Morgunblaðið - 16.03.1985, Page 50
50
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. MARZ 1985
«œmnn
n éy <r komi/m afkar."
C 1984 Umversal Press Syndicate
HÖGNI HREKKVISI
/, VIL3ÍE> þlÐ ÖLL FAKA 'a YKkTAf?
ÆETTA STAP' "
Bréfritari segir að þar sem dagmæöur í Reykjavík séu ekki nógu margar, fari stundum svo að of mörg börn séu í vist
á sama heimilinu. Þó rxkti margar dagmæður störf sín af hendi með mikilli prýði og taki ekki að sér fleiri börn en
þær eru færar um að annast.
Fullt eftirlit haft með dagmömmum
Fyrir skömmu birtist smágrein
í Morgunblaðinu, skrifuð af „móð-
ur“, varðandi eftirlit með starfi
dagmæðra.
Greinin hefst svo: „Þær mæður,
sem ekki hafa hlotið þá náð að fá
börn sín geymd á dagheimilum, en
verða að vinna til þess að sjá
heimili og börnum farborða, leita
til svokallaðra „dagmamma".
Þessar konur verða að fá sérstakt
leyfi til að reka þessar „uppeld-
isstofnanir“, en sfðan virðast þær
nokkuð frjálsar með framhaldið.
Það virðist ekki vera neitt eftirlit
með þessum rekstri," tilvitnun
lýkur.
„Móðir“ segir sig hafa áþreif-
anleg dæmi um að eftirlit sé brýn
nauðsyn og þvf þurfi að vera þann-
ig háttað að komið sé fyrirvaralaust
á heimilin. Auk þess er sagt í
greininni: „Ungbörn geta ekki og
mega ekki gæta smábarna ...
Þrifnaður verður að vera sam-
kvæmt lögum og reglum, t.d. er
óhæfa að börn andi að sér tób-
aksreyk allan liðlangan daginn."
Tilvitnun lýkur. Auk þess er látið
liggja að þvf að fleiri börn vistist á
sumum heimilum en leyfi séu
fyrir ...
Hér á eftir verða gefin svör og
veittar upplýsingar eftir því sem
grein þessi gefur tilefni til.
1. Frá því teknar voru upp hér f
Reykjavík dagvistir barna á
einkaheimilum, með leyfi
barnaverndarnefndar, en það
mun hafa verið 1970, hefur ehir-
lit verið haft með þeim heimilum
og er ævinlega komið fyrirvara-
laust í heimsókn.
2. Aðdróttun um „að ungbörn gæti
smábarna," er of óljóst orðuð til
þess að því sé unnt að svara, svo
að gagn sé að. Ég vil spyrja:
„Hve ung börn hefur „móðir"
dæmi um að „gæti“ barna og
hve lengi í senn? Að bðrn séu
látin annast gæslu smábarna er
vanræksla sem umsjónarfóstrur
hafa ekki staðið dagmæour
og ekki er kunnugt um að eitt
einasta óhapp hafi hent, sem
bendi til þess.
3. Varðandi þrifnað, sem um er
rætt, er eiginlega það sama að
segja; hér er fullónákvæmt tal-
að. Ekki er mér heldur kunnugt
um lagalega skilgreiningu á
þrifnaði. Hitt er vissulega rétt
að snyrtileg umgengni og hrein-
læti, sérstaklega f sambandi við
matseld, er mikill kostur á
heimili, sem tekur börn í dag-
vist. Sfðari hluti þessarar máls-
greinar, þar sem segir „að börn
andi að sér tóbaksreyk, allan
liðlangan daginn" er allrar at-
hygli verð. Jafnvel þótt ráð sé
gert fyrir, að um nokkrar ýkjur
sé að ræða í frásögninni, þá
munu umsjónarfóstrur leitast
við að koma varnaðarorðum inn
á öll heimili dagmæðra gegn því
að reykt sé f herbergi þar sem
börn vistast. Má reikna með að
nýsett lög um bann við reyking-
um muni gefa slikum tilmælum
aukinn þunga.
4. Varðandi það, að e.t.v. séu fleiri
börn á vist hjá dagmæðrum en
þær hafi leyfi fyrir, þá er það
því miður oft rétt til getið. Þetta
eru erfiðleikar sem umsjónar-
fóstrur hafa frá upphafi átt við
að glfma, en það hefur þó stór-
aukist á síðustu árum. Þetta er
nokkuð misjafnt eftir hverfum
en almennt má segja að á fjölda
heimila vestan Elliðaáa séu
fleiri börn í dagvist en leyfi eru
fyrir, a.m.k. á veturna. Þess má
geta að nú nýlega hafa ákvæði
verið hert varðandi þetta, að
viðlagðri íhlutun barnaverndar-
nefndar f málið. Er vonandi að
það verði til þess að dagmæður
hlíti þeim ákvæðum um fjölda
barna, sem þær hafa leyfi til að
taka. En það sem skiptir auðvit-
að mestu máii er, að auk ein-
stæðra foreldra bárí mf’wi'
<• : . - —**ul
v“,ul ICrS'urá ao vinna utan
heimilis bæði tvö og oft fullan
vinnudag, til að framfleyta fjöl-
skyldunni. Fjöldi dagvistar-
stofnana er ekki nægur til að
mæta þeirri þörf, og fer því
raunar víðs fjarri að svo sé.
Dagmæður eru heldur ekki nógu
margar, a.m.k. ekki í þeim
hverfum sem eftirspurnin er
mest. Afleiðingin er: of mörg
börn í vist á sama heimili, og
það er vissulega ákaflega óæski-
legt, að ekki sé meira sagt.
Þess er hinsvegar að geta að
margar dagmæður hér í borg hafa
rækt þessi stðrf með mikilli prýði,
ekki tekið að sér fleiri börn en þær
eru færar um að annast og rækt
störf sfn af kostgæfni, sumar f
mörg ár. Er óhætt að segja að
Reykjavíkurborg á þessum heimil-
um stóra þakkarskuld að gjalda
fyrir að hafa hlúð að og lagt rækt
við yngstu borgarana á þeirra við-
kvæmasta skeiði. Ég vil svo að
lokum benda „móður“ á að þar
sem hún segist skrifa greinina „af
gefnu tilefni“ er henni bæði heim-
ilt og f rauninni skylt að hafa
samband við umsjónarfóstrur með
dagvist barna á einkaheimilum.
Ég vil einnig hvetja alla foreldra
sem eiga börn í slíkri dvöl að hafa
samband við umsjónarfóstrur eft-
ir að full reynsla er komin á dvöl
barnsins. Þess er raunar óskað í
upplýsingapésa, sem dagmæður
eiga að láta alla foreldra hafa,
sem vista börn sfn hjá þeim. Slíkt
samband, ef rækt er, auðveldar
mjög störf dagmæðra, gerir eftir-
lit þeirra markvissara og árang-
ursrfkara, og gildir það jafnt
hvort sem dagvist barnsins fer vel
úr hendi að dómi foreldris eða er á
einhvern hátt ábótavant.
Hringja má f sima 22360. Um-
sjónarfóstrur hafa viðtalstíma á
mánudögum klukkan 13—14 og
aðra virka daga kl. 9—10 og
11-12 og 13-14.
Reykisvi 12. ^75*1985.
Margrét Sigurðardóttir, deild-
arfulltrúi með dagvist barna á
einkaheimilum.
Hraðakstur á bílastæðum
Seint verður á íslendinga logið
varðandi almenna vankunnátcu í
meðferð ökutækja. Ekki ætla ég
að eyða orðum að fáránlegu akst-
urslagi á götum og vegum, heldur
á bílastæðum.
Stórmarkaðir spretta nú upp
víðsvegar á höfuðborgarsvæðinu
og þeim tilheyra jafnan mikil og
velskipulögð bílastæði. Margur
landinn virðist ekki geta fundið
það á sér, að þau eru lítt fallin til
hraðaaksturs þrátt fyrir slétt yfir-
borð.
Það er nú ansi hart, ef lóggæslu
þarf til að vernda lff og limi borg-
aranna og bifreiðir þeirra fyrir
ökumönnum sem hraðaka um
bflastæði, jafnvel á annatíma
verslana.
Finnur Jónsson.