Morgunblaðið - 13.12.1979, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1979
Óbætanlegt tjón á
tengslum ríkjanna
— ef gislunum verður ekki sleppt bráðlega
Teheran, Brílssel,
París, Washington,
Suva, Manila,
12. desember. AP-Reuter.
EMBÆTTISMENN í
bandaríska utanríkisráðu-
neytinu sögðu í dag, að ef
gíslarnir í bandaríska
sendiráðinu yrðu ekki
leystir úr haldi mjög bráð-
lega væri hætt við að
„óbætanlegt og varanlegt“
Karpov sigr-
aði Hannes
Moskvu. 10. desember. AP.
ANATOLY Karpov heimsmeist-
ari í skák bar sigurorð af 16
erlendum diplómötum í hrað-
skákmóti í utanríkisráðuneyti
Sovétríkjanna í gær. Meðal
þeirra sem Karpov sigraði voru
Hannes Jónsson sendiherra
íslands, Juan A. Ona sendifull-
trúi Filipseyja og Khurshid Ham-
id sendifulltrúi Bangladesh.
„Það kom mér á óvart hversu
lengi ég hélt í við Karpov," sagði
Hannes Jónsson í viðtali við
Tass-fréttastofuna. Hann lék
svörtu mönnunum og sagðist hafa
haldið út í 22 leiki, „eða fimm
fleiri en ég átti von á“. Að mótinu
loknu hélt Karpov fyrirlestur um
skák fyrir viðstadda gesti.
tjón yrði á tengslum
Bandaríkjanna og Irans.
Sögðu embættismennirnir,
að ef gíslunum yrði sleppt
innan viku til 10 daga
væri hægt að komast hjá
meiri háttar áfalli fyrir
samskipti ríkjanna.
Námsmennirnir, sem halda
sendiráðinu, sögðu í dag, að þeim
væri ókunnugt um að Sadegh
Ghotbzadeh utanríkisráðherra
írans hefði lofað erlendum sendi-
mönnum að þeir fengju að tala við
gíslana. „Og ef eitthvað í þeim dúr
kæmi til greina þá yrði það okkar
að að skýra frá því. Enginn
utanaðkomandi getur verið tals-
maður okkar," sögðu námsmenn-
irnir.
Dómstóll í París neitaði í dag að
verða við kröfum seðlabanka
írans að útibúi City Bank í París
verði skipað að afhenda 50 millj-
ónir dollara, sem íranir eiga í
útibúinu.
Ríki Atlantshafsbandalagsins
(NATO) lýstu í dag yfir stuðningi,
án skuldbindingar, við efnahags-
aðgerðir Bandaríkjanna gegn
Irönum vegna deilu þjóðanna um
gíslana sem eru í haldi í Teheran.
Útlendingaeftirlit Filipseyja
neitaði í dag 20 írönskum náms-
mönnum og einum íraka um
landvistarleyfi og sendi þá með
flugvél til Bangkok fjórum
Þetta gerðist
1978 — íranski herinn bælir
niður óeirðir þar sem a.m.k. 40
biðu bana og 600 særðust.
1970 — Oldrich Cernik fv. for-
sætisráðherra rekinn úr tékk-
neska kommúnistaflokknum.
1969 — Bretar samþykkja að
flytja herlið sitt frá Líbýu.
1967 — Gagnbylting bæld niður
í Grikklandi og Konstantín kon-
ungur flýr til Rómar.
1950 — Marshall-aðstoð við
Breta hætt.
1945 — Frakkar og Bretar lofa
að flytja herlið sitt frá Sýr-
landi.
1944 — Japönsk sjálfsmorðs-
flugvél brotlendir á bandaríska
tundurspillinum „Nashville" og
133 bíða bana.
1939 — Orrustan á Rio de la
Plata hefst með þátttöku þýzka
vasaorrustuskipsins „Graf
Spee“.
1937 — Japanir taka Nanking.
1935 — Benes verður forseti
Tékka í stað Masaryks.
1921 — Washington-sáttmáli
Bandaríkjamanna, Breta,
Frakka og Japana.
1918 — Bandaríkjamenn sækja
yfir Rín við Koblenz.
1916 — Þjóðverjar senda
Bandamönnum friðarorðsend-
ingu — Bretar hefja nýja sókn í
Mesópótamíu — Um 9,000 aust-
urrískir hermenn fórust í snjó-
flóði í Ölpunum.
1897 — Rússar taka Port Arth-
ur við Gulahaf.
1862 — Orrustan við Fred-
ericksburg.
1808 — Madrid gefst upp fyrir
Napoleon Bonaparte.
1789 — Austurrísku Niðurlönd
lýsa yfir sjálfstæði Belgíu.
1577 — Sir Francis Drake fer í
hnattsiglingu sína frá Plymouth.
1570 — Danir viðurkenna sjálf-
stæði Svía með Stettin-friðnum.
klukkustundum eftir að þeir komu
með áætlunarflugvél frá Tókýó.
Þrír íranskir námsmenn, er
teknir voru fastir í San Francisco
í síðasta mánuði og gefið að sök að
hafa brotið reglur útlendingaeft-
irlitsins, lögðu í dag fram stefnu
og kröfðust rúmra hundrað þús-
und dollara í skaðabætur. Sögðust
námsmennirnir hafa orðið fyrir
líkamsmeiðingum af hendi lög-
reglunnar þegar hún réðst inn í
íbúð þeirra um nótt og tók þá
fasta, en þeir voru í fangelsi í
fáeina daga.
Ratu Sir Kamises forsætisráð-
herra Fiji bauð Iranskeisara í dag
að kaupa eina af Fiji-eyjum þar
sem hann gæti átt athvarf.
Um 300 íranskir s lugvellinum
í Teheran hótuðu fall ef ekki
yrði orðið við krö til Líbanon
og berjast þar fyrir skæruliðasamtök Palestínumanna,
PLO. Á myndinni sem tekin var á flugvellinum er verið að
kenna sjálfboðaliðunum meðferð vopna.
Sprenging í stöðvum
fulltrúa Rússa hjá
Sameinuðu þjóðunum
New York, Moskvu,
12. desember, AP-Reuter.
AÐ MINNSTA kosti sex
manns slösuðust er öflug
sprengja sprakk í bygg-
ingu sendinefndar Sov-
étríkjanna hjá Sameinuðu
1545 — Trent-ráðstefna þýzkra
mótmælendaprinsa gegn Karli
V.
Afmæli. Heinrich Heine, þýzkt
skáld (1797-1856) - Ernst
Werner von Seimens, þýzkur
verkfræðingur (1816—1892).
Andlát. Donatello, myndhöggv-
ari, 1466 — Jan Vermeer, list-
málari, 1675 — Dr. Samuel
Johnson, rithöfundur & orða-
bókahöfundur, 1784.
Innlent. Útför Jóns Sigurðsson-
ar frá Garnison-kirkju 1879 — d.
Hannes Hafstein 1922 — f. Jón
Þorláksson á Bægisá 1744 — d.
Jón bp Sigurðarson 1343 —
Haraldur Níelsson prófessor
1928.
Orð dagsins. Það er eins erfitt
að semja slæma bók og góða —
Aldous Huxley (1894—1963)
þjóðunum í New York í
nótt.
Yfirvöld í Moskvu veittust harð-
lega að stjórnendum New York
borgar í dag og sökuðu þau um að
vera ófær um að verja diplómata
aðgerðum „afturhaldssamra
hryðjuverkahópa".
Fylking er andsnúin er Castró
Kúbuforseta, Omega Seven, lýsti
ábyrgð sinni á sprengingunni, en
sömu aðilar lýstu ábyrgð sinni á
sprengingu í byggingu sendinefnd-
ar Kúbu hjá SÞ í síðustu viku.
Einnig hefur hópur þjóðernis-
sinna frá Úkraínu lýst ábyrgð
sinni á sprengingunni í nótt.
Larsen
sigraði
Buenos Aires,
12. desember. Reuter.
DANSKI stórmeistarinn Bent Lar-
sen hefur tryggt sér sigur á Clarin-
mótinu þegar tvær umferðir eru
ótefldar. Hefur hann tveggja og
hálfs vinnings forskot á næstu
menn. I gærkvöldi gerði Larsen
jafntefli við Gheorghiu í 48 leikjum.
Migeul Najdorf sigraði landa sinn
Tempone og er í öðru sæti með sjö
vinninga, en Tony Miles, sem tapaði
fyrir Quinteros, er í þriðja sæti með
6Vfe vinning.

Veður
víða um heim
Akureyri 1 hólfskýjað
Amsterdam 8 skýjaó
Aþena 17 skýjaó
Barcelona 16 lóttskýjaó
Berlín 2 skýjaó
BrUssel 9 heiðskírt
Chicago 14 skýjaó
Frankturl 11 rigning
Ganf 8 skýjaó
Helainki +13 heióskírt
Jerúaalem 11 heióskírt
Jóhanneaarborg 24 rigning
Kaupmannahöfn 0 heiöakírt
Laa Paimaa 20 skýjaö
Liaaabon 17 rigning
London 8 skýjaó
Loa Angelea 19 heióskírt
Madríd 14 skýjaó
Malaga 21 skýjað
Mallorca 18 hólfskýjaó
Miami 24 heióskírt
Moskva +1 skýjaó
New York 18 heiðskírt
Óaló +5 heióskírt
Paría 11 skýjaó
Reykjavík 1 frostrigning
Rio de Janeiro vantar
Rómaborg 18 skýjaó
Stokkhólmur +3 skýjaö
Tel Aviv 18 heió8kírt
Tókýó 10 heiÓ8kírt
Vancouver 8 skýjaó
Vínarborg 15 skýjaó
Vígbúnaður Varsjárbandalags-
ins langt umfram varnarþörf
Frá fréttaritara Morgunblaðsins í
BrUssel, Birni Bjarnasyni.
HAROLD Brown varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna hvatti
samaðila sina að Atlantshafs-
bandalaginu til þess að sýna i
verki stuðning sinn við Banda-
ríkjamenn í baráttu þeirra fyrir
þvi að fá gíslana í íran leysta úr
haldi. I ræðu á fundi
varnarmálaráðherra bandalags-
ins hér í morgun setti Brown
fram þessa ósk, og er hún liður í
almennri viðieitni Bandaríkja-
stjórnar til að fá sem flest ríki
tii að láta i ljós andúð sina á
framferði írana. Að sögn tals-
manns Atlantshafsbandalagsins
hlaut beiðni Brown jákvæðar
undirtektir. Hefur verið rætt
um viðskiptabann á íran eða
aðrar efnahagslegar aðgerðir í
þessu sambandi.
I lokayfirlýsingu, sem birt var
eftir fund varnarmálaráðherr-
anna, lýsa þeir yfir áhyggjum
sínum vegna sífellt meiri vígbún-
aði Varsjárbandalagslandanna,
sem sé miklu öflugri en nauðsyn
beri til með hliðsjón af varnar-
þörf landanna. Ráðherrarnir
leggja áherzlu á að samhliða því
sem öryggi Atlantshafsbanda-
lagslandanna sé tryggt með
varnarviðbúnaðar sé nauðsynlegt
að finna leiðir til afvopnunar.
ítreka ráðherrarnir stuðning
sinn við SALT-2 samkomulagið
og hvetja til staðfestingar á því,
en það er nú til umræðu á
Bandaríkjaþingi. Jafnframt telja
ráðherrarnir æskilegt að sem
fyrst komist skriður á viðræð-
urnar í Vínarborg um jafnan og
gagnkvæman samdrátt herafla.
Ráðherrarnir vekja athygli á
því að hernaðarútgjöld Sov-
étríkjanna aukist um 4—5% að
raunverulegu verðmæti árlega,
og nú verji Sovétmenn 11—13%
af þjóðarframleiðslu sinni til
hermála. Er það niðurstaða ráð-
herranna að hernaðarmáttur
Varsjárbandalagsins ásamt við-
leitni Sovétríkjanna til að auka
áhrif sín og ítök um heim allan
sé mikil ógnun fyrir Atlantshafs-
bandalagið, og hún aukist stöð-
ugt.
Varnarmálaráðherrarnir ræddu
þann árangur, sem náðst hefur
við framkvæmd á langtíma áætl-
un Atlantshafsbandalagsins um
eflingu varna aðildarríkjanna og
telja þeir að almennt geti menn
vel við hann unað. í yfirlýsingu
sinni ítreka þeir þá heitstreng-
ingu, sem fyrst var fram sett
1977, að bandalagsríkin skuli
árlega auka fjárveitingar sínar
um 3% að raunverulegu verð-
mæti. En á blaðamannafundi
eftir varnarmálaráðherrafund-
inn kom fram að ekki hefðu öll
bandalagsríkin staðið við þessa
skuldbindingu.
I síðasta kafla yfirlýsingar
sinnar leggja ráðherrarnir
áherzlu á nauðsyn þess að Atl-
antshafsbandalagslöndin sýni
pólitíska samstöðu og samheldni
andspænis endurteknum tilraun-
um Sovétríkjanna til að veikja
staðfestu þeirra, og í því skyni að
koma í veg fyrir að aðildarríkin
grípi til réttmætra og viðunandi
varnarráðstafana.
Fundi varnarmálaráðherr-
anna, sem hófst í gær, lauk fyrir
hádegi í dag, en síðdegis var
haldinn sameiginlegur fundur
varnar- og utanríkisráðherra
Atlantshafsbandalagsins um
Evrópu-kjarnorkuvopnin og
endurnýjun á eldflaugavarna-
kerfi bandalagsins, en niðurstöðu
þess fundar er lýst á öðrum stað
í blaðinu.