Morgunblaðið - 28.11.1998, Page 2

2 LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Heilbrigðiseftirlitið um innra eftirlit fyrirtækja í veitingfarekstri
Þvingunaraðgerðir verði
ekki farið að settum reglum
Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur hef-
ur gefíð fyrirtækjum í veitinga-
rekstri dagsetta fresti til að koma á
innra eftirliti í fyrirtækjunum, og
að sögn Rögnvaldar Ingólfssonar,
forstöðumanns matvælasviðs heil-
brigðiseftirlitsins, er fyrirsjáanlegt
að gripið verði til þvingunarað-
gerða í framtíðinni ef fyrirtækin
fara ekki að settum reglum í þessu
efni.
Innra eftirlit matvælafyrirtækja
átti að vera komið til framkvæmda
14. desember 1995, en þar sem í
ljós kom að lengri tíma tæki að
koma því á var veittur þriggja ára
aðlögunartími. Rögnvaldur sagði
að t.d. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin
teldi innra eftirlit mikilvægasta
tækið til að koma í veg fyrir mat-
arsýkingar og tryggja gæði og
heilnæmi matvæla. Hann sagði að
matvælaframleiðslufyrirtæki
væru flest öll komin með viður-
kennt innra eftirlit, en hins vegar
minnihluti fyrirtækja í veitinga-
rekstri.
Samkvæmt reglugerð frá 1994
um matvælaeftirlit og hollustu-
hætti við framleiðslu og dreifíngu
matvæla felst innra eftirlit fyrir-
tækja m.a. í því að vera með skrif-
legar hreinlætisáætlanir, þjálfun
starfsfólks, og því að tilgreina
áhættuþætti í framleiðslunni og
gera fyrirbyggjandi ráðstafanir.
„Þvingunaraðgerðir sem heil-
brigðiseftirlitið getur gripið til fel-
ast í 26. grein laga frá 1998 um
hollustuhætti og mengunarvarnir
þar sem segir að hægt sé að veita
áminningu og tilgreina frest til úr-
bóta, en neyðarúrræðið er að
stöðva eða takmarka viðkomandi
starfsemi eða notkun,“ sagði Rögn-
valdur.
„Það má hins vegar ekki gleyma
því að mörg fyrirtæki í veitinga-
rekstri eru komin með gott innra
eftirlit, en þau sem ekki hafa já-
kvætt frumkvæði til að koma þessu
á verða samt að gera það og við
munum fylgja því eftir, en við ger-
um okkur ljóst að það mun taka
nokkurn tíma því veitingafyrirtæk-
in eru mörg.“
43,5% á aldr-
inum 16-40
ára á Netinu
FLEIRI heimili og fyrirtæki á
Islandi hafa aðgang að Netinu
en í nokkru öðru landi sam-
kvæmt niðurstöðum tveggja
nýrra kannana sem Gallup hef-
ur gert fyrir Landssíma íslands
hf. Sögðust 43,5% svarenda á
aldrinum 16-40 ára hafa aðgang
að Netinu á heimili sínu.
í nýrri könnun var spurt
meðal 600 fyrirtækja með fjóra
starfsmenn eða fleiri hvort þau
væni tengd Netinu og svöruðu
75,2% því játandi.
í frétt frá Landssímanum
kemur fram að samkvæmt töl-
um frá í maí hafí um 35% Finna
aðgang að Netinu, 27% Svía og
12% Dana. Þá hafa 30% Banda-
ríkjamanna aðgang samkvæmt
könnun í ágúst.
Jólabragur
Morgunblaðið/Ásdís
ÞÓ ótrúlegt sé er innan við mánuður til jóla, enda ber bæjarbragurinn
þess vott, eins og þessi mynd af Skólavörðustígnum sýnir glögglega.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
FJÖLSKYLDAN í sófanum heima í Garðabænum, þar sem yngsti
meðlimurinn kom í heiminn í sturtuklefanum. Iris Rut Erlingsdótt-
ir, Kristján Fr. Friðriksson með soninn í fanginu, Helga Kristjáns-
dóttir, tveggja ára, og amman, Helga Haraldsdóttir.
Fæddist í
sturtuklefa
SONUR írisar Rutar Erlingsdótt-
ur og Kristjáns Fr. Kristjánssonar
fæddist í sturtuklefa aðfaranótt
miðvikudags.
íris vaknaði klukkan tvö um
nóttina þegar barnið boðaði komu
sina, en beið í klukkustund með
að vekja manninn sinn. Svo ætlaði
hún rétt að „mýkja á sér bakið“ í
sturtunni meðan Kristján hringdi
á sjúkrabfl til að flytja hana upp á
spítala.
Móðir írisar, Helga Haralds-
dóttir, svaf í herbergi stutt frá
baðherberginu og vaknaði við það
skömmu eftir klukkan þrjú um
nóttina að skrúfað var frá vatn-
inu. Hana grunaði að barnið væri
farið að láta á sér kræla og fór
því á fætur til að gá að dóttur
sinni. Það var ekki seinna vænna.
Örfáum mínútum síðar var barnið
komið í heiminn, með aðstoð
ömmunnar.
Þegar Kristján sá hvert stefndi
lauk hann fljótt samtalinu við
spítalann og hljóp niður á neðri
hæð til konu sinnar. Fljótlega var
aftur hringt frá spitalanum til að
hægt væri að leiðbeina heimilis-
fólkinu við að taka á móti barn-
inu, en þá var fæðingin þegar af-
staðin. Sjúkraflutningamennirnir,
sem þó voru eldsnöggir á vett-
vang, stóðust heldur ekki stráksa
snúning, og þeirra hlutverk varð
því að flytja hann hjalandi ásamt
móður sinni og föður upp á spít-
ala. Tólf tímum síðar var íjöl-
skyldan komin heim og strákur-
inn dafnar nú vel. Hann fæddist
15 merkur og 53 cm, er vær og
hraustlegur að sjá.
Það var reyndar búið að vara
Irisi við því að fæðingin gæti
gengið hratt fyrir sig. Dóttir
þeirra Kristjáns, Helga, sem nú
er tveggja ára, var líka nokkuð
fljót að koma í heiminn, en gerði
fyrr boð á undan sér en litli bróð-
ir og fæddist því á sjúkrahúsi.
Ljósmóðir sagði Irisi þá að næst
skyldi hún tjalda á spítalalóðinni
til öryggis þegar líða færi að
fæðingunni.
„Það var enginn stressaður yfir
þessu,“ segir Helga Haraldsdóttir,
„allir voru sallarólegir. Eg var ný-
vöknuð og hafði sennilega ekki
tíma til að æsa mig neitt. Reyndar
var þetta langauðveldasta fæðing
sem ég hef verið viðstödd.“
Helga talar af töluverðri
reynslu, því hún hefur oft verið
viðstödd fæðingar, þó að engar
þeirra hafi hingað til farið fram í
sturtuklefa. Móðir hennar, aimna
Irisar, var ljósmóðir á Siglufirði
um langt skeið. Helga var um túna
sjúkraliði á næturvöktum á Siglu-
lírði, þannig að þær mæðgur voru
oft saman við fæðingarnar.
Þegar strákurhm litli verður
orðinn stærri getur hann gortað
sig af því að hafa fæðst í sturtunni
heima hjá afa og ömmu. Tvær ljós-
myndir eru til því til sönnunar,
teknar örstuttu eftir fæðingu. „Mér
tókst ekki að taka fleiri,“ segir Kri-
stján. „Móðan frá sturtunni var svo
fljót að setjast á linsuna."
Islandsbanki opnar gjald-
eyrismarkað á Netinu
ÍSLANDSBANKI hefúi- opnað gjald-
eyi-ismarkað á Netinu. Þar geta við-
skiptavinir viðskiptastofu Islands-
banka stundað gjaldeyrisviðskipti,
fylgst með gengisþróun og valið ráð-
stöfunan-eikninga. Á gjaldeyrismai’k-
aði íslandsbanka er hægt að eiga við-
skipti með stæiri upphæðir með til-
boðsfyrii-komulagi sem tekur mið af
bestu kjörum á markaði á hverjum
tíma.
Tómas Ottó Hansson, forstöðumað-
ur rannsókna Islandsbanka, segir að
íslandsbanki sé fyrsti bankinn hér á
landi til þess að hefja gjaldeyrisvið-
skipti á Netinu. Hann segir að vefsíð-
an auki kosti, ekki síst fyi-irtækja sem
stunda mikil gjaldeyiisviðskipti þai-
sem hraði og hagstætt verð skipti öllu.
Tómas segir að á gjaldeyrismark-
aðnum geti viðsldptavinii- valið um til-
boð á allt að 18 gjaldmiðlum, en tilboð
Islandsbanka taki mið af millibanka-
gengi á hverjum tíma.
Slóðin á gjaldeyrismarkað íslands-
banka á Netinu er http://www.is
bank.is.
ÁLAUGARDÖGUM
Jólamatur
gjafir
föndur
Fjölbreyttar matarupp-
skriftír, smákökur,
konfekt, jólaskrautið
og boðskapur jólanna.
Jólablaðinu í dag
fylgir auglýsingabæk-
lingur frá Bónus,
„Bökum saman".
HEFURMJ
SPURNINGAR
varðandi
FIÁKfESTiNCAR
ocLIFEYRISMÁL?
RAfKil Aí AR OMiAH
iiVAIA ínHWIMSUM
Á VfcRÐBRÉFADÖGUM
2.-4. DCIIMMR
ÍÚHtVUM WHAOWJUSKAHi
í HVCJUCf MM
SRI UMJMOKKM. itÍMI t*i 4VM
OCASaKHil
ADiTURVtGI 10. MMI 41U /MMS
VERIO VELKOMIN!
ií;u
►Blaðinu í dag fylgir auglýsing um verðbréfa-
daga Búnaðarbankans í útibúum hans í
Hveragerði og á Selfossi, dagana 2.-4. des-
ember. Auglýsingunni er dreift á fyrrgreindum
stöðum.