Morgunblaðið - 31.10.1997, Blaðsíða 2

2 FÖSTUDAGUR 31. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Kristinn
Islendingar segja
upp loðnusamningi
Biðlistar eftir
hjartaaðgerðum
Einn listi
styst en
aðrir lengst
UM 200 manns bíða nú eftir hjarta-
aðgerðum en frá því seinnipart sum-
ars hefur þó fækkað um u.þ.b. 100
manns á biðlistunum, að sögn Arna
Ki-istinssonar, yfu-læknis á hjarta-
deild Landspítalans. í haust var ráð-
ist í mikið átak til _ þess að stytta
biðlistana og segir Arni róið að því
öllum árum að stytta biðlistana
áfram. Hann segir vandamálin lengi
hafa verið að hrannast upp en von-
andi horfi nú áfram til bóta.
Á biðlista eftir hjartaþræðingu
eru nú um 80 manns en þegar mest
var í haust voru um 150 á þeim lista.
„Fólk beið upp undir ár eftir hjarta-
þræðingu en nú er sú bið komin nið-
ur í um þrjá mánuði,“ segir Árni.
„Jafnframt hefur lengst listinn af því
fólki sem er að bíða eftir að komast í
kransæðavíkkun, þar bíða núna tæp-
lega 70. Biðlistinn eftir að komast í
opnar hjartaaðgerðir hefur einnig
verið að lengjast aftur. Þar voru 30 í
haust en nú er hann kominn upp í
50.“
Ný hjartarannsóknastofa var tek-
in í notkun á Landspítalanum í
haust. Árni segir að jafnvel þó að
ástandið hafi skánað verulega og
biðlistar styst, þá leysist vandinn
ekki almennilega fyrr en tækjakost-
ur á gömlu hjartarannsóknastofunni
verði endurnýjaður. Þá bendir hann
á einn biðlista ennþá, en þar eru nú á
milli 30 og 40 sjúklingar sem bíða
eftir ýmiskonar raflífeðlisfræðileg-
um rannsóknum. „Þar er verið að
kanna hvernig leiðslukerfi hjartans
starí'ar, en nú er t.d. farið að brenna
sundur óeðlilegar rafbrautir í hjarta
til þess að stöðva það að fólk fái mjög
hraðan hjartslátt," segir hann.
ÍSLENSK stjómvöld hafa ákveðið
að segja upp þriggja landa samningi
íslands, Grænlands og Noregs um
veiðar úr loðnustofninum. Ríkis-
stjómin hefur veitt ráðhemum utan-
ríkismála og sjávarútvegs umboð til
þess. Þorsteinn Pálsson, sjávarút-
vegsráðherra, kynnti þessa ákvörð-
un á aðalfundi LÍÚ í gær. Viðræður
munu því hefjast innan tíðar um nýj-
an samning.
,Að okkar mati er veralegt ójafn-
vægi þegar litið er á heildarsam-
skipti okkar og Noregs á fisk-
veiðisviðinu varðandi aðgang hvorr-
ar þjóðar að lögsögu hinnar,“ sagði
Þorsteinn.
„Meginmarkmiðið með uppsögn
samningsins hlýtur að vera að knýja
á um betra jafnvægi í þessum efn-
um. Hlutdeild þjóðanna kemur þar
einnig til skoðunar, en rétt er að
hafa hugfast í því sambandi að í
reynd höfum við fengið talsvert
meira í okkar hlut en sem nemur
umsömdu hlutfalli, þar sem við höf-
um fengið það sem út af hefur staðið
af veiðum Grænlands og Noregs.
Ný ríkisstjórn Noregs hóf feril
sinn með ögranum í garð okkar Is-
lendinga, þó nokkuð hafi dregið úr
þeim með síðari yfirlýsingum. I Ijósi
þessara nýju aðstæðna í samskiptum
þjóðanna tel ég það óhjákvæmilegt
að knýja á um betra jafnvægi í að-
gangi hvorrar þjóðar að lögsögu
hinnar með uppsögn loðnusamnings-
ins. Við höfum átt góð samskipti við
Grænland í þessum efnum og ég
vona að þegar yfír lýkur, verði hægt
að treysta samvinnu landanna allra
þriggja á nýjum og réttlátum grand-
velli,“ sagði Þorsteinn.
Samkvæmt núgildandi samningi
koma 78% heildarloðnuafla í hlut ís-
lendinga, og 11% í hlut hvorrar
hinna þjóðanna.
Norðmenn bíða með að tjá sig
Bernt Ellingsen, talsmaður
norska sjávarútvegsráðuneytisins,
sagði í samtali við Morgunblaðið að
norsk yfírvöld vildu ekki tjá sig um
ummæli Þorsteins Pálssonar fyrr
en þeim hefði borizt fprmleg til-
kynning frá ríkisstjórn íslands um
uppsögn loðnusamningsins.
Gæsaskítur
angrar
borgarbúa
STARFSMENN hjá borginni eru
hættir að gefa gæsunum á
Reykjavíkurljörn brauð þegar
hart er í ári, eins og tíðkast hefur
á undanförnum árum. Ástæðan er
sú að gæsastofninn á Tjörninni
hefur stækkað allmikið og telur
nú um 500 fugla, sem eru farnir
að valda borgarbúum miklu
angri, að sögn Jóhanns Pálssonar,
garðyrkjusljóra Reykjavíkur-
borgar. Hann segir gæsirnar á
Tjörninni, sem í raun eiga að vera
farfuglar, hættar að fara af landi
brott vegna þess að þær hafi það
svo gott hér.
Jóhann segir sóðaskapinn af
gæsaskít við Iðnó og í Hljóm-
skálagarðinum vera orðinn veru-
legt vandamál, svo fólk sé jafnvel
farið að forðast að ganga þar um.
Þá sé gæsin farin að ganga nærri
gulstörinni í Vatnsmýrinni og
ýmsum öðrum tegundum sem hún
nagar niður í rót.
Það var seint á sfðastliðnum
vetri sem ákveðið var að hætta að
gefa gæsunum, að höfðu samráði
við ráðgjafa hjá Náttúrufræði-
stofnun. „Hann taldi að brauð-
gjafirnar á Tjörninni héldu gæs-
inni þar við vegna þess að aðrir
fugiar þyrftu ekki á því að halda,“
segir Jóhann og bætir við að end-
ur og álftir leiti niður í íjöru eftir
æti þegar harðnar í ári. „En við
erum auðvitað á verði, við viljum
ekki fara að kvelja neina fugla en
ef við getum smátt og smátt lokk-
að gæsina í burtu, þá er það betra
en ef við þyrftum að fara að
skjóta hana.“
Brota-
járn flutt
út til
Spánar
ÞRJÚ þúsund og tvö hundruð
tonnum af brotajárni var skipað
út í Hafnarfjarðarhöfn í gær og
í fyrradag.
Þetta er fímmti farmurinn
sem fer utan á vegum Furu hf. á
þessu ári og nemur útflutning-
urinn á árinu nærfellt 15 þúsund
tonnum.
Brotajárnið fer til Spánar eins
og allt brotajárn frá Furu hf. frá
árinu 1993 fyrir utan einn farm,
sem var seldur til Kóreu.
Morgunblaðið/Kristinn
Hæstiréttur fslands dæmir sjö krabbameinslækmim á göngudeild Landspítalans í vil
Ríkisspítalar greiði þó
að TR hafi ekki greitt
HÆSTIRÉTTUR dæmdi í gær
Ríkisspítala til að greiða sjö lækn-
um um 16 milljónir króna vegna
vinnu þeirra við krabbameinslækn-
ingar á göngudeild Landspítala.
Greiðslurnar bera dráttarvexti, hin-
ar íyrstu þeirra frá 1. mars 1993, og
skiptir upphæðin þvi samtals
nokkrum tugum milljóna. Dómar
Hæstaréttar í gær staðfestu niður-
stöðu Héraðsdóms Reykjavíkur í
desember í fyrra.
Sérfræðingar í krabbameins-
lækningum sömdu við Ríkisspitala
um að taka sjúklinga til meðferðar á
göngudeild Landspítala. Fyrir
læknisþjónustuna var tekið gjald
samkvæmt samningi Læknafélags
Reykjavíkur og Tryggingastofnun-
ar ríkisins fyrir sérfræðilæknis-
hjálp. Af því gjaldi skyldu Ríkisspít-
alar fá 40% fyrir aðstöðuna á Land-
spítalanum, en læknamir 60%. í
samkomulaginu var tekið fram, að
Ríkisspítalar skyldu annast inn-
heimtu og reikningsgerð samkvæmt
áritun læknis á sérstökum þar til
gerðum eyðublöðum og Ríkisspítal-
ar innheimta hjá TR eða öðram
greiðendum reikninga, þar með
talinn hluta læknis. Þá skyldu Rík-
isspítalar innheimta það gjald sem
sjúklingum bæri að greiða vegna
göngudeildarþjónustu, rannsókna,
lyfja og sjúkragagna samkvæmt
þeim reglum sem um það giltu á
hverjum tíma. Að fenginni greiðslu
skyldi síðan gert upp við viðkom-
andi lækni.
í málinu kom fram að Ríkisspítal-
ar innheimtu gjöld og héldu utan
um skuld sína við læknana frá mán-
uði til mánaðar. Hins vegar fengu
læknarnir engar greiðslur og var
ástæðan sú að Landspítalanum
tókst ekki að fá greiðslur frá TR á
þeim hluta reikninganna, sem hann
taldi eiga að greiðast af sjúkra-
tryggingum.
Héraðsdómur komst að þeirri
niðurstöðu, að ekki væri hægt að
skilja samkomulag læknanna og
Ríkisspítala þannig, gegn mótmæl-
um þeirra, að greiðsluskylda Ríkis-
spítalanna væri bundin því skilyrði
að greiðslur hefðu borist frá Trygg-
ingastofnun og var vísað til þess að
TR hefði ekki verið aðili að sam-
komulaginu.
Fyrir Hæstarétti var bent á af
hálfu Ríkisspítala að samkomulag-
ið hefði verið sama efnis og samn-
ingar sem gerðir voru á svipuðum
tíma við sérfræðinga á öðrum
deildum ' Landspítalans. Greiðsla
fyrir verk þeirra hefði ekki mætt
fyrirstöðu hjá TR, en reikningar
vegna sérfræðinga krabbameins-
lækningadeildar hvorki verið
greiddir né endursendir. Ríkisspít-
alar kynnu ekki svör við því, hvað
hefði valdið þessari afstöðu TR og
aðilar hefðu ekki reynt að skýra
hana við flutning málsins.
Hefðu átt að segja
samkomulagi upp
Hæstiréttur sagði að Ríkisspítal-
ar hefðu þurft að segja samkomu-
laginu upp, hefðu þeir ekki viljað
una þeirri byrði að halda uppi
reglubundnum greiðslum til lækn-
anna. Ríkisspítalar hefðu átt að
annast uppgjör við TR og ekki væri
hægt að fallast á að læknarnir ættu
að bera áhættu af því að forsenda
um greiðslu frá TR brást.