Alþýðublaðið - 22.05.1992, Blaðsíða 24
Slysavamafélag íslands - átak í slysavömum til sveita
Slysavarnafélag íslands efnir til
átaks í slysavörnum í sveitum lands-
ins í sumar. Spjótunum verður beint
gegn mannskæðum búnaði dráttar-
véla, - óvörðum drifsköftum. Tveir
ungir fyrrverandi bændur í Norð-
firði, þeir Skúli Hjaltason og Þórar-
inn V. Guðnason, munu fara heim á
bæi og bjóða þjónustu sína. Þeir eru
að sjálfsögðu öllum hnútum kunnir í
landbúnaði og vita hvar og hvernig
best er að verjast slysum og óhöpp-
um, sem hafa verið allt of tíð (land-
búnaði á umliðnum árum. Mörg
þessara slysa má koma í veg fyrir á
einfaldan hátt.
Allt of fáir hafa varíð drífsköftin
Þórir Gunnarsson hjá Slysavamafé-
lagi íslands sagði að þeir Skúli og Þór-
arinn hefðu gert könnun á notkun drif-
skaftshlífa á bóndabæjum á Austur-
landi og í Borgarfirði. Þeir heimsóttu
fjölmarga bæi óg komust að raun um
að í aðeins 40% tilvika var slíkur ör-
yggisbúnaður notaður. Stundum vom
hlífamar til á bæjunum, en höfðu hafn-
að uppi á hillum. Slík slysavöm dugir
að sjálfsögðu engan veginn. Margir
bændur vilja gjaman fá vana menn til
að setja hlífamar á vélar sínar, og það
gera þeir félagamir þegar þeir koma í
heimsókn, fljótt og vel. Þeir munu enn-
fremur ræða við heimilisfólk um ýmsa
aðra þætti slysavama, m.a. slysavamir
bama.
„Bændur hafa tekið þeim félögum
einstaklega vel og kaupa sér hlífar sem
þeir setja síðan á tækin. Það hefur oft
komið í ljós við uppsetninguna á hlíf-
unum að sjálfum drifsköftunum er
stundum ábótavant. Þá hafa þeir Skúli
og Þórarinn tekið að sér að gera við þau
gegn aukagjaldi. Það er bctra að gert sé
við sltka hluti núna í stað þcss að verða
strand, kannski í míðjum heyskapn-
um“, sagði Þórir.
Um þessar mundir eru þeir Slysa-
vamafélagsmenn á leið suður frá sinni
heimasveit til Hafnar í Homafirði. Þcg-
ar allir bæir á þeirri leið hafa verið
þjónuslaðir, verður haldið til Norður-
lands og unnið í sumar. Haldið verður
áfram næsta sumar í öðrum sveitum
landsins.
Slys á tíunda hverju lögbýli
Það er ekki að Istæðulausu að Slysa-
vamafélagið tekur upp þá nýbreytni að
þjónusta bændur á þessu sviði. Mörg
og hroðaleg slys hafa orðið, og það nú
nýlega, vegna óvarinna drifskafta á
dráttarvélum. Einmitt þessi slys hafa
verið hvað alvarlegust f landbúnaði á
sfðustu áratugum.
Samkvæmt upplýsingum frá Vinnu-
eftirliti rfkisins hafa orðið 49 dauðaslys
við störf í landbúnaði á tuttugu ára
tímabili, frá 1970 til 1990. Um það bil
helmingur þessara dauðaslysa hafa
orðið af völdum dráttarvéla og drifbún-
aðar þeirra. Starfsmenn Vinnueftirlits-
ins segjast gera athugasemdir í átta til-
vikum af tíu við öryggisbúnað drif-
skafta. Það er því Ijóst að allt of algengt
er að þessi búnaður sé í ólagi. Ekki er
gott að henda reiður á slysatíðni í land-
búnaði, enda ekki tilkynnt um mörg
minni slysin, sem geta þó verið býsna
alvarleg.
Vátryggingafélag íslands - VÍS -
fékk tilkynningar um 388 tjón tengd
landbúnaðarstörfúm á árinu 1990.
Miðað við fjölda lögbýla í landinu
samsvarar þena að slys hafi orðið á ein-
um bæ af hveijum tíu. Félagið greiddi
24,9 milljónir króna í slysatryggingar
til bænda, 6,1 milljón í ábyrgðartrygg-
ingar dráttarvéla og áætlað er að slysa-
tryggingar kumanna við landbúnaðar-
störf séu samtals 42,9 milijónir króna.
Glóbus tekur þátt í átakinu
Unnið var í fyrra að slysavamaátaki
til sveita á svipuðum nótum og nú er
gert. Þá sameinuðust Bændasamtökin,
Slysavamafélag íslands og Jötunn hf. í
samskonar aðgerðum. I sumar eru það
keppinauturinn, Glóbus hf., sem leggur
sitt af mörkum. Fyrirtækið lánar meðal
annars forláta, sérútbúinn bíl til hins
mikla ferðalags. Miklar verðlækkanir
áttu sér stað í fyrrasumar á öryggisbún-
aði á drifsköft dráttarvéla og móttökur
bænda með ágætum. Sala á drifskafts-
hlífum fimmfaldaðist hjá Jötni í fyrra.
Vinnueftirlitið fékk ekki eina ein-
ustu tilkynningu um slys í landbúnaði
vegna drifskafta í fyrrasumar. Við
skulum vona að átakið í sumar leiði
slfkt hið sama af sér.
fyrir allar gerðir húsa
Sérhönnuð
fyrir
íslenskar
aðstæður
EFNAVERKSMIÐJAN SJÖFN
AKUREYRI: Glerárgötu 28 Sími 96-30425 / GARÐABÆ: Goðstúni 4 • Sfmi 91-42000
ÞJÓNUSTUNHÐSTÖÐ MÁLARA: Snorrabraut 56 Reykjavfk Simi 91-616132