Lesbók Morgunblaðsins - 09.01.1988, Blaðsíða 12

Baltasar - kominn í hríng til stíls og litar, sem er honum eiginiegur -
„Ég er rekaviður
á þessari strönd“
Baltasar hefur verið mjög virkur í myndlist-
arlífi hér á landi síðan hann kom hingað fyrir
réttum 25 árum. Hann hefur bæði notið þess
,og goldið að vera aðkomumaður. Það flýtti
fyrir því, að hann yrði þekktur, en hann hefur
Rætt við BALTASAR í
tilefni sýningar á
Kjarvalsstöðum
líka orðið fyrir barðinu á öfundinni, sem er
ríkur þáttur í fari okkar og stafar kannski
af fámenninu og kunningsskapnum. Það er
ákaflega hvimleitt þjóðareinkenni og flestir
sem njóta velgengni kynnast því í einhverri
mynd. Málari sem nýtur velgengni er ber-
skjaldaður fyrir þessu, vegna þess að hann
ber sjálfan sig á torg, ef svo mætti segja;
salan ef einhver er, fer fram fyrir opnum
tjöldum.
Þótt Baltasar málaði í fyrstu íslenzkt
landslag, báta, hesta og bændur í dimmum
jarðlitum, sem voru framandlegir í íslenzkri
myndlist, tók almenningur þessu framlagi
vel og mörgum þótti fengur að fá málara,
sem virtist sjá og túlka umhverfi okkar á
aðeins annan hátt en hafði tíðkazt í íslenzkri
list. Þótt Baltasar hafi orðið einskonar hirð-
málari sumra opinberra stofnana, hefur
orðið minna um opinberar viðurkenningar á
listamanninum. Lengi vel var reynt að koma
í veg fyrir að hann gæti gerst félagi í FÍM
(Félag ísl. myndlistarmanna). Listasafn ís-
lands á eftir hann eina litla mynd, Listasafn
Háskóla Islands enga og Reykjavíkurborg
á ekki heldur mynd eftir hann, þó allar
stærstu sýningar hans hafi farið fram í
borginni. Einu sinni, fyrir um það bil 10
árum, hlotnuðust honum listamannalaun í
lægri flokki, en síðan aldrei aftur. Hvers-
vegna hann var verðugur launanna þetta
eina ár, er honum hulin ráðgáta. Listasafn
Kópavogs hefur þó staðið sig bærilega og
á eftir hann nokkrar myndir- kannski vegna
þess að hann hefur um árabil verið Kópa-
vogsbúi.
Það er þó öðru nær en að Baltasar sé
bitur yfir þessu. Hann hlær hjartanlega að
blessuðum litlu mafíunum héma og öllum
klíkuskapnum og potinu. Hann hefur ein-
faldlega svarað fyrir sig með því að halda
oftar en flestir aðrir stórsýningar á Kjarvals-
stöðum og það verður að teljast afrek, að
hann hefur í öll þessi ár getað séð sér og
sínum farborða með list sinni. Nú hafa þær
breytingar orðið á heimilishögum að bömin
em komin af höndum eins og gengur þegar
menn eru fimmtugir, en auk þess er Kristj-
ana kona hans myndhöggvari og keramik-
listakona með eigið verkstæði og það léttir
að sjálfsögðu róðurinn. Ég er ekki frá því
að þessi aðstöðumunur endurspeglist á sýn-
ingunni. Baltasar er ekki eins háður
markaðnum og áður og hefur leyft sér að
mála myndir í stíl og stærðum, sem höfðar
ugglaust ekki eins til hins borgaralega stofu-
listarsmekks og margt sem hann hefur gert
áður.
Á sýningum Baltasars, sem orðnar em
æði margar, hefur mátt sjá að hann hefur
haldið tryggð við nokkur myndefni eða
temu. Þar á meðal em hestar og hesta-
menn, ádeilumyndir, tré og gróður í ýmsum
myndum; þar á meðal lauf og rekaviður.
Einnig hefur hann reynt sig við bókmennta-
legar fantasíur, mannamyndir hafa reynst
notadijúg sérgrein og sérstakur kapítuli er
það sem hann kallar amboð og rúmar hvers-
kyns áhöld og jafnvel bækur. Síðast en
ekki sízt er að nefna kirkjulist, þar á meðal
stóm freskuna í Víðistaðakirkju, sem er
stærsta málverk á íslandi, 200 fermetrar,
en þótti samt svo lítill viðburður í augum
ráðamanna hjá ríkissjónvarpinu, að ekki
þótti taka því að senda myndatökumann
suður í Hafnarfjörð, þegar verkið var kynnt.
Framundan er svipað verk, þó ekki í kirkju,
heldur Húnavallaskóla og það er listskreyt-
12