Morgunblaðið - 06.12.1985, Blaðsíða 63

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER1985
63
Vilmundarstaðir:
Rúmlega tvö tonn af
aliöndum fóru í búðir
ÞEIM birgðum sem til eni í landinu af aliöndum frá Vilmundarstööum
í Borgarfirði verður va-ntanlega eytt á næstunni vegna salmonellusýkla
sem fundist hafa í sýnum. Á þessu ári var slátrað á þriðja þúsund ali-
öndum frá Vilmundarstöðum og komu 3,4 til 3,7 tonn af kjöti út úr
því. Stór hluti af því er kominn á markað, því aðeins er rúmt eitt tonn
eftir í frystigeymslu sláturhússins. Sölubann var sett á vöruna og hún
innkölluð úr verslunum, en ekki vitað hvað mikið kemur til baka, þann-
ig að tjón eiganda búsins er óljóst. Ekki er vitað að neinn hafi fengið
matareitrun eftir að hafa borðað aliönd frá Vilmundarstöðum.
Halldór Runólfsson deildar- slátrun fuglanna. í þessu tilviki
dýralæknir hjá Hollustuvernd
ríkisins sagði í gær að ekki væri
búið að ákveða að eyða andakjöt-
inu, en það yrði væntanlega gert.
Hann sagði að andastofninum á
Vilmundarstöðum yrði fargað og
allur búnaður þar sótthreinsað-
ur. Sagði Halldór að ekki væri
vitað hvernig salmonellan hefði
komist í fuglana, taldi þó líkleg-
ast að það hefði gerst með inn-
fluttu fóðri. Salmonellan var út-
breidd í búinu, þvi hátt hlutfall
rannsakaðra sýna var með sýkil-
inn. Sagði Halldór að hann gæti
borist á milli fugla og dafnaði
best í óþrifnaði, en tók fram að
Hollustuverndin hefði ekki
kynnt sér aðstæður á þessum
tiltekna bæ.
Ólafur Þ. Þórðarson alþingis-
maður er með Vilmundarstaði á
leigu og rekur þar anda- og
gæsabú. Hann sagði ekki vitað
hvað tjón sitt vegna salmonell-
unnar væri mikið. Búið væri að
selja meira en helming fram-
leiðslunnar og enn ekki vitað
hversu miklu yrði skilað aftur.
Hann sagði að venjan væri sú
að Hollustuverndin tæki sýni við
hefði slátrun lokið í júlí og sér
hefði ekki borist nein aðvörun
frá heilbrigðisyfirvöldum fyrr en
nú. Sagði Olafur að ef endurnar
væru jafn hættulegar og af væri
látið væri einkennilegt að enn
hefði enginn kvartað yfir þeim.
Spurður um framhaldið sagði
ólafur: „Ég er lítill spámaður um
það. Ég hugsa mér hins vegar
að njóta þess að borða eitthvað
af þessum öndum sem taldar eru
óætar, þó ég geti auðvitað ekki
borðað allar birgðirnar." Sagði
hann að bakterían dræpist við
suðu og steikingu og öllum kunn-
ugt um að langt væri umliðið
síðan íslendingar hættu að éta
hrátt andakjöt. Taldi hann ekk-
ert að því að borða kjötið ef
fyllsti þrifnaður væri viðhafður
við matreiðsluna. Tók hann fram
í þessu sambandi að hann deildi
ekki á Hollustuverndina fyrir
aðgerðir hennar, hún hefði gert
það sem henni bæri.
Halldór Runólfsson sagði, að
sýktir fuglar gætu smitað út frá
sér. ólafur Þórðarson sagði að
endurnar hefðu allar verið heima
á bænum í nokkrar vikur fyrir

■ ■
Morgunblaðið/Bernhard
Vilmundarstaðir í Reykholtsdal. Andabúið er í fjósinu fyrir miðju á milli gamla íbúðarhússins (lengst til
vinstri) og fjárhússins, til hægri. Fréttaritara Morgunblaðsins var neitað um leyfi til að taka myndir heima á
bænum.
Á innfeldu myndinni: Aliendur frá Vilmundarstöðum í verslun í Reykjavík í gær, er búið var að taka þær úr
sölu.
slátrun en gæsirnar færu aftur
á móti eitthvað um. Hann sagði
að ekkert benti til þess að gæs-
irnar væru með salmonellubakt-
eríuna, enda lítill samgangur á
milli þeirra og andanna.
Halldór Runólfsson sagði að
tvisvar hefði komið upp faraldur
af völdum þessa sýkils (Salmon-
ella typhimurium). Árið 1962
hefðu 250 manns fengið matar-
eitrun af hans völdum eftir að
hafa borðað majones. Var sýk-
ingin rakin til andareggja frá
ákveðnu alifuglabúi sem notuð
höfðu verið í majonesið. Árið
1954 kom einnig upp alvarlegur
faraldur. Þá veiktust 120 manns
af ógerilsneyddri mjólk, en þar
var einnig um að ræða aðra
tegund salmonellusýkils. Fyrir
nokkrum árum veiktust ein-
hverjir vegna salmonellu í kjúkl-
ingum frá kjúklingabúi norðan-
lands.
Halldór sagði að einkenni
þessarar tegundar matareitrun-
ar væru hiti, niðurgangur og
uppköst. Áhrifin kæmu ekki
fram fyrr en sólarhring eftir að
skemmdu vörunnar væri neytt.
Hann sagði að sýkingin gæti
verið lífshættuleg, einkanlega
börnum og gamalmennum. Hann
sagði einnig að aukning ýmissa
tegunda salmonellusýkla í ali-
fuglum væri orðið áhyggjuefni
og sagði að á næstunni yrði boðað
til samráðsfundar með þeim
aðilum sem sjá ættu um heil-
brigðiseftirlit um það hvernig
hægt væri að bregðast við því.
100 ÁRA AFMÆLIÐ eftir Brian Pilking-
ton og Þráin Bertelsson. Barnabókin sem sló í gegn á síðasta
ári og hlaut verðlaun Fræðsluráðs Reykjavíkur sem besta
barnabókin 1984. Þessi bók hefur nú þegar verið þýdd
á nokkur tungumál og er komin út í Danmörku. Vönduð
bók handa vandlátum lesendum.
Verd kr. 385r
ÞAÐVAROG.. • Úrval útvarpsþátta Þráins
Bertelssonar, sem notið hafa fádæma vinsælda undanfarin
ár. I þessum þáttum sem birtast nú á prenti í fyrsta sinn
kemur Þráinn víða við og fjallar um ýmsar hliðar mannlífsins
á sinn einlæga og glettna hátt.
Verd kr. 1095r