Morgunblaðið - 28.09.1997, Blaðsíða 20
20 B SUNNUDAGUR 28. SEPTEMBER1997
MORGUNBLAÐIÐ
>
►
I
EKKI ER gott að segja hvað ungu
fólki hefur fundist um lætin í
ki-ingum 20 ára dánarafmæli
Elvis Presley. Myndin sem birst
hefur af Presley undanfarin ár
er af feitri ófreskju, sveittum
dópista og fréttir helst verið
af einhverjum furðufuglum
og sérvitringum; fólki sem
hefur atvinnu af því að
herma eftir Elvis Presley
og láta eins og fífl, eða þá
að firrtar húsmæður hafa
séð honum bregða íyrir í
stórmörkuðum, séð styttu
af honum á Mars eða hann
hefur vitrast þeim í
draumi. Goðsögnin hefur
löngu sagt skilið við raun-
veruleikann og í hennar
stað er kominn grunnur að
trúarbrögðum; líklega er
ekki langt í að átrúnaður
verður almennur á Elvis
Presley vestur í Banda-
ríkjunum. I öllu
havaríinu og allri markaðs-
setningunni hefur
gleymst að Elvis
Presley var slík-
ur snilldar-
söngvari að
enginn
komst með
tæmar þar
sem hann
hafði hæl-
ana á sín-
um tíma og
varla enn;
hann hrinti
af stað því
sem við
þekkjum í
dag sem rokk
og ról, brúaði
litan blús og
” hvíta sveita-
söngva.
Myndirnar af Elvis
eru margar; fyrst
myndin af vörubílstjór-
anum hjartahreina sem
uppgötvar rokkið fyrir
algjöra tilviljun,
þegar hann
ætl-
I haust minrit-
ust menn tutt-
ugustu ártíðar
Elvis Presleys.
Árni Matthías-
son giuggaði í
gamlar upptök
ur og segir að
menn minnist
fígúrunnar en
gleymi söngvai
anum.
aði bara að synga lag fyrir
mömmu sína, þá unga kyn-
tröllið með mjaðmasveifluna,
síðan sakleysinginn sem
vélaður var af umboðsmann-
inum illa í b-myndaleik, næst
leðurtöffarinn sem söng
þroskaðar popp- og rokkperl-
ur af þrótti, undir lokin átta-
villti milljónarinn sem vissi
ekki aura sinna tal og loks
svínfeitur dóphaus sem
skjögraði um sviðið í Las
Vegas. Þegar rýnt er í sögu
Presleys sést að líkt og allar
einfaldanir markaðshyggj-
unnar og þjóðsagnanna eru
fæstar myndirnar réttar;
Presley ætlaði sér að verða
frægur og lagði á sig mikla
vinnu til þess, þegar hann fór
í hljóðverið til Sam Phillips
þá var það til að komast á
samning, en ekki til að gleðja
i mömmu sína, og þegar
Phillips beit ekki á agnið í
fyrstu ferðinni fór hann aft-
ur og náði loks í gegn.
Tónlist djöfulsins
Margur hefur rýnt í það
hvað gerðist í Sun hljóðver-
inu sumarið 1954 þegar El-
vis var að reyna að finna
sér stíl. Sagan hemir að
þeir Presley, Scotty
Moore og Bill Black
hafi verið að fíflast í
hljóðverinu eftir nokkar
tilraunir til að taka upp
eitthvað af viti. Einhver sagði
sögu af Arthur „Big Boy“
Cruddup, vinsælum blús-
hundi, og Presley fór að raula
That’s All Right eftir
Cruddup, hinir fóru að spila
með og Sam Phllips, sem hef-
ur líklega næmasta rokkeyra
sögunnar, hrópaði á þá að
byrja aftur og setti upptöku-
græjumar í gang. Þegar
hlustað er á þessar fyrstu
hljóðversupptökur Presleys
er ekki hægt annað en undr-
ast framhleypnina í piltinum
að spreyta sig á annarri eins
tónlist, litum blús, tónlist sem
Presley var alinn upp til að
forsmá og fýrirlíta sem tón-
list djöfulsins, en var allt í
kring. Trúin var snar þáttur í
uppeldi Presleys, tónlistar-
uppeldi ekki síst, því í Fíla-
defíukirkjunni sem hann til-
heyrði var tónlist í hávegum
og fjölskyldan safnaðist sam-
an við viðtækin á kvöldin og
hlustaði á trúarsöngva og
hjartahreina sveitasöngvara.
Trúarsöngvarnir áttu margir
eftir að komast á plast í flutn-
ingi Presleys síðar; í hvert
sinn sem hann var hlaðinn
angri og trega leitaði hann
sér huggunar í trúnni og þá á
þann hátt sem var honum
eðlilegur. Margir hafa og
orðið til að benda á það
hversu kalvínskur grunnur
túrasannfæringar Presleys
hafi gefið honum gott vegar-
nesti; að hann myndi njóta
ávaxta erfiðis síns í þessu lífi.
Þegar við bættist að móðir
hans lagði ævinlega áherslu á
að hann væri jafn þeim sem
betur stóðu í lífinu, þó fjöl-
skyldan hafí verið það sem
kallaðist „White Trash“ eða
hvítt sorp, fátækir bleiknefj-
ar í Suðurríkjunum.
Stelpurnar orga af bældri
þrá og löngun
Memphis var tónlistahöf-
Suðurríkjanna á upp-
eldisárum Presleys og hafði
verið um árabil. Þaðan komu
margir fremstu sveitasöngv-
arar og blúsmenn sögunnar,
ýmist að þeir voru fágaðir og
háttprúðir líkt og Riley „Blu-
es Boy“ King eða villtir og
ruddalegir eins og Chester
„Howling Wolf’ Burnett.
That’s All Right, sem er
klassískt í roksögunni, náði
ekki ýkja miklum vinsældum,
fór reyndar ekki inn á lista
nema í Memphis, en dugði til
að koma piltinum af stað því í
kjölfarð bauðst honum að
spila hvai-vetna, sem, var það
sem þurfti til að slípa rokkið
og sviðsframkomuna; á göml-
um kvikmyndum má sjá hvað
feiminn sveitapiltur breytist í
beislað villidýr sem smám
saman áttar sig á áhrifunum
sem hann hafði á áheyrendur
sína, aðallega ungar stúlkur
og fer að njóta þess, brosið
ógleymanlegt þegar hann
sveiflar mjöðmunum og
stelpurnar orga af bældri þrá
og löngun.
I sumar minntust menn tutt-
ártíðar Elvis Presley
kannski viðeigandi að í
sumar lést sá maður sem
Presley aðdáendur hafa
hatað og fyrirlitið meira en
aðra menn síðustu fjörutíu
eða svo, Tom Parker,
sem kallaðist Parker ofursti.
Parker tók við sem umboðs-
Sérvörur fyrir byggingariðaðinn
Fbschal
Við erum að selja þessa dagana 1.400
fm af notaðri Paschal GE stórveggja-
(GE 2 x 275) og rasta-klæðningu
(í ýmsum stærðum) beint af lager.
Biðjið um vörulista
og við reiknum út gott tilboð.
Við eigum einnig aðrar
byggingavörur
Hringið eða sendið símbréf til
Jan Haugaard.
Molbakvej 13, 8520
Lystrup, Danmðrk.
Sími:00 45 86 22 93 93
Fax: 00 45 86 22 93 96
rngnrm
Produkter til byggemdustrien
Auglýsing þessi er eingöngu birt í upplýsingaskyni.
Skuldabréf
Sölumiðstöðvar Iiraðfrystihúsanna hf.
1. flokkur 1997 á Verðbréfaþing íslands
Verðbréfaþing íslands hefur ákveðið að taka skuldabréf
Sölumiðstöðvar Hraðfrystihúsanna hf, l.flokk 1997 á
skrá. Bréfin verða skráðfimmtudaginn 2. október nk.
Skráningarlýsingu og þau gögn sem vitnað er til í henni
s.s. samþykktir og síðasta ársreikning er hægt aðfá lijá
Kaupþingi hf, umsjónaraðila skráningarinnar.
KAUPÞING HF
Ármúla 13A • 108 Reykjavík • Sími 515 1500 • Fax 515 1509