Fréttablaðið - 26.10.2005, Blaðsíða 16

26. október 2005 MIÐVIKUDAGUR16
fréttir og fróðleikur
Klukkan átta í kvöld hefst
minningardagskrá í íþrótta-
hús inu á Flateyri vegna
snjó flóðs ins hörmu lega sem
fyrir tíu árum síðan kostaði
tuttugu manns líf og olli
gífurlegri eyði legg ingu á
staðnum.
Þá verður í Nes kirkju við
Haga torg í Reykja vík bæna-
stund á sama tíma.
Búast má við að dagurinn
verði mörgum Ön firð ingum
erf iður enda hörm ung ar nar
miklar sem flóð ið hafði í för
með sér.
„Þetta verður einföld bæna stund
þar þem Önfirðingar hér á höfuð-
borgar svæðinu koma saman til
að minnast þeirra sem fórust í
snjó flóðinu fyrir tíu árum síðan,“
segir séra Örn Bárður Jóns son,
sem leiðir bæna stund ina í Nes-
kirkju.
Í íþróttahúsinu á Flateyri flytja
heimamenn ásamt landsþekktum
tónlistarmönnum tónlist, suma
hverja frumsamda í tengslum
við flóðið. Vigdís Finnbogadóttir,
fyrrverandi forseti Íslands, flytur
ávarp og lesin verða ljóð. Þá fer
sóknarpresturinn á Flateyri, séra
Stína Gísladóttir, með bæn.
Að lokinni skipulagðri dagskrá
í kvöld býður Ísafjarðarbær upp á
kaffiveitingar.
Þakka stuðninginn
„Ósk Flateyringa er að sem flest-
ir geti verið með þeim á minn ing-
ar dag skránni. Þeir vona að hlýjar
kveðjur og þakklæti berist þeim
fjölmörgu sem veittu þorps búum
lið fyrir tíu árum þegar náttúru-
ham farir nar riðu yfir. Björgun-
ar sveitar mönnum, Rauða krossi
Íslands, þeim sem lögðu fé í lands-
söfnun ina Sam hugur í verki og
öllum öðrum sem studdu þá á erf-
iðum stundum og við uppbyggingu
eftir snjóflóðið“, segir í tilkynn-
ingu frá undir búnings nefnd minn-
ingar dagskrár innar, en að henni
stendur minningar sjóður Flateyr-
ar. Hann var stofnaður haustið
1996 og hefur meðal annars reist
í bænum minningarstein um þá
sem létust í flóðinu, séð um fram-
kvæmdir við Minningar garð inn
þar sem áður var byggð efst í þorp-
inu og skipulagt kyrrðar- og minn-
ingar stundir í Flateyrarkirkju 26.
októ ber ár hvert frá 1996.
Ljóst má vera að margir eiga
um sárt að binda á þessum tíma-
mótum, enda skilur mann skætt
snjóflóð eftir sig djúp sár. Í við-
tölum við fólk sem lenti í flóðinu
kom fram að misjafnlega gengur
að vinna úr áfallinu.
Margir fluttu burt
Nálægt því hundrað manns fluttu
á brott frá Flateyri fyrstu mánuð-
ina og árin eftir flóðið og nær allir
þeir sem misstu nánustu fjölskyldu
og ástvini. Í þeim hópi eru eðlilega
þeir sem enn eiga hvað sárast um
að binda enn þann dag í dag.
Þeir sem enn búa á Flateyri
minnast vitanlega hörmunganna
með sorg í hjarta, en þar hefur
töluvert uppbyggingarstarf verið
unnið síðustu ár og flestir vongóð-
ur um bjarta framtíð bæjarfélags-
ins. Uppgangur er í fiskvinnslu og
útgerð á staðnum og næga vinnu
að fá. Þá hefur flust til staðarins
mikið af erlendu verkafólki sem
smám saman samlagast íslensk-
um aðstæðum og tungumáli
og er á góðri leið með að verða
jafnmiklir Flateyringar og hver
annar. Í þeim hópi eru meðal ann-
ars einstaklingar sem taka þátt í
endurbótum á gamla samkomu-
húsi bæjarins við Grundarstíg, en
þær tengjast félagslegri uppbygg-
ingu sem íbúasamtök Flateyrar
hafa staðið fyrir.
VIÐ LEIT Í OKTÓBER 1995 Fjöldi björgunarmanna kom til Flateyrar eftir flóðið, en það gerði í kolvitlausu veðri. Eftir að það féll fór að hlána
og hefur varla snjóað síðan. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Flateyringar minnast látinna
FLATEYRI VIÐ ÖNUNDARFJÖRÐ Svona er útsýnið yfir bæinn í dag séð ofan af snjóflóðavarnargarði sem gerður var eftir flóðið 1995, sem fór yfir kirkjugarðinn og eyðilagði og hreif með sér
hús þar sem nú getur að líta nýgerða autt svæði og nýgerða göngustíga. Þar verður svonefndur minningargarður og útivistarsvæði á eftir, en framkvæmdum er að mestu lokið utan að
eftir er að planta meiri trjágróðri. FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
Heimsferðir bjóða nú ótrúlegt
tilboð á síðustu sætunum til
Barcelona í október.
Þú kaupir 2 sæti en greiðir aðeins fyrir 1.
Gríptu tækifærið og skrepptu til Barcelona
og njóttu þess besta sem Spánn hefur að
bjóða.
Verð frá kr.
19.990
Flug og skattar, m.v. 2 fyrir 1
tilboð, út 31. okt. og heim 3.
nóv. Netverð á mann.
2 fyrir 1 til
Barcelona
31. október frá kr. 19.990
FRÉTTASKÝRING
ÓLI KRISTJÁN ÁRMANNSSON
olikr@frettabladid.is
Þeim karlmönnum sem láta gera á sér ófrjósemisað-
gerð hefur fjölgað mikið síðastliðin ár. Um fjörutíu pró-
sent karla fara nú í slíka aðgerð en þetta hlutfall var
aðeins fimm prósent fyrir tíu til fimmtán árum síðan.
Hvernig er frjósemisaðgerð á körlum?
Þvagfæraskurðlæknar gera þessar aðgerðir. Þær
fara þannig fram að tvö fimm millimetra göt eru
gerð á punginn og svo er farvegur sæðisfrumnanna
aftengdur í gegnum götin. Aðgerðin tekur yfirleitt
aðeins tuttugu mínútur og getur sjúklingur í flestum
tilfellum valið á milli þess hvort hann vill svæðisdeyf-
ingu eða svæfingu. Þar sem sæðisfrumur eru enn í
sæðisfarveginum verða menn yfirleitt ekki ófrjóir fyrr
en þremur vikum eftir aðgerð.
Hvaða afleiðingar aðrar hefur aðgerðin?
Þeir sem seinna á lífsleiðinni sjá eftir því að hafa
farið í slíka aðgerð geta farið í aðra aðgerð þar sem
þeir eru endurtengdir. Ekki er þó í öllum tilvikum
víst að slík aðgerð beri tilætlaðan árangur en oftast
verða menn frjóir í hálft ár eða svo ef þeir eru endur-
tengdir.
Menn sem hafa farið í ófrjósemisaðgerð fá sáðföll
eins og aðrir þó sáðfrumurnar sjálfar vanti. Tilfinning-
in er í flestum tilfellum eins og fyrir aðgerð.
Hverjir fara í slíkar aðgerðir?
Að sögn Guðjóns Haraldssonar þvagfæraskurðlæknis
fara menn úr flestum öllum stöðum og stéttum
þjóðfélagsins í slíkar aðgerðir. Flestir eru 35 ára og
eldri og eiga flestir þeirra nokkur börn og hafa tekið
ígrundaða ákvörðun í samráði við lífsförunaut sinn
um málið. Við eðlilegar kringumstæður geta menn
undir 25 ára aldri ekki látið gera þessa aðgerð á sér.
FBL GREINING: ÓFRJÓSEMISAÐGERÐ Á KÖRLUM
25 ára aldurstakmark fyrir aðgerðina
Félagsmálaráðherra hyggst koma á
gæðavottun um jöfn laun í því skyni að
hvetja atvinnurekendur til að útrýma
launamun kynjanna.
Hverju myndi gæðavottun skila?
Gæðavottun myndi þjóna tvennum
tilgangi; sem trygging fyrir því að karlar
og konur störfuðu á jafnréttisgrundvelli
innan fyrirtækissins og myndi á sama
tíma bæta ímynd félagsins út á við sem
vinnustaðar þar sem jafnréttissjónarmið
væru í hávegum höfð.
Myndir þú beita þér fyrir því að
fyrirtæki þitt sæktist eftir slíkri
gæðavottun?
Við hjá Air Atlanta Icelandic stefn-
um að því að skara fram úr á öllum
sviðum og í jafnréttismálum eins og
öðrum. Við sjáum okkur hag í því að
hafa jafnréttissjónarmiðin að leiðarljósi
í rekstri fyrirtæksins og væri gæðavottun
stórt skref í þá átt.
Telur þú að kynbundinn launamun-
ur sé til staðar í þínu fyrirtæki og
hefur verið gerð könnun á því hvort
svo sé?
Hjá Air Atlanta Icelandic var framkvæmd
slík könnun árið 2003 og sýndi hún að
munur var á launum kynjanna innan
fyrirtækisins. Vegna þess hversu langt er
síðan könnunin var framkvæmd höfum
við fullan hug á því að láta gera slíka
könnun að nýju.
SPURT OG SVARAÐ
GÆÐAVOTTUN Á JÖFN LAUN
Sjáum hag
í jafnrétti
HAFÞÓR HAFSTEINSSON
Forstjóri flugflutningasviðs Avion group
SVONA ERUM VIÐ
Árshækkun launavísitölu í prósentum, miðað við síðustu tólf mánuði
TÖLUR UM SNJÓFLÓÐIÐ
• Flóðið féll úr Skollahvilft fyrir ofan Flateyri
26. október 1995.
• Tvær lægðir höfðu myndast sunnan við
land ið. Öflug hæð var yfir Grænlandi og
gert hafði norðanáhlaup með fárviðri,
mikilli úr komu og skaf renningi.
• Flóðið var þurrt flekaflóð sem átti upptök
sín uppi undir fjallsbrún.
• Áætlaður massi snjóflóðsins nam um 150
þús und tonnum, en niður hlíðina komu
yfir 300 þúsund rúm metrar af vindpökk-
uðum snjó.
• Fallhraði flóðsins var um fimmtíu metrar
á sek úndu, um áttatíu kílómetrar á
klukkustund.
• Stærsta brotlína flóðsins var níutíu metra
breið og fjórir metrar á þykkt. Þá er mesta
þykkt flóðs ins áætluð tuttugu metrar, í gil-
inu þar sem það kom niður fjallið. Flóðið
var 450 metrar þar sem það var breiðast.
JAN
6,6% MAR
6,5%
MAÍ
6,6%
JÚL
6,6%
FEB
6,7%
APR
6,7%
JÚN
6,3%
ÁGÚ
6,7%
SEP
6,9%