Morgunblaðið - 08.11.1986, Blaðsíða 29

Svíar feimnir og
vilja vera aleinir
Tennisstjaraan Björa Borg er að margra matí hinn dæmigerði
Svíi. Þegar sól hans skein sem hæst datt hvorki af honum né
draup á tennisvellinum: Borg var alltaf rólegur og yfirvegaður.
Stokkh61mi, Reuter.
SVÍAR eru feimnir, þunglyndir
og innhverfir. Þeir vilja fremur
fara einir í gönguför í skóginum
en að blanda geði við starfs-
félaga sína. Og þeir bijótast
aðeins út úr skelinni þegar þeir
eru drukknir eða í rúminu.
Prófessor Áke Daun við Stokk-
hólmsháskóla hefur gert miklar
rannsóknir á geði landa sinna og
orðspori af þeim meðal annarra
þjóða.
Hann ætlar að birta rannsóknir
sínar í bók á næsta ári. Hæpið er
að bókin nái metsölu í Svíþjóð
vegna þeirrar myndar, sem Daun
dregur upp af Svíum.
Hann hefur komist að þeirri nið-
urstöðu að Svíar séu rólyndir,
hógværir og „vilji vera einir“ svo
að vitnað sé í Grétu Garbo.
„Vissulega er hættulegt að al-
hæfa um heila þjóð, en ég hef
komist að þessum niðurstöðum
með því að nota viðurkennd próf,
sem hefur verið beitt víða annars
staðar í heiminum," sagði Daun.
„Með því að nota viðurkennd
próf má komast að því hvemig
Svíar eru og bera þá saman við
aðrar þjóðir," sagði prófessorinn í
viðtali.
Daun hefur tekið viðtöl við mörg
hundruð sænska námsmenn til að
komast að því hvað þeir halda um
sjálfa sig. Hann spurði einnig inn-
flytjendur í Svíþjóð um álit þeirra
á Norðurlandabúum.
Á óvart kemur að Daun heldur
þvf fram að Svíar séu síður en svo
feimnari en hinir opinskáu og
masgjömu Bandaríkjamenn.
„Svíar líta ekki svo á að feimni
sé slæm. Við lítum fremur á hana
sem dyggð og þar em Bandaríkja-
menn á öndverðum meiði. Innst
inni em Bandaríkjamenn þó jafn
feimnir og við,“ sagði Daun.
Suður-Kóreumenn hafa reynst
opinskáastir þeirra þjóða, sem
kannaðar hafa verið á undanfom-
um ámm, að sögn Dauns. En
Japanar em þjóða feimnastir.
„Japanar þola ekki að vera niður-
lægðir fyrir framan ókunnuga.
Þetta hefur í för með sér að þeir
em feimnari en flestir aðrir - og
þeir em ömgglega feimnari en
Svíar," sagði Daun.
Undantekningar em þó á hinni
gullnu reglu þagnarinnar, þegar
Svíar taka til við uppáhaids tóm-
stundaiðju sína, ástir og drykkju-
skap.
„Tilfinningar virðast vera leyfi-
legar bæði í svefnherberginu og
eftir áfengisneyslu. Dmkknum
Svíum finnst sem þeir séu undan-
þegnir boðum og bönnum," sagði
Daun.
Daun var spurður hvort þessar
niðurstöður, sem ekki em sérlega
jákvæðar, væra til einhverra hluta
nytsamlegar.
„Ég tel að þær séu mjög mikil-
vægar fyrir Svía f viðskiptum við
útlendinga. Oft hefur mikilvægur
samningur mnnið út í sandinn
vegna þess að við vitum ekki
hvemig á að fara að útlendingum.
Til dæmis ræðum við viðskipti
meðan við borðum stað þess að
geyma það umræðuefni þar til
kaffi er borið á borð. Þetta finnst
útlendingum þrautleiðinlegt,"
sagði Daun og bætti því við að
Svíum myndi ganga betur í al-
þjóðlegum viðskiptum ef þeir legðu
sig fram um að kynna sér siði
annarra þjóða.
Fá ekki að fara
frá Sovétríkjuniim
Moskvu, AP.
FJÓRIR bandarískir borgarar,
sem ekki hafa fengið leyfi til
þess að flyljast burt frá Sov-
étríkjunum, óskuðu eftir aðstoð
á miðvikudag. Héldu þeir þvi
fram, að þeir „væru skildir eftir
upp á náð og miskunn Sovét-
manna.“ Menn þessir hafa alizt
upp i Moskvu eða verið þar bú-
settír um langt skeið.
í þessum hópi em fjórir karlmenn
og ein kona. Héldu þau þvi fram á
Stinger-flaugarnar í Afganistan:
Þjálfunin ekki
leyfð í Pakistan
Islamabad, AP.
HAFT var eftír embættismanni í Pakistan á fimmtudag að stjórn-
völd þar leyfðu það ekki, að bandarískir sérfræðingar þjálfuðu
afganska skæruliða i Pakistan i að nota Stinger-loftvaraaflaugar.
Brezka blaðið The Sunday Tele-
graph skýrði frá því um helgina,
að bandarískir sérfræðingar væm
í Pakistan til að kenna afgönskum
skæmliðum þar að fara með Sting-
er-flaugarnar. Var því ennfremur
haldið fram, að þessi vopn væm
flutt í gegnum Pakistan til Afgan-
istan.
Blaðið hafði það eftir fréttaritara
sínum í Afganistan á sunnudag, að
hann hefði séð skæruliða með
Stinger-flaugar. Jafnframt birti
blaðið mynd af afgönskum skæm-
liða, sem hélt á eldflaug, er sögð
var vera Stinger-loftvamaflaug.
fundi með bandarískum blaðamönn-
um, að stjóm Reagans hefði ekki
gert nóg til þess að hjálpa þeim.
„Ef starfsmenn bandaríska sendi-
ráðsins em þess ekki megnugir að
tryggja frelsi okkar, þá er það verk-
efni hátt settra embættismanna í
ríkisstjóminni eða jafnvel forsetans
að taka þetta mál upp og leysa
það,“ sagði líffræðingurinn Kim
Lewis, sem fæddur er í New York
en fluttist með móður sinni til
Moskvu sem bam árið 1955.
Fimmmenningamir sögðust hafa
það eftir starfsmönnum bandaríska
sendiráðsins í Moskvu, að þeir
gerðu nú allt, sem unnt væri að til
þess að fá sovézk stjómvöld til þess
að veita þeim vegabréfsáritun til
brottfarar. Fimmmenningamir við-
urkenndu þó, að málið væri flókn-
ara en ella fyrir þá sök, að
Sovétmenn héldu því fram, að þau
væm öll sovézkir þegnar.
Sri Lanka:
17 líkum
Nýtt afbrigði
alnæmisveiru
San Francisco, AP.
NÝ alnæmisveirutegund, sem fannst á fyrra ári í Vestur-Afríku,
er líklega jafn hættuleg og upphaflega afbrigðið og gætí orðið
alvarleg ógnun í framtíðinni. Skýrði franskur vísindamaður frá
þessu á ársfundi bandarísku blóðbankanna.
Dr. Luc Montagnier sagði á
ársfundinum, að óhjákvæmilegt
væri, að veiran, sem kallast Lav-
II, bærist til Bandaríkjanna fyrr
eða síðar. Veimna fundu frönsku
vísindamennimir í 63 sjúklingum
í Vestur-Afríku en í fyrstu var
talið, að hún ylli aðeins alnæmi
einstöku sinnum. Síðar komust
þeir á aðra skoðun.
Fyrsta alnæmisveiran, sem
fannst, er nefnd Lav-I en síðan
komu fram tvö önnur afbrigði,
Lav-II og HTLV-IV. Virðast þær
tvær síðamefndu vera líkari hvor
annarri en upphaflegu veiranni
og ekki er vitað til, að HTLV-IV-
veiran valdi neinum sjúkdómsein-
kennum. Sagði dr. Montagnier,
að Lav-II-veiran bærist milli
manna við eðlileg kynmök ekki
síður en með öðmm hætti.
skolar á land
Colombo, Sri Lanka.AP.
SAUTJÁN líkum Tamila skol-
aði nýlega á land við borgina
Mannar á norður hluta Sri
Lanka og er talið að þeir
hafi drukknað.
Mikil átök hafa átt sér stað á
eyjunni undanfama mánuði. í gær
sögðu stjómvöld að fjórir skæralið-
ar úr hópi Tamíla hefðu verið
felldir í bardaga við stjómaher:
menn á austurhluta eyjarinnar. í
yfirlýsingu stjómvalda sagði enn-
fremur að 182 skæruliðar hefðu
verið handteknir á fimmtudag er
gerð var árás á bækistöð þeirra
nálægt Batticaloa á austurhluta
Sri Lanka. Sagt er að hinir hand-
teknu og felldu hafi barist með
stærstu skæruliðahreyfingu
Tamfla.
Barnið skírt 140 nöfnum
Chesterfield, Englandi, AP.
HJÓNIN John og Margaret
Nelson skirðu dóttur sína 140
nöfnum en samkvæmt reglum
komast aðeins 20 þeirra á
fæðingarvottorðið. Nú eiga for-
eldrarair i mestu vandræðum
að ákveða hvaða nöfn þau eiga
að velja.
Margaret Nelson segir að þau
hjónin muni reyna að fá öll 140
nöfnin á vottorðið. „Ef nafnið
vantar á fæðingarvottorðið heitir
bamið ekki því nafni“ sagði frú
Nelson. Aðspurð sagðist hún ekki
muna öll 140 nöfnin en kvaðst
sannfærð um að nafnamnan
myndi koma dóttur sinni að notum
í framtíðinni.
Samkvæmt Heimsmetabók Gu-
inness var Don Alfonso de Borbon
y Borbon, einn afkomenda Karls
III Spánarkonungs, skírður 94
nöfnum árið 1866.
- NÝTT SÍMANÚMER
69-11-00
Ný sending!
af vinsælu Benger-fötunum komin.
Pantanir óskast sóttar sem fyrst.