Morgunblaðið - 24.07.1999, Qupperneq 60

8*60 LAUGARDAGUR 24. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Á SÍÐUSTU STUNDU:
Miðasalan er opin virka daga frá
kl. 12—18, frá kl. 13 laugardaga
og sunnudaga og fram að sýn-
ingu sýningardaga.
Símapantanir virka daga frá kl. 10.
Greiðslukortaþjónusta.
Sími 568 8000, fax 568 0383.
ISLENSKA OPERAN
WZUAZirtLjjj
Gamanleikrit I leikstjórn
Sigurðar Sigurjðnssonar
Lau 24/7 kl. 20 uppselt
Ósóttar pantanir
seldar daglega
Símapantanir í síma 551 1475 frá kl. 12
Miðasala opin frá kl. 13—19 alla daga
nema sunnudaga
- Z' >.

Síðustu klukkustund fyrir sýningu
eru miðar seldir á hálfvirði.
Stóra svið kl. 20.00:
LltU kHjtlÍHýfbúðÍH
eftir Howard Ashman,
tónlist eftir Alan Menken.
í kvöld lau. 24/7 fáein sæti laus
fös. 06/8 laus sæti
lau. 07/8 laus sæti
fös. 13/8 laus sæti
lau. 14/8 Fáein sæti laus
fös. 20/8 laus sæti
lau. 21/8 fáein sæti laus
Ath. Miðasala LR verður lokuð
31/7-2/8
Ósóttar pantanir seldar daglega.
Erum byrjuð að taka niður
pantanir fyrir ágústmánuð.
FÓLK í FRÉTTUM
gerð nýrra heimilda-
mynda. Hildur Lofts-
dóttir náði í skottið
á þeim um daginn.
Ljósmynd/Sigríður Zoéga/Þjóðminjasafn íslands
BRYNJÓLFUR Sigurðsson, portrett
eftir Sigríði.
Susan: Dóttir hans kom til íslands á
stríðsárunum, og dvaldi hér í tíu ár.
Þetta er allt mjög áhugaverð saga.
Gréta: Fjölskylda Sigríðar er alveg
einstök að hafa geymt allar ljós-
myndirnar hennar, og Sigríður sjálf
gaf Þjóðminjasafni Islands allar
ljósmyndaplötumar sínar.
Susan: Þetta eru meira er þrjátíu
þúsund glerplötur! Þannig að við
höfum úr nógu að moða við gerð
myndarinnar; portrett, hópmyndir
og alls kyns stúdíómyndir. Svo tók
hún líka mjög fallegar landslags-
myndir og fleiri persónulegar
myndir.
Gréta: Og við viljum endilega að
fólk sem fór í myndatöku til Sigríð-
ar á sínum tíma hafi samband við
okkur í gegnum Kvikmyndafélagið
Nýja-Bíó, til að segja okkur frá
þeirri reynslu.
Fórnarlömb
nauðgana fordæmd
„Við reynum að skilja hvað þjóð-
armorð er, séð með augum kvenna
sem komist hafa af. Ég vann í Rú-
anda í yfir tíu ár og þar hefur hug-
myndin að myndinni líklega kvikn-
að fyrst,“ segir Susan. „Við fjöllum
um þjóðarmorð sem hafa verið
framin víðsvegar um heiminn und-
anfarin tíu ár, eins og í Bosníu,
Rúanda og Kosovo. Það er ótrúlegt
að það geti gerst í samfélagi þar
sem hlutirnir ganga sinn vana-
þær munu aldrei ná
sér eftir þessar
hörmungar.
Susan: Stórum
hluta þeirra hefur
verið nauðgað, en
þær eru mjög
hræddar að tala um
það því í samfélagi
þeirra eru eiginlega
skárri örlög að vera
drepinn en nauðgað.
Líf þeirra er búið.
Þær lifa í stöðugum
ótta við að einhver
komist að því, en
mörgum þeirra var
nauðgað á almanna-
færi. Verst er ef eig-
inmennirnh' eru
ennþá á lífl og kom-
ast að þessu, þá
skilja þeir við þær
strax.
Gréta: Og þær
standa uppi einar
kannski með fimm
börn!
Susan: Eftir að
hafa misst stóran
hluta fjölskyldunn-
ar. Og karlmenn
ráða öllu í þessu
samfélagi.
Gréta: Það á margt eftir að breytast
í þeim efnum þegar allar þessar
konur fara út í þjóðfélagið að sjá
fyi'ir sér og sínum.
Blendnar tilfinningar
- Petta eru vægast sagt mjög ólík
verkefni; saga Sigríðar er mjög já-
kvæð og uppbyggjandi, á rneðan hin
er hryllilega sorgleg. Hvernig er að
vinna aðþeim báðum íeinu?
Gréta: Það er stundum býsna erfitt,
því einn daginn þarf maður að sjá
hlutina í þennan hátt, og daginn eft-
ir öðruvísi. Það er tilfinninga-
þrungnara að vinna að myndinni um
þjóðarmorðin. Þetta hefur sínar já-
kvæðu og rieikvæðu hliðar.
- Gerið þið bara myndir um örlög
kvenna?
Susan: Ég hef áhuga á myndum um
konur, og myndum séðum með aug-
um kvenna af því að ég er kona.
Gréta: Það er ekki eins og það sé til
gnótt þannig mynda.
Susan: Ég las bók um stríðið í Bosn-
íu og aldrei vai- minnst á konur, allai’
nauðganimar sem áttu sér stað eða
hvemig konurnai’ þurftu að þjást.
Bókin snerist öll um karlmennina,
og þannig er það alltaf. En við sjá-
um hlutina með augum kvenna og
þannig myndir geram við.
Ljósmynd/Sigríður Zoéga/
Þjóðminjasafn íslands
BÖRN á sparifötunum.
gang, að allt fer í háaloft á einni
nóttu og nágrannar fara að drepa
hver annan.“
Gréta: Við voram nýlega heilan
mánuð í Albaníu að taka viðtöl við
konur í flóttamannabúðunum þar.
Eftir nokkrar vikur föram við aftur
á þessar slóðir og hittum þá vonandi
sömu konur sem verða þá kannski
komnar aftur til Kosovo. Við tókum
upp heilmikið efni, fórum á milli
búða og spurðum þær út í þessa
hörmulegu reynslu; hvernig það er
að hafa farið í gegnum öll þessi áföll
og hvemig það er að lifa við þennan
missi. Það er býsna erfitt að kynn-
ast þessum konum og vita að líf
þeirra verður aldrei það sama, að
Morgunblaðið/Golli
GRETA og Sus-
an vinna að
tveimur heim-
ildamyndum
um konur.
Séð með
augTim
kvenna
Kvikmyndagerðarkon-
urnar Susan Muska og
-------7----------------
Gréta Olafsdóttir þeys-
ast milli heimsálfa við
UNGAR konur með óvissa framtíð.
SUSAN og Gréta kynntu fyrstu
heimildamyndina sína í fullri lengd,
Brandon Teena Story á Kvik-
myndahátíð í Reykjavík í fyrra, en
sú mynd hefur hvarvetna vakið
mikla athygli og hlotið fjölda verð-
launa.
Nú vinna þær stöllur að gerð
tveggja heimildamynda. Önnur
fjallai- um ævi og störf Sigríðar
Zoéga ljósmyndara, en hin um þjóð-
armorð víðs vegar um heiminn.
Frumkvöðull
á sínu sviði
„Hugmyndin að myndinni um
Sigríði kom þegar vinkona okkar
Æsa Sigurjónsdóttir sagnfræðingur
fékk birta stóra grein í enska ijós-
myndatímaritinu History of Pho-
tography,“ útskýrir Gréta sem sjálf
er Ijósmyndari að mennt.
„Sigríður var ljósmyndari á Is-
landi í upphafi aldarinnai’, og vann
fyrst með Pétri Brynjólfssyni sem
átti stærsta stúdíóið og besta í
Reykjavík. Árið 1911 fór hún til
Danmerkur tO að læra iðnina til
hlítar, en líkaði ekki sérlega vel.
Systir hennar bjó í Þýskalandi, og
þar fékk Sigríður vinnu hjá August
Sander, einum allra merkasta ljós-
myndara aldarinnar. Hún lærði hjá
honum í Köln til ársins 1914, en þá
kom hún heim og opnaði fyrsta ljós-
myndastúdíóið rekið af konu á Is-
landi, þar sem Steinunn Thorsteins-
son, dóttir Steingríms Thorstein-
sonar, var aðstoðarmaður hennar.
I myndinni fjöllum við um Sigríði,
líf hennar og starf sem ljósmyndari
á Islandi, komum inn á þennan tíma
í sögu landsins, og þær breytingar
sem áttu sér stað í þjóðfélaginu.
Það þótti mjög sérstakt að Sigríður
var einstæð móðir sem rak sitt eigið
fyrirtæki. Við fjöllum einnig um ár-
in hennar í Þýskalandi, því þau
August vora miklir vinir allt þar til
hann dó 1965, en Sigríður dó árið
1968. Þau sendu hvort öðru ljós-
myndir og skrifuðust á.“
LIFIÐ í flóttamannabúðunum
tekur á litla hnokka.
Ljósmynd/Gréta Ólafsdóttir
ÞÆR hafa eflaust munað betri tíð.
LISTAHÁTÍÐ
1999
Hallgrímskirkj a
Orgeltónleikar
Sunnudagur 25. jixlí kl. 20.30
Skoski orgelsnillingurinn Susan Landale leikur verk
eftir Bach, Eben, Franck, Vierne og Tournemire.
Miðasala í Hallgrimskirkju aUa daga
frá kl. 15.00 til 18.00 og við innganginn.
5 30 30 30
Nltasala opn irá 12-18 og tran að sýringu
gýitBardaBa. Oriðlrá 11 lyrt- háderirieMirið
HADEGISLEIKHUS - kl. 1200
Fim. 5/8 laus sæti.
Fös. 6,8. Mið. 11/8. Fim. 12/8.
TILBOÐ TIL LEiKHÚSGESTA!
20% afsláttur af mat fýrir leikhúsgesti í Iðnó.
Borðapantanir í síma 562 9700.
tAstA&Mil
Hirðfífl hennar hátignar - uppselt
Næstu sýningar
sun. 8. og 15. ágúst
Midasala í síma 552 3000.
Opid virka daga kl. 10 — 18 og
fram að sýningu sýningardaga
Miðapantanir allan sólarhringinn.
Barnarúm
Rauðarárstíg 16,
sími 561 0120.