Morgunblaðið - 06.12.1985, Blaðsíða 1
80SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
276. tbl. 72. árg.
FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1985
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Danmörk:
Gegn frum-
kvæði í kjam-
orkustríöi
Kaupmannahöfn, 5. nóvember. AP.
DANSKA þingið samþykkti í dag
frumvarp um að vinna innan Sam-
einuðu þjóðanna að alþjóðlegu
samkomulagi uip að leggja bann
við því að verða fyrri til að nota
kjarnorkuvopn, ef til stríðs kemur.
Stjórnarandstöðuflokkur sósíal-
demókrata lagði tillöguna fram
og var hún samþykkt með 70
atkvæðum gegn 62. Danska
stjórnin er því neydd til að leggja
fram tillögur um bann við notkun
kjarnorkuvopna að fyrra bragði,
annað hvort ásamt öðrum ríkjum,
sem eru sama sinnis, eða upp á
eigin spýtur.
Kasparov
Karpov
Karpov skorar
á Kasparov
Moskvu, 5. desember. AP.
ANATOLY Karpov hefur ákveðið
að neyta réttar síns og skora á
Garri Kasparov, heimsmeistara,
sem vann af Karpov heimsmeist-
aratitilinn 9. nóvember sl.
Sovéska fréttastofan TASS
greindi frá því i dag að Karpov
hefði sent Alþjóðaskáksamband-
inu, FIDE, svohljóðandi bréf: „Ég
ætla að neyta réttar míns til að
tefla aftur um heimsmeistaratit-
ilinn í skák eins og reglur þær,
sem samþykktar voru á þingi
FIDE í Graz í Austurríki, kveða
áum.“
Einvígið hefst 10. febrúar á
næsta ári og stendur til 21. apríl.
AP/Símamynd
Yelena Bonner, eiginkona sovéska andófsmannsins Andreis Sakharov hitti Bettino Craxi, forsætisráðherra Ítalíu að
máli í gær á skrifstofu þess síðarnefnda.
Craxi tekur á móti Bonner:
„í virðingarskyni við
málstað Sakharovs“
Torino, 5. desember. Frá Brynju Tomer, frétUriUra Morgunblaósins.
KONA sovéska andófsmanns-
ins Andreis Sakharov, Yelena
Bonner, hitti Bettino Craxi, for-
sætisráðherra Ítalíu, að máli í
Flórens í dag. Hún sagði að
fundur þeirra hefði verið hald-
inn til að votta Sakharov virð-
ingu í útlegð sinni í Gorkí.
Bonner sagði að hálftíma
langur fundur sinn með Craxi
hafi endurnýjað vináttu, sem
stofnað var til í Mílanó 1975, og
bætti við: „Það eina, sem hefur
breyst síðan þá, er að hann er
orðinn forsætisráðherra og ég
glæpamaður."
Bonner talaði við blaðamenn
eftir fundinn með Craxi í frétta-
sal endurreisnarbyggingarinnar
Palazzo Chigi, þar sem skrifstof-
ur forsætisráðherrans eru til
húsa. Hún neitaði þó að svara
spurningum blaðamanna vegna
skriflegs loforðs, sem hún gaf
áður en hún fór frá Sovétríkjun-
um, um að veita hvorki viðtöl,
né tala við blaðamenn.
Bonner hóf mál sitt á að þakka
Craxi fyrir að taka á móti sér:
„Ég held að móttakan hafi ekki
verið til heiðurs mér, heldur
sprottin af virðingu fyrir manni
mínum og Sovétríkjunum."
Bonner fékk vegabréfsáritun
til þriggja mánaða dvalar er-
lendis. Fjölskylda hennar hefur
nú sagt að ef til vill verði Bonner
að vera lengur en ársfjórðung í
burtu af . læknisfræðilegum
ástæðum. En læknir Bonner, dr.
Renato Frazzati, segir að hún
verði fyrst að fara í hjartaaðgerð
í Bandaríkjunum. Bonner býst
við að halda til Bandaríkjanna
á laugardag.
Mennmgarmálstofnun
Sameínuðu þjóðanna:
Bretar út
um áramótin
London, 5. desember. AP.
BRETAR hafa ákveðið að ganga úr
Menningarmálastofnun Sameinuðu
þjóðanna, UNESCO, vegna lítilla
afkasta, óráðsíu og pólitískrar hlut-
drægni innan stofnunarinnar.
Timothy Raison, talsmaður
breska utanríkisráðuneytisins,
sagði að aðild Breta að UNESCO
lyki frá og með 31. desember.
Raison kvað fé það, sem Bretar
hefðu lagt til UNESCO á næsta
ári, renna til hjálpar við ríki
þriðja heimsins, sérstaklega að-
ilja að breska samveldinu og fyrr-
um nýlenda Breta.
„Við viljum að framlögum okk-
ar til Sameinuðu þjóðanna sé vel
varið og þau renni til stofnana,
sem vinna gagn. Svo er ekki um
UNESCO," sagði Raison.
Raison kvað bresku stjórnina
hafa skoðað rækilega þær endur-
bætur, sem gerðar hefðu verið
innan stofnunarinnar frá því að
Bandaríkjamenn hættu aðild um
síðustu áramót, og þær hefðu ekki
verið nægar til áframhaldandi
aðildar að UNESCO. Raison neit-
aði einnig að Bresk stjórnvöld
hefðu með ákvörðun sinni látið
undan þrýstingi Bandaríkja-
manna.
M’Bow, yfirmaður UNESCO,
harmaði að Bretar skyldu ganga
úr UNESCO og sagði að það kæmi
þeim, sem undanfarið hefðu unnið
að endurbótum, á óvart.
Ástralía:
Bretar skaðabótaskyldir
vegna kjarnorkutilrauna
Canberra, Astralíu, S. deaember. AP.
SVO GETUR farið að Bretar verði að greiða kostnað upp á 700 millj-
ónir Bandaríkjadala vegna kjarnorkutilrauna sem þeir gerðu fyrir
meira en 20 árura í Ástralíu, ef þeir saraþykkja niðurstöður opin-
berrar nefndar, sem birtar voru í dag.
Kjarnorkutilraunirnar voru Breska stjórnin hefur skýrsl-
erðar í strjálbyggðum héruðum una nú til athugunar, en ekkert
hefur verið látið uppi um hver
niðurstaða stjórnarinnar verður.
Skýrsla nefndarinnar kemur í
framhaldi af rannsóknum og
yfirheyrslum, sem staðið hafa í
meira en ár. Formaður nefndar-
innar er fyrrverandi ráðherra
Verkamannaflokksins og dómari
Jim McClelland. í skýrslunni
koma fram ávitur á fyrrverandi
ráðamenn í Ástralíu fyrir að
stralíu og segir nefndin að
Bretar skuli bera kostnaðinn af
því að koma þessum héruðum í
samt lag, en áströlsku ríkis-
stjórninni beri að greiða frum-
byggjum Ástralíu skaðabætur og
jafnframt að þessi svæði verði
gerð byggileg á nýjan leik. Frum-
byggjarnir hröktust frá heima-
slóðum sínum vegna tilraun-
anna.
hafa leyft tilraunirnar. Kemur
fram að þeir leyfðu þær án þess
að nokkur rannsókn færi fram á
því hver áhrif þeirra á lífríkið
yrðu.
Bretar gerðu 12 kjarnorkutil-
raunir i Ástralíu frá því í október
1952 og fram til september 1957.
Sprengikraftur stærstu sprengj-
unnar var 60 kílótonn. Nefndin
var sett á laggirnar 1984, eftir
að fjölmiðlar fluttu fregnir af
óvenjulegum sjúkdómum og
dauða meðal frumbyggja, sem
sögðu þá stafa af “svörtu skýjun-
um“, eins og þeir nefndu spreng-
ingarnar.
Filipseyjar:
Sameinast
stjórnarandstað-
an um Aquino?
Manila, Kilippseyjum, 5. desember. AP.
STJÓRNARANDSTAÐAN á Filippseyjum hefur um langt skeið verið
klofin og ósamhuga, en nú ætlar hún í fyrsta sinni að sameinast um einn
forsetaframbjóðanda, Corazon Aquino eða Salvador H. Laurel, í kosning-
unum 7. febrúar. Kosningabaráttan hefst eftir sex daga. Kröfur hafa
borist frá níu aðiljum uin að kosningar fari ekki fram í febrúar og hefur
hæstiréttur Filipseyja ákveðið að fjalla um þær um miðjan desember.
Ferdinand E. Marcos, forseti,
hefur látið að því liggja að hann
ætli að ræða við Corazon Aquino
í beinni sjónvarpsútsendingu að
hennar ósk. Húr. sakar Marcos um
að hafa myrt eiginmann sinn,
Benigno Aquino, árið 1983 og hann
beri einnig ábyrgð á að menn úr
hernum voru sýknaðir af morðinu
á mánudag.
„Viðræður mínar við konur hafa
alltaf verið ánægjulegar og ég geri
ráð fyrir að ég muni lifa af þennan
fund,“ sagði Marcos í viðtali i dag.
Laurel sagði í dag að lýst yrði
yfir sameiginlegu framboði stjórn-
arandstöðunnar á sunnudag. Hann
sagði að þetta yrði mikilvæg yfir-
lýsing, „því að þá kemur í ljós
hver gengur fram fyrir skjöldu til
að kollvarpa stjórn, sem enginn
vill og engum líkar."
Corazon Aquino lýsti yfir undr-
un sinni á fullyrðingum Laurels
og neitaði að segja nokkuð um
málið: „Það kemur í ljós á sunnu-
daginn."
Hún kvaðst ákveðin í að bjóða
sig fram til forseta, ekki varafor-
seta, og hefur áður boðið Laurel
sæti varaforsetaefnis í framboði
sínu.
„Það er litið á mig sem samein-
ingarafl og margir hafa sagt að
þeir myndu aðeins styðja mig,“
sagði Corazon og átti við aðra
forsetaframbjóðendur, sem nú
hafa snúið bökum saman um hana.
„Ég held að það gerði landi mínu
ekki mikið gagn ef ég byði mig
fram í embætti varaforseta.“