverka, sem
m.a. hafa verið sérstaklega samin
fyrir kvintettinn. Einnig verða Ieikn-
ir þekktir slagarar.
Artic Brass kvintettinn er í tón-
leikaferð, sem hófst í Danmörku og
kemur hingað til lands frá Græn-
landi, þar sem leikið var fyrir börn
og unglinga. Auk þess kom Artic
Brass fram í Katuaq menningarhús-
inu í Nuuk. Sem fyrr segir leggur
Artic Brass áherslu á tónlist sem
spannar vítt svið og leikur kvintett-
inn m.a. verk sem eru á tveimur
geisladiskum sem hann hefur sent
frá sér undanfarin ár. Artic Brass
hefur pantað og frumflutt á fjórða
tug tónverka fyrir blásarakvintett
hjá norskum tónskáldum og hefur
þá gjarnan verið bætt við öðrum
hljóðfærum og söng.
Artic Brass var stofnað árið 1983
og hét þá „Nordnorsk messingkvint-
ett“. Tilgangurinn var að leika kam-
mertónlist fyrir málmblásara. Norð-
ur-Noregur er ennþá aðalheimkynni
kvintettins og þrír úr hópnum eru
kennarar við tónlistarháskólann í
Tromso.
Artic Brass hefur haldið tónleika
á Norðurlöndum og tekið þátt í tón-
listarhátíðum bæði í Noregi og utan-
lands. Auk þess hefur kvintettinn
leikið í mörgum útvarps- og sjón-
varpsþáttum, m.a. í Noregi, Svíþjóð
og Austurríki.
Tónleikaferðin til Danmerkur,
Grænlands og íslands er styrkt af
Norræna menningarsjóðnum,
Norska menningarmálaráðuneytinu
og fleiri aðilum. Aðgangur að tón-
leikunum er 500 kr.