Morgunblaðið - 06.06.1989, Blaðsíða 30

18
30
e861 ÍWJL .9 flUOACltJLGIflq fflQAJaMUOflOM
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚNÍ 1989
Perú:
Llosa í for-
setaframboð
Arequipa, Perú. Reuter.
MARIO Vargas Llosa, kunnasti
rithöfundur Perú, var á sunnu-
dag tilnefndur frambjóðandi
kosningabandalags mið- og hæg-
riflokka við forsetakosningar í
apríl á næsta ári.
Á útifundi í Arequipa, sem er
næststærsta borg Perú, í gær, sagði
Vargas Llosa, að næði hann Iq'öri
myndi hann sjálfur leiða baráttuna
gegn skæruliðum vinstrimanna.
„Herinn mun fá öll þau vopn, sem
hann þarf til að vinna stríðið við
skæruliða og uppræta starfsemi
þeirra," sagði hann. Talið er að
nálægt 15 þúsund manns hafi verið
Sovétríkin:
Reuter
Vargas Llosa
felldir í átökum við skæruliða maó-
ista eða týnt lífi vegna ofbeldisverka
þeirra.
Bretland:
Lyflablanda vinnur
bug á leghálskrabba
Daily Telegraph
BRESKIR læknar hafa skýrt frá nq'ög árangursríkri meðferð við
leghálskrabbameini en í Bretlandi verður það árlega 2.000 konum
að aldurtila og gerist æ algengara meðal unglingsstúlkna. Er um
að ræða blöndu þriggja lyQategunda en með henni hefur tekist að
lækna 70% þeirra kvenna, sem hana fengu og áttu annars dauðann
einn vísan.
Mörg hundruð farast
í gífurlegu lestarslysi
Moskvu. Reuter.
MÍKHAÍL Gorbatsjov, Sovétleiðtogi, gaf í skyn á fulltrúaþingi Sov-
étríkjanna að yfir 600 manns hefðu farist í einhveiju mesta lestar-
slysi sögunnar í ÚralQöllum á laugardag. Margir hinna látnu voru
börn á leið í sumarbúðir við Svartahaf. Slysið varð með þeim hætti
að leki kom að gasleiðslum í eins kílómetra fjarlægð frá jámbrautar-
teinunum og sprenging varð vegna neistaflugs frá lestunum rétt
fyrir hádegi að sovéskum tíma á laugardag. Ízvestía, málgagn sljóm-
valda, sagði að þorpsbúar í gTennd við slysstaðinn hefðu fúndið
gaslykt löngu áður en sprengingin varð. Sprengingin var svo öflug
að rúður splundruðust í húsum borgarinnar Asha í um 15 km ijar-
lægð. Míkhaíl Moisejev, forseti sovéska herráðsins, sagði í viðtali við
Tass-fréttastofuna að yfir 400 manns hefðu farist í slysinu og um
600 manns slasast. Yfirvöld lýstu yfir þjóðarsorg í gær og fúndi fúll-
trúaþingsins var siitið.
Opinberir embættismenn sögðu
að 1,200 manns hefðu verið í lestun-
um tveim sem mættust um 70 km
austur af borginni Ufa í Úralfjöll-
„Konur, sem áttu aðeins nokkrar
vikur ólifaðar, eru nú, fjórum árum
síðar, við hestaheilsu og engin
merki krabbameins finnanleg,"
sagði dr. George Blackledge, sem
starfar við rannsóknamiðstöð há-
skólans í Birmingham, og bætti því
við, að lyfið hefði litlar og
skammæjar aukaverkanir.
Rúmlega 100 konum, sem voru
svo langt leiddar, að þeim var ekki
unnt að hjálpa með uppskurði eða
geislun, var gefin lyfjablandan en
hún samanstendur af lygunum Ifos-
famide, Bleomycin og Cisplatin.
Fengu þær lyfíð í þijá daga í senn
vikulega um sex vikna skeið.
Mjög hljótt hefur farið um þessar
tilraunir en vísindamennimir sex,
sem að þeim hafa unnið síðastliðin
fjögur ár, starfa við rannsókna-
stöðvar í Birmingham, Gateshead,
Southampton og London. Hefur nú
verið frá þeim skýrt á alþjóðíegri
ráðstefnu í San Fransiseo.
„Konur, sem áður máttu horfast
í augu við dauðann, hafa fengið
nýja lífsvon,“ sagði dr. John Bux-
ton, kvensjúkdómalæknir á Sjúkra-
húsi Elísabetar drottningar í Birm-
Evrópubandalagið:
Eftirlit með
bókunarkerfi
ingham. „Ef fljótt næst til sjúkling-
anna er unnt að bjarga allt að 80%
þeirra."
ERLENT
um. Gasský lá yfir svæðinu vegna
lekans úr gasleiðslunum og spreng-
ing varð þegar lestamar mættust.
Gorbatsjov, sem fór á slysstað á
sunnudag ásamt Nikolaj Ryzhkov
forsætisráðherra Sovétríkjanna,
lýsti því fyrir þingfulltrúum að að-
koman hefði verið eins og „helvíti
á jörð“. „580 manns komust lífs
af en margir þeirra vom alvarlega
slasaðir og tala látinna á eftir að
aukast,“ sagði Gorbatsjov á full-
trúaþinginu í gær.
Eldar loguðu í lestarvögnum á
yfir tveggja kílómetra svæði og
skógarsvæði brann til ösku í fjög-
urra kílómetra radíus við slysstað.
Við sprenginguna fóm 38 farþega-
vagnar út af sporinu og að sögn
sovésks blaðamanns í borginni
Tsjeljabínsk í Úralfjöllum urðu
mörg fómarlambanna logunum að
bráð og tveir farþegavagnar
Khomeini, erkiklerkur í íran, látinn:
Ógiiarstj órn heima fyrir
og hryðjuverk erlendis
Daily Telegraph
AYATOLLAH Ruholla Khomeíni, leiðtogi írana, sem lést á laugar-
dag á 87. aldursári, var heftidarengill hinnar islömsku trúar holdi
klæddur. Síðan hann kom heim úr útlegðinni í Frakklandi árið
1979 hefiir hann beitt sér fyrir hryðjuverkum í Miðausturlöndum
og Evrópu, blásið í glæður styrjaldarinnar við Iraka og komið á
ógnarstjórn í sínu eigin landi með villimannlegfri túlkun á íslömsk-
um lögum.
Það, sem fyrst og fremst vakti
fyrir Khomeini, var að auðmýkja
Bandaríkin og vestræn ríki og hann
olli einnig Sovétstjóminni áhyggj-
um með því að ýta undir ókyrrð
meðal sovéskra múslima. Gíslatök-
ur og alls kyns glæpamennsku víða
um lönd má á hann skrifa og eitt
af hans síðustu verkum í þessum
dúr var að dæma indverska rithöf-
undinn Salman Rushdie til dauða
fyrir óhróður um íslamska trú.
Aðeins í eitt skipti féllst hann á
málamiðlun en það var á sl. ári
þegar unnt reyndist að koma hon-
Khomeini á írönsku
veggspjaldi.
um í skilning um, að íranir væru
komnir af fótum fram og gætu
ekki lengur haldið út stríðinu við
íraka.
Khomeini var fæddur 24. sept-
ember árið 1902 í borginni Kho-
mein í Mið-íran og voru faðir hans,
afí, eldri bróðir og tengdafaðir allir
erkiklerkar eða ayatollar en sá tit-
ill útleggst sem „guðsgjöf". Um
einkalíf Khomeinis er flest á huldu
en sagt er, að hann hafi átt tvær
konur og kvænst þeirri fyrri þegar
hann var 29 ára en hún 10. 01 hún
honum barn aðeins unglingur að
aldri en talið er, að hún hafí látist
snemma.
Reuter
Ali Khamenei, nýkjörinn leiðtogi írana:
Kuirnur fyrir hóf-
semi í skoðunum
— en almennt talinn málamiðlun í valdabaráttunni
Nikósíu. Reuter.
ALI Khamenei, forseti írans, sem á sunnudag var kjörinn eftirmað-
ur Ruhollah Khomeini og leiðtogi landsins, er tiltölulega óreyndur
stjórnmálamaður og hann hefur að mestu haldið sig utan við valda-
baráttuna milli klerkafylkinganna. Haft er eftir heimildum, að Kho-
meini hafi sjálfúr bent á Khamenei sem arftaka sinn en flestir líta
á kjör hans sem málamiðlun og bráðabirgðalausn.
flugfélaga
Lúxemborg. Reuter.
Samgönguráðherrar Evrópu-
bandalagsríkjanna 12 (EB) náðu
um helgina samkomulagi um
nýjar reglur um tölvubókunar-
kerfi flugfélaga (CRS) sem eiga
að tryggja drengileg vinnubrögð
flugfélaga við skráningu upplýs-
inga í kerfúnum, að sögn stjórn-
arerindreka.
Um 70% allra farpantana fara í
gegnum tölvubókunarkerfi, sem
flugfélög eiga sjálf. Hafa flugfélög-
in möguleika á vissri hlutdrægni
við skráningu og framsetningu upp-
lýsinga. Koma má í veg fyrir að
ferðir annarra flugfélaga birtist á
skjánum eða breyta röð upplýsinga
viðkomandi flugfélagi í hag. Einnig
má láta svo út líta sem ferðir eins
flugfélags séu hagstæðari en ann-
ars. Að sögn stjómarerindreka eiga
hinar nýju reglur EB að spoma
gegn misnotkun af þessu tagi í
bókunarkerfunum. Samkvæmt nýju
reglunum fær framkvæmdastjóm
EB vald til þess að fylgjast með
bókunarkerfunum og grípa til að-
gerða gegn flugfélögum, sem talin
væm misnota aðstöðu sína.
Khamenei, sem er 49 ára að
aldri, hreppti forsetaembættið aðal-
lega vegna þess hve mælskur hann
er og þeirra vinsælda, sem hann
ávann sér með föstudagspredikun-
unum í Teheran, en fylkingamar,
sem nú hafa sæst á hann sem leið-
toga, em annars vegar íhaldsmenn
í efnahags- og utanríkismálum og
hins vegar þeir, sem vilja slaka
nokkuð á klónni og bæta samskipt-
in við Vesturlönd.
Khamenei em kunnur fyrir hóf-
samar skoðanir á flestum málum
eftir því sem gerist í íran og hann
hefur lagt áherslu á aukið hlutverk
einkaframtaksins í efnahagslífinu.
Það kom því nokkuð á óvart þegar
hann var kosinn en margir höfðu
búist við, að háttsettari klerkur
yrði fyrir valinu. Raunar hafði Kho-
meini áður tilnefnt erkiklerkinn
Hossein Ali Montazeri sem eftir-
mann sinn en honum var ýtt til
hliðar í mars sl. eftir að hann hafði
farið hörðum orðum um ástand
mannréttindamála í landinu.
Khamenei er fæddur 15. júlí árið
1939 í borginni Mashhad í Norð-
austur-íran og stundaði þar nám í
arabísku, rökfræði og lögvísi. Hann
er mikill unnandi persneskra bók-
mennta en guðfræðinámið stundaði
hann í Najaf í írak og síðar undir
Reuter
Ali Khamenei, eftirmaður Kho
meinis.
handleiðslu Khomeinis í borginni
Qom. Hann hóf sín fyrstu afskipti
af andspymunni gegn keisaranum
upp úr 1960 og var fyrst hand-
tekinn 1963 fyrir að bera boð frá
Khomeini. í ævisögu hans segir,
að hann hafí alls setið sex sinnum
í fangelsi keisarastjórnarinnar fram
til 1978.