Morgunblaðið - 25.03.1988, Blaðsíða 55

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. MARZ 1988
55
Minning’:
Vilborg Einars-
dóttir ljósmóðir
Haustið 1955 hittumst við fyrst,
12 stúlkur, sem vorum að hefja nám
í Ljósmæðraskóla íslands. Skólinn
var þá heilt ár og bjuggu nemendur
á heimavist í skólanum.
Mér var vísað til herbergis. Stúlk-
an, sem átti að verða herbergis-
félagi minn næsta árið, var auðsjá-
anlega komin á undah mér, var því
ekki innivið þá stundina. Og sem
ég er að dunda mér þama og byija
að koma fyrir smálegum eigum
mínum vindur sér inn um dymar
stúlka, grönn og hvatleg með ör-
yggi í fasi, og kynnir sig. Vilborg
hét hún Einarsdóttir. Báðar vomm
við Þingeyingar, hvor úr sinni sýsl-
unni þó.
í dag koma upp í hugann svo
ótal margar minningar frá þessum
tíma. Héðan og þaðan af landinu
komum við þessar 12 stúlkur, sem
þama bjuggum til nokkurs konar
heimili um eins árs skeið, og hurfum
síðan að námi loknu til starfa í
ýmsar áttir.
Við minnumst góðra stunda, þeg-
ar komið var saman síðar á ámm
til að endumýja kynni og rifja upp
gamla daga. Já, það er margt sem
kemur í hugann í dag, því hér em
vegamót. í fyrsta skipti er höggvið
skarð í hópinn, hún Villa er dáin.
Vilborg Sigríður Einarsdóttir var
fædd að Gijótnesi á Melrakkasléttu
þ. 29. júlí 1928. Hún ólst upp í
Garði í Núpasveit hjá foreldmm
sínum, Einari Benediktssyni, ættuð-
um úr Öxarfirði, og Kristínu Bjöms-
dóttur frá Gijótnesi.
Að loknu námi í Ljósmæðraskóla
íslands, haustið 1956, tók hún við
ljósmóðurstörfum á heimaslóðum, í
Núpasveit og Öxarfírði, og síðar
einnig Kelduhverfí. Því gegndi hún
í fímm ár. Eftir það vann hún á
Fæðingarheimili Reykjavíkur um
13 ára skeið. Stuttu síðar hóf Vil-
borg nám í Nýja Hjúkmnarskólan-
um, og útskrifaðist þaðan haustið
1977. Eftir það var starfsvettvang-
ur hennar að mestu á Kvennadeild
Landspítalans, og mörg hin síðari
ár var hún aðstoðardeildarstjóri á
sængurkvennagangi B.
Vilborg var greind og rökfost,
fljót að gera sér grein fyrir kjama
máls, og flanaði ekki að neinu.
Þess vegna vom henni falin fjöl-
mörg trúnaðarstörf fyrir Ljós-
mæðrafélag íslands og formaður
þess var hún um nokkurra ára bil.
Um nokkurt skeið bar fundum
okkar Villu ekki svo oft saman,
ýmissa aðstæðna vegna, en því oft-
ar sl. 10—12 ár. Og sl. 10 ár hefur
heimili hennar verið minn fasti
samastaður, ef ég hef þurft að
dveljast i Reykjavík um lengri eða
skemmri tíma. Og við nutum þessa
vissulega, og hnýttum traust vin-
áttusamband. Stundum heimsóttum
við þá skólasystur okkar, þær er
einna næst stóðu, og gleðin var
alltaf með í fömm. Villa kom líka
við hjá mér hvert" sumar, á leið sinni
heim í Garð eða til baka suður.
Síðastliðið sumar kom hún til
mín, þá nýlega komin úr aðgerð á
handlegg vegna meins, er áður
hafði gert vart við sig. Ég sá og
fann að henni var bmgðið, þó fátt
ræddi hún um. Enda ágerðust veik-
indin fljótt og sl. mánuði hefur hún
dvalist í sjúkrahúsi.
„Það koma svo margir til mín,
að það er alveg ótrúlegt," sagði
Villa við mig í endaðan nóvember
sl., þegar ég átti þess kost að sitja
hjá henni um stund. Mér fannst það
ekkert ótrúlegt. Dóttir hennar, syst-
ur og frændfólk, vinir og starfs-
félagar hafa átt marga ferð að rúm-
inu hennar undanfama mánuði. Það
er sá eini stuðningur sem hægt er
að veita í erfíðum veikindum.
Ég kom til hennar síðast í febrú-
arlok sl. Þegar ég reis upp til að
fara leit Villa upp og sagði: „Við
sjáumst kannski seinna Brynhildur
mín.“ Og án orða kvöddumst við
og þökkuðum hvor annarri fyrir
árin. Hvor um sig vissi hvað hinni
var í hug, og einnig það, að nú var
samfylgdinni lokið — í bili.
Vilborg eignaðist eina dóttur,
Kristínu Aradóttur, sem búsett er
í Noregi, ásamt litlu dóttur sinni,
Hmnd. Við skólasystumar úr Ljós-
mæðraskólanum sendum þeim inni-
legar samúðarkveðjur, svo og öldr-
uðum föður, systkinum og öðm
skylduliði.
Kveðjustund rennur upp, með
hryggð og söknuði, en einnig þakk-
læti fyrir tryggð og vináttu, .sem í
raun og sannleik er sá dýri málm-
ur, er hvorki mölur né ryð fá grand-
að.
Fyrir hönd skólasystranna allra
kveð ég með orðum Villu: „Við
sjáumst kannski seinna.“
Brynhildur L. Bjarnadóttir
Þín spor sjást ei stór, en hvert spor er hreint
þú spark hvergi eftir þig lætur,
en gekkst svo varfær þinn veg og beint
að vegna þín enginn grætur.
Svo orti Ólöf frá Hlöðum um
góðan vin sem genginn var á fund
feðra sinna.
Góð kona og traustur vinur er
gengin. Við sem eftir stöndum emm
ráðvillt og leitandi og hugurinn
reikar, kemur víða við. Fer aftur í
tímann og staðnæmist norður við
ysta haf, þar sem birtan er bjart-
ari, litimir skærari og sólin er leng-
ur á lofti en annars staðar. Mannlíf-
ið gefandi.
Við minnumst ánægjustunda þar
sem hópur ungs fólks kemur saman
ferðast um, skemmtir sér og öðmm
líka, skoðar umhverfíð. Af nógu er
að taka í Norður-Þingeyjarsýslú, í
þessu umhverfi var gott að vera.
Þar var borin og bamfædd mín
ágæta frændkona Vilborg Sigríður
Einarsdóttir ljósmóðir. Hún fæddist
29. júlí 1928 að Gijótnesi á Mel-
rakkasléttu, foreldrar hennar,
Kristín Bjömsdóttir frá Gijótnesi
og Einar Benediktsson frá Akurseli
í Öxarfírði. Hún var elst fímm
systkina en þau em: Pétur giftur
Helgu Helgadóttur frá Leirhöfn,
LAra, gift Halldóri Halldórssyni frá
ísafírði, Sigurveig gift Ólafí Bene-
diktssyni frá Akureyri og Guðbjörg
gift Olfert Nabye, Reykjavík.
Einar og Kristín fluttust að
Víkingavatni í Kelduhtferfi, bjuggu
þar nokkur ár en fluttu síðan að
Garði í Núpasveit og bjuggu þar
allan sinn búskap.
í Garð er gott að koma. Þar búa
frændur og vinir og gestrisni mikil.
Fyrir norðan tíðkaðist það meðal
ungs fólks að hleypa heimdragan-
um, heyja að sér fróðleik og leita
fanga hjá menntagyðjunni. Vilborg
var góðum námsgáfum gædd og fór
að loknu bamaskólanámi í Héraðs-
skólann á Laugarvatni og lauk það-
an prófí eins og venja var í þá daga.
Ekki lét hún við svo búið standa
og næsti áfangi tekin fyrir og nú
lá leiðin í Húsmæðraskólann á Ak-
ureyri, próf tekið þaðan með glæsi-
brag. Kjarkurinn var óbilandi,
áfram var haldið, Ljósmæðraskól-
inn var næst fyrir valinu þar var
hún á réttri hillu enda gekk hún
til starfa sinna ömgg, viljasterk og
traust. Hún fór mildum og mjúkum
höndum um þær mannverur sem
fyrst litu dagsins ljós í hennar
umsjá. Enn var haldið áfram í leit
að þekkingu og fræðslu eftir nokk-
urt hlé. Ljósmæðmm var gefinn
kostur á að fara i hjúkmnamám
nokkuð stytt, hún útskrifaðist sem
hjúkmnarfræðingur árið 1977,
starfaði lengst af á Fæðingarheim-
, ili Reykjavíkur, en síðan sem að-
stoðardeildarstjóri á fæðingardeild
Landspítalans. Félagsmál ljós-
mæðra vom henni hugleikin, hún
var ritari Ljósmæðrafélags íslands
um árabil og síðan formaður félags-
ins f fjögur ár. Var fulltrúi ljós-
*
mæðra í samninganefnd BSRB og
í stjóm BSRB í tólf ár.
Frá því ég fyrst man eftir mér,
man ég Villu frænku mína, hún var
mér alla tíð góð frænka og traustur
vinur, það reyndi ég marg oft eink-
um núna seinni árin er sámveru-
stundum fjölgaði. Hún lét aldrei
deigan síga á hveiju sem gekk,
hvert spor var hreint, og hún gekk
sinn veg og beint með Kristínu
dóttur sinni, sem fædd er 11. maí
1953, mikilhæfari og dugandi at-
orkukonu er stóð sem klettur við
hlið móður sinnar í einu og öllu.
Og lifír hana ásamt litlu Hmnd sem
lýsir upp tilverana.
Skarð er höggvið í frændgarðinn
frá Gijótnesi, því fær enginn ráðið.
Kærri frændkonu þökkum við sam-
verustundimar og söknum hennar
nú, þegar fótatakið er þagnað.
Dúna
Öll er Vilborg Einarsdóttir ljós-
móðir. Hressilegi málrómurinn
hennar hljómar ekki lengur né
sjáum við aftur blíða brosið henn-
ar. Söknuður fyllir hugi okkar. Vil-
borg var Norður-Þingeyingur, fædd
á Gijótnesi á Melrakkasléttu, dóttir
hjónanna Einars bónda í Garði
Benediktssonar bónda Akurseli,
Öxarfírði og Kristínar Bjömsdóttir
bónda Gtjótnesi, Sigurðssonar. Föð-
uramma Vilborgar var Steinunn
Jónsdóttir frá Amarbæli, Fells-
strönd, en móðuramma Vilborg
Sigríður Guðmundsdóttir frá Gijót-
nesi.
Fyrstu bemskuáram eyddi Vil-
borg á meðal frændfólks og ná-
granna á Sléttunni, — valinkunnu
sæmdarfólki sem ég þekki vel af
eigin reynd og afspum. Oft býr
lengi að fyrstu kynnum.
Síðan fluttu foreldrar Vilborgar
niður í Kelduhverfi og svo aftur úr
í Núpasveit, þar sem faðir hennar
keypti býlið Garð rétt utan við
Kópasker, en þar ólst Vilborg upp
til fullorðinsára eða þar til hún fór
til ljósmóðumáms í Reykjavík, þar
sem hún útskrifaðist 30. september
1956.
Hér áður fyrr, í upphafí læknis-
ferils míns velti ég því oft fyrir mér
hvað það væri sem drægi ungar
stúlkur í ljósmæðranámið. Ekki gat
það verið von um frægð né frama,
né á að treysta vel borgað og þægi-
legt starf að námi loknu. Þegar ég
hafði starfað nokkur ár með ljós-
mæðmm, íslenskum sem erlendum,
rann upp fyrir mér svarið þegar ég
sá hvað var sameiginlegt með þeim
flestum. Þeim var öllum gefín mik-
il þolinmæði og ótrúlegt æðmleysi
við störf, — að taka á móti bömum
og hlynna að sængurkonum. Þetta
hlaut bara að vera meðfæddur
hæfíleiki. Annað sem prýða mátti
góða ljósu var oftar en ekki áunnið
í námi og starfí.
Auðvitað var litið upp til ljós-
mæðra þar sem Vilborg var alin
upp. Mér koma í huga tvær ljós-
mæður, sem ég hefí heyrt getið um,
þær Guðný Aðalbjörg Pálsdóttir frá
Gijótnesi og Guðrún Halldórsdóttir
frá Efri-Hólum í Núpasveit. Sjálf-
sagt hafa sögur um þær haft mikil
áhrif á hina ungu þingeysku mey
og ýtt undir það að hún fór í ljós-
mæðranám.
Að loknu ljósmæðranámi hélt
Vilborg aftur heim í sveitina sína,
þar sem hún starfaði sem ljósmóðir
í Núpasveit og Öxafjarðaramdæmi
til ársins 1961. Hún kom til starfa
á Fæðingarheimili Reykjavíkur og
vann þar í 16 ár við góðan orðstír,
vel liðin af öllum, starfsfólki og
sængurkonum.
Ekki lét hún ljósmóðumámið
nægja, heldur fór hún galvösk í
Nýja hjúkmnarskólann í Reykjavík,
en þaðan útskrifaðist hún sem
hjúkmnarfræðingur 17. desember
1977. Vilborg starfaði eftir það í
nokkur ár áfram á Fæðingarheimil-
inu eða þar til hún hóf störf á
ljyennadeild Landspítalans árið
1982, en þar vann hún síðan meðan
heilsan leyfði.
Vilborg var glæsileg kona og
yfír henni sérstök reisn, sem mér
er tjáð að hún hafí erft frá ömmum
sínum, Steinunni úr Dölunum og
Vilborgu frá Gijótnesi. Vilborg var
málhress og glaðlynd og ákaflega
félagslynd, enda hlóðust fljótt á
hana félagsstörf, því að allir vissu
að það málefni, sem Vilborg tæki
að sér fengi farsæian endi, því að
hún var vel fyigin sér. Þó er það
alveg útilokað að hún hafí átt nokk-
um mann að óvini.
Við á Fæðingarheimili Reykja-
víkur kveðjum kæra vinkonu og
starfsmann með söknuði og þakk-
læti umfram allt fyrir vináttu og
tryggð.
Göfugu ævistarfi er lokið. Góð
er þreyttum hvfldin. Guð blessi
minningu Vilborgar Einarsdóttur.
Dóttur hennar, dótturdóttur, föður
og öðram aðstandendum vottum við
innilega samúð.
Guðjón Guðnason
Með Vilborgu Einarsdóttur er
genginn einn þeirra fomstumanna
BSRB, sem af miklum áhuga og
ósérplægni tók þátt í að móta starf
samtakanna.
Vilborg var kjörin í stjóm BSRB
1973 og starfaði þar óslitið til árs-
ins 1985.
Eftir að hún hætti stjómarstörf-
um í bandalaginu hélt hún áfram
að vera fulltrúi síns félags um allt
er varðaði orlofshús félaganna.
Bandalag starfsmanna ríkis og
bæja færir Vilborgu Einarsdóttur
að leiðarlokum alúðarþakkir fyrir
langt og fómfúst starf í fomstu
samtaka opinberra starfsmanna.
Við sem starfað höfum að félags-
málum með Vilborgu þökkum henni
samstarfíð af alhug.
Við minnumst hennar með virð-
SævarB. Hermanns-
son - Kveðjuorð
Fæddur 7. april 1966
Dáinn 6. mars 1988
Sunnudaginn 6. mars lést Sævar
Berg Hermannsson rétt tæplega 22
ára gamall.
Það er sorglegt að jafn góður
drengur hafí dáið svo ungur og það
er erfitt að sætta sig við það.
Sævari kynntist ég er við vomm
átta ára gamlir í barnaskóla og
hélst vinátta okkar alla tíð síðan.
Sævar var, eins og allir sem þekktu
hann vita, einstaklega góður vinur,
örlátur og heiðarlegur. Eigingimi
þekkti hann ekki og hann var ávallt
reiðubúinn að hjálpa vinum sínum
og gleðja.
Að trega í gjöllum tónum
má telja sísta þörf,
þótt syrti fýrir sjónum
við sumra manna hvörf.
Þinn hróður steig svo hraður,
sín horskur vel þar naut.
Svo góður og svo glaður
nú genginn ertu á braut.
Þú fékkst við reip þann raman
sem reynir mest á dug,
er sjúkur árum saman
þú sýndir íturhug.
Já, helst þar vaskur velli,
ingu sem trausts og ávallt velviljaðs
samstarfsmanns.
Við sendum föður Vilborgar,
dóttur hennar og öðmm nánustu
ættingjum innilegar samúðarkveðj-
ur.
Kristján Thorlacius
„Svanir fljúga hratt til heiða,
huga minn til Q'alla seiða,
vill mér einhver götu greiða,
glóir sól um höf og lönd.
Viltu ekki löngun leiða
litla bamið þér við hönd?
Nú finn ég vorsins heiði í hjarta,
horfín, dáin nóttin svarta,
ótal drauma blíða, bjarta
barstu vorsól inn til mín.
Það er engin þörf að kvarta
þegar blessuð sólin skín.“
(Stefán frá Hvítadal.)
Vilborg S. Einarsdóttir ljósmóðir
og hjúkmnarfræðingur, nú síðast
starfandi sem aðstoðardeildarstjóri
á sængurkvennadeild B.
Okkur er tregt tungu að hræra
nú er við kveðjum hana í hinsta
sinn. Vilborg var glæsileg kona
bæði í vinnu og utan hennar og
leysti öll sín störf með sóma. Þau
hafa verið góð og ánægjuleg árin
sem við höfum starfað hér á
kvennadeild Landspítalans. Hafí
hún hjartans þökk fyrir.
Við vottum dóttur hennar, litla
augasteininum hennar, eftirlifandi
föður og öðmm aðstandendum okk-
ar innilegustu samúðarkveðjur og
biðjum guð að fylgja henni.
Þegar æviröðull rennur,
rökkvar fyrir sjónum þér,
hræðstu eigi, hel er fortjald
hinum megin birtan er.
Höndin, sem þig hingað leiddi,
himins til þig aftur ber.
Drottinn elskar - Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.
Starfsfólk á sængurkvenna
defld B
Vilborg útskrifaðist úr Ljós-
mæðraskóla íslands 30. september
1956. Hún starfaði sem ljósmóðir
mestan sinn starfsaldur, fyret norð-
ur í Þingeyjarsýslu, en sfðan í
Reykjavík.
Hún hóf hjúkmnamám 1975 og
útskrifaðist úr Nýja-hjúkmnarskól-
anum í desember 1977. Starfaði
síðan í IV2 ár við hjúkmn á Land-
spítalanum, en þá sneri hún sér
aftur að ljósmóðurstörfum, sem
áttu hug hennar allan, ásamt fé-
lagsstörfum innan LMFÍ.
Vilborg sat í stjóm. LMFÍ frá
1970 til 1976 og aftur 1980 til
1983 og þá sem formaður. Hún var
fulltrúi félagsins hjá BSRB frá 1973
til dauðadags og í orlofsheimila-
nefnd til margra ára. En sumarhús
ljósmæðra í Munaðamesi ber þess
fagurt merki að oft færði hún því
góðar gjafír. En þannig var Vil-
borg, hlynnti að, bætti og fegraði
það sem hún fór höndum um.
Ljósmæður í LMFÍ þakka henni
vel unnin störf og samfylgdina og
kveðja hana með þessum ljóðlínum
Halldórs Helgasonar:
„Ljósmóðir allra alda
ylrika vængi breiðir
yfir íslenskar byggðir."
Innilegar samúðarkveðjur til
Kristínar, dóttur hennar, og ann-
arra aðstandenda.
Guð blessi minningu Vilborgar
Einarsdóttur.
Stjóm LMFÍ
með voðans huldu und;
- á svölu feigðar svelli
barst sólarglóð í lund.
Að skiýðast, blómgast, skína
við skjótan vöxt og þrótt,
en limi og laufum týna,
er lengjast tekur nótt, -
þann veg á vorið glaða
í vetrarrökkvans hljóð,
og blæinn fölra blaða
því ber mitt kveðjuljóð.
(Jakob Thorarensen)
Foreldrum Sævars, Hermanni
Sæberg Ágústssyni og Sólveigu
Gunnlaugsdóttur, svo og systkinum
hans, Svövu Maríu og Sverri, sendi
ég mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Hvfli hann í friði.
Jónas Gauti Friðþjófsson,
V-Berlin