Morgunblaðið - 17.04.1993, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. APRÍL 1993
13
Homhimnuígræðslur
eftir Þorgerði
Ragnarsdóttur
Augnlæknar á Landakotsspítala
hafa gert athugasemd við grein
mína um líffæraflutninga sem birt-
ist i Morgunblaðinu 4. apríl síðast-
liðinn. Það mun vera rangt að ís-
lendingar séu nú í fyrsta skipti í
sögunni að gefa líffæri úr látnu
fólki til ígræðslu.
Síðan 1981 hafa hornhimnu-
ígræðslur verið stundaðar hér á
landi. Við þær aðgerðir hafa verið
notuð augu úr látnum íslendingum
að fengnu leyfi eftirlifandi aðstand-
enda. I samningi Tryggingastofn-
unar ríkisins og ígræðslufyrirtækis-
ins SwedeHealth Gothenburg Care
AB í Gautaborg er hins vegar ekki
gert ráð fyrir brottnámi augna.
Ef hornhimna augans, sem
myndar gluggann framan við auga-
steininn, skaddast svo sem eftir
sýkingar, slys eða vegna erfðagalla
getur fólk orðið blint. Þetta er ein-
ungis hægt að laga með því að
græða nýja homhimnu í augað í
stað þeirrar skemmdu.
Friðbert Jónasson augnlæknir á
Landakotsspítala segir að hér hafi
alls verið gerðar um 100 hom-
himnuaðgerðir á undanförnum 12
ámm. Af þeim hafa verið notuð
augu úr um 60 íslendingum sem
hafa gert 85 til 90 slíkar ígræðslur
mögulegar. Öll augu sem gefin em
á Islandi em notuð hér á landi.
Aðgerðir þessar hafa skilað góðum
árangri og veitt mörgum sjón á ný.
Á rannsóknarstofu háskólans í
veirufræði er gengið úr skugga um
að viðkomandi gefandi sé ekki hald-
inn smitsjúkdómum eins og eyðni
og lifrarbólgu.
Algengasta ástæða fyrir horn-
himnuígræðslu hér á landi er arf-
gengur sjúkdómur sem er algeng-
Þorgerður Ragnarsdóttir
„Síðan 1981 hafa horn-
himnuígræðslur verið
stundaðar hér á landi.
Við þær aðgerðir hafa
verið notuð augu úr
látnum Islendingum að
fengnu leyfi eftirlifandi
aðstandenda.“
ari hér en í flestum öðram löndum.
Fólk sem er haldið þessum sjúkdómi
missir yfirleitt sjónina á aldrinum
20 til 40 ára og homhimnuígræðsla
er eina leiðin til að bæta þar úr.
Helsta vandamálið tengt þessum
aðgerðum er höfnun líkamans á
framandi vef. Slíkt er þó oftast
hægt að stöðva ef nægilega skjótt
er bmgðist við.
Augnlæknar Landakotsspítala
skipta einnig við Norræna hom-
himnubankann í Árósum, sem mun
vera elstur sinnar tegundar á Norð-
urlöndum. I þeim samskiptum em
íslendingar þó eingöngu þiggjend-
ur, aðallega í sambandi við vefja-
flokkun. Oftast er hornhimnu-
ígræðsla möguleg án sérstakrar
vefjaflokkunar en þegar aukin
hætta er á að ígræddri hornhimnu
verði hafnað svo sem eftir sýking-
ar, slys eða fyrri höfnun, er vefja-
flokkunar þörf. Hornhimnubankinn
býr yfir tækni til slíkra rannsókna
og sendir íslendingum homhimnur
í viðeigandi vefjaflokki þegar þörf
krefur.
Að sögn Friðberts fóru Trygg-
ingastofnun ríkisins og Heilbrigðis-
ráðuneytið upphaflega fram á það
við augnlækna á Landakotsspítala
að þeir framkvæmdu þessar aðgerð-
ir hér á landi. Fyrir 1981 þurftu
íslendingar að sækja slíka meðferð
til útlanda, einkum til Bretlands og
Norðurlanda.
Fyrir lagasetninguna frá 1991
um skilmerki dauða og brottnám
líffæra kom ekki til brottnáms
augnanna fyrr en viðkomandi gjafi
var látinn samkvæmt gömlu reglun-
um þegar andlát markaðist ein-
göngu af hjartadauða. Sú regla
gildir alla jafna enn. Þetta er mögu-
legt vegna þess að heilbrigð hom-
himna nærist ekki beint úr æða-
kerfí líkamans heldur frá augnvatni
innan úr auga. Sú næring endist í
nokkrar klukkustundir eftir að
starfsemi líkamans hefur stöðvast
og önnur líffæri em orðin ónothæf
til ígræðslu.
Að lokum vill Friðbert koma á
framfæri þakklæti til allra þeirra
aðstandenda sem á erfiðu augna-
bliki í lífi sínu tóku þá ákvörðun
að gefa vef úr sínum nánustu til
að blindir og iítt sjáandi mættu fá
sýn.
Höfuadur er hjúkruimrfræðingur.
Opið hus Námskynnig
IÐNSKÓLINN í
HAFNARFIRÐI
REYKJAVÍKURVEGI 74 OG FLATAHRAUNI
SÍMAR 51490 OG 53190
Laugardaginn 17. apríl frá kl. 13.00 til 17.00 verð-
ur skólinn opinn til skoðunar. Starfsmenntabraut-
ir og framhaldsbrautir verða kynntar og ráðgjöf
veitt þeim er óska nánari upplýsinga um námsleið-
ir. í verkdeildarhúsinu í Flatahrauni verða nemend-
ur við störf á verkstæðum og sýning á smíðisgrip-
um, listmunum, flugmódelum o.fl. I húsi skólans
við Reykjavíkurveg verður tækniteiknun, tölvu-
teiknun, hárgreiðsla og tískusýníng svo og upplýs-
ingar og ráðgjöf fyrir þá er óska.
Kynnto tiér námsframboð skólans á haustðnn
Innritað er í maímánuði
- 2. stig fyrir samningsbundna iðnnema.
- Grunndeild háriðna.
- Grunndeild málmiðna 1. og 2. önn.
- Framhaldsdeild í málmiðnum.
- Grunndeild rafiðna 1. önn.
- 3. önn í rafeindavirkjun.
- Grunndeild tréiðna 1. og 2. önn.
- Tækniteiknun.
- Tækniteiknun með tölvu. Tækniteiknurum og tækni-
fólki er gefinn kostur á að sækja þá áfanga í Auto-
CAD, sem eru kenndir í tækniteiknuninni.
- Hönnunarnám er byggir á verkstæðinu sem grunni.
Námið innifelur almennan kjarna og teikningar, auk
grunnþekkingar í meðferð tækja og efnis á sviðum
tré, málma, plasts og steinaslípunar o.fl., svo og
markaðsþekkingu.
- Námskeið í trefjaplastiðn. Gefinn verður kostur á
fjarnámi í bóklegum greinum sem undanfara fyrir
verklega hluta námsins.
- Enskunám fyrir vinnuvélafólk. Gefinn verður kostur
á fjarnámi, er verður undanfari verklegra námskeiða
sem fyrirhuguð eru á vorönn.
- Meistaraskóli fyrir iðnaðarmenn.
- Fornám, auk upprifjunar á námsefni 10. bekkjar inni-
felur námið verkefnavinnu í verkstæðum skólans og
starfskynningu frá atvinnulífinu.
Arshátíð Hellas í dag
ÁRSHÁTÍÐ Grikklandsvinafé-
lagsins Hellas fer fram í dag, laug-
ardaginn 17. apríl í Rúgbrauðs-
gerðinni gömlu, Borgartúni 6,
efstu hæð, eða á sama stað og í
fyrra.
Þar verður margt á boðstólum til
skemmtunar og fróðleiks, styrkingar
og hressingar, og ber þar fyrst að
nefna hlaðborð með lambasteik og
öðrum krásum að grískum hætti sem
Gunnar Sigvaldason mun matreiða
eins og undanfarin ár. Ræðumaður
kvöldsins verður Grigol Machavar-
iani frá Georgíu sem dvelur nú hér
á landi við ástundun íslenskra fræða
og er prýðilega mæltur á íslensku, ■
en hann og Irma kona hans verða
heiðursgestir félagsins.
Eins og vera ber verður listagyðj-
unni grísku sómi sýndur með marg-
víslegu móti á þessu kvöldi, og má
þar nefna grískan dans undir stjórn
Hafdísar Ámadóttur, sem hefur und-
anfarið veitt hópi félagsmanna til-
sögn í þeirri list, og fjöldasöng við
undirleik Hákonar Leifssonar. Þá
mun Þór Jakobsson annast dagskrár-
atriðin þar sem hann með hjálp árs-
hátíðargesta og Þeófrastosar leita
svara um það hvort eðli manna og
skaphöfn hafa breyst mikið í aldanna
rás. Loks má búast við að þær Ás-
dís Kvaran og Dóra Guðmundsdóttir
fari á kreik í óvæntri uppákomu.
Húsið verður opnað kl. 19 en borð-
hald hefst um kl. 20.30.
(Úr fréttatilkynningu)
___STEINAR WAAGE____
SKÓVERSLUN
Mótorhjólastígvél
Verð kr.
5.495
Stærðir: 36-42
Litur: Svartur
Sóli: Grófur og
góður göngusóli
Ath.: Fullar búðir
af nýjum vörum!
Póstsendum samdægurs. 5% staðgreiðsluafsláttur
Domus Medico,
Egilsgötu 3,
sími 18519
Kringlunni,
Kringlunni 8-12,
sími 689212
Toppskórinn,
Veltusundi,
sími 21212.
ISLANDSMOT
Á VÉLSLEÐUM
í í 7. oy 1%. ofiníl
Spyrna Fjallarall Brautarkeppni Snjókross
POLRRI5
ARCTIC CAT YAMAHA skidoo
DAGSKRÁ:
LAUGARDAGUR:
FJALLRALL KL. 9.30
SPYRNA undanrásir 12.00
ÚRSLIT 14.30
SUNNUDAGUR:
Brautarkeppni UNDANRÁSIR 10.30
ÚRSLIT 13.30
SNJÓKROSS 15.30
VERÐLAUNAAFHENDING HÓTEL ESJU
KL.21.00