Morgunblaðið - 13.12.1979, Blaðsíða 1

48 SÍÐUR
276. tbl. 66. árg.
FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 1979
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
— sagði Soames lávarður við komuna til Rhódesíu
Soames lávarður og kona hans eftir komuna til Rhódesiu í gær. Að
baki þeim blaktir brezki fáninn við hún. en hann er nú á ný hinn
opinberi fáni í Rhódesiu eftir 14 ára hlé. Soames gegnir stöðu
landsstjóra i Rhódesíu þar til kosningar hafa farið fram i landinu og
ný meirihlutastjórn blökkumanna tekur við völdum. (Símamvnd
AP).
Eldflaugavarnar-
kerfið samþykkt
Salisbury, 12. desember. AP. Reuter.
CHRISTOPHER Soames lávarður kom í dag til Salisbury í Suður-Rhódesíu, eins og landið heitir nú að nýju
eftir að það er aftur orðið brezk nýlenda að formi til. Soames mun taka við valdataumunum í landinu og fara
þar með stjórn þar til ný stjórn heimamanna hefur verið mynduð að kosningum loknum. Eftir að sú stjórn
tekur við völdum verður landið nefnt Zimbabwe.
Somes og kona hans, sem er
dóttir Winstons Churchills, komu
til Salisbury í slagveðursrigningu
og var tekið á móti þeim með
viðhöfn á flugvellinum. Muzorewa
biskup, fráfarandi forsætisráð-
herra, var meðal þeirra, sem tóku
á móti hinum nýja landstjóra, en
Ian Smith, sem lýsti yfir einhliða
sjálfstæði Rhódesíu fyrir 14 árum
og var forsætisráðherra þar til
fyrr á þessu ári, hafði „öðru að
sinna", eins og hann komst að orði.
Soames sagði við komuna til
Rhódesíu, að hans biði ekki létt
verk, en árangurinn yrði vonandi
þeim mun meiri. Hann sagði í
útvarpsræðu skömmu eftir kom-
una, að hann mundi einungis fara
með völdin þar til þjóðin hefði gert
upp hug sinn um það hverjum hún
vildi fela völdin í landinu. „Þegar
þið hafið valið nýja stjórn mun ég
afhenda henni völd mín. Land
ykkar verður þá sjálfstætt ríki
með löglegum hætti. þessari þróun
verður ekki snúið við. Hlutverki
mínu verður þá lokið og ég mun
snúa aftur til Lundúna," sagði
Soames.
Ekki hefur enn tekizt að koma á
formlegu vopnahléi í Rhódesíu, en
embættismenn í London eru sagðir
bjartsýnir á að það muni gerast
innan nokkurra daga. Því var
einnig lýst yfir í London í dag, að
viðskiptabanni Breta á Rhodesíu
muni aflétt frá og með miðnætti og
var Öryggisráði Sameinuðu þjóð-
anna gerð grein fyrir því í dag.
Fulltrúar fimm NATO-ríkjanna á fundi bandalagsins í Brtlssel í gær.
Á myndinni má m.a. sjá Knut Frydenlund, utanrikisráðherra
Noregs, og utanrikisráðherra Hollands og Portúgals. (Símamynd AP)
Yfirmaður landhers
S-Kóreu handtekinn
Seoul, 12. des. AP. Reuter.
YFIRMAÐUR landhersins í Suður-
Kóreu, Chung Seung-Hwa hershöfð-
ingi, var handtekinn i dag i Seoul
grunaður um aðild að morðinu á
Park forseta í október sl. Chung
hershöfðingja var falið að annast
framkvæmd herlaganna, sem i gildi
hafa verið i landinu frá þvi Park
var myrtur af yfirmanni kóreönsku
leyniþjónustunnar, KCIA, 26. októ-
ber.
Öryggissveitir úr hernum voru
sendar til að handtaka Chung á
heimili hans í dag og kom til bardaga
milli þeirra og lífvarða hershöfðingj-
ans, sem brugðust til varnar, þegar
ljóst varð hverra erindi öryggissveit-
London, 12. desember. AP.
VOPNAÐIR leynilögreglumenn
handtóku í dögun 24 menn og
konur, sem grunuð eru um aðild
að hermdarverkum írska lýðveld-
ishersins, IRA. Handtökurnar
áttu sér stað i London, South-
ampton, Birmingham, Liverpool
armennirnir voru komnir. Fjórir
lífverðir voru fluttir á sjúkrahús
eftir að skipzt hafði verið á skotum í
u.þ.b. klukkustund.
Her og lögregla í S-Kóreu fengu
fyrirmæli um að vera við öllu búin í
dag og fréttir bárust af því að
herflutningar ættu sér stað utan við
höfuðborgina.
Að sögn bandarískra embætt-
ismanna í Seoul er nú háð grimmileg
valdabarátta innan hersins í S-Kóreu
milli Chungs hershöfðingja annars
vegar og nokkurra annarra herfor-
ingja hins vegar. Að sögn þessara
heimilda koma stjórnmálamenn ekki
við sögu í þessari valdastreitu.
og Manchester. Tclur lögreglan,
að með þessum aðgerðum hafi
tekizt að koma i veg fyrir um-
fangsmiklar hryðjuverkaaðgerð-
ir, sem IRA hafi ráðgert nú um
jólin, í stórborgum i Bretlandi.
Lögreglan telur einnig, að henni
hafi tekizt að hafa hendur í hári
Brilssel, 12. desember.
Frá Birni Bjarnasyni
fréttaritara MorKunblaðsins.
ÁKVEÐIÐ var á sameiginlegum
fundi utanríkis- og varnarmálaráð-
herra Atlantshafsbandalagsins hér í
Brússel f dag að hefja framleiðslu á
þeim eldfiaugum ,sem frá 1983
munu mynda nýtt varnarkerfi
bandalagsins gegn SS-20 kjarna-
flaugum Sovétrikjanna og sovézku
„backfire“ sprengjuþotunni svo
framarlega sem ekki hafi fyrir þann
tima náðst samkomulag um niður-
skurð Evrópukjarnorkuvopnanna i
viðræðum Átlantshafsbandalagsins
og Varsjárbandalagsins. En sam-
hliða þvi sem hið nýja varnarkerfi
verður undirbúið munu þessar af-
vopnunarviðræður fara fram sam-
kvæmt yfirlýsingu þeirri, sem birt
var eftir fundinn i dag.
Á fundi með blaðamönnum eftir
ráðherrafundinn sagði Joseph Luns,
framkvæmdastjóri Atlantshafs-
bandalagsins, að öll aðildarlöndin
hefðu orðið sammála um þessa niður-
stöðu, en þau hörmuðu að vera knúin
til þessarar ákvörðunar, sem er ein sú
mikilvægasta um hernaðarleg mál-
efni, er bandalagið hefur tekið á 30
ára ferli sínum.
Aðdragandi hennar hefur eih-
kennzt af áköfu áróðursstríði Sov-
étríkjanna og pólitískri spennu vegna
málsins í mörgum Atlantshafsbanda-
lagslöndum. Fundurinn í dag dróst
mjög á langinn, þegar leitað var
leiðtoga nýs hryðjuverkahóps inn-
an IRA, sem aðsetur hefur í
London, og fimm helztu aðstoð-
armanna hans.
Mikið af vopnum, sem fundust í
fórum þeirra er handteknir voru,
var gert upptækt og sömuleiðis
ýmisleg efni til sprengjugerðar.
orðalags á yfirlýsingu ráðherranna,
sem þeir allir gátu fellt sig við og
tókst það að lokum.
í upphafi fundarins fluttu fulltrúar
allra ríkisstjórna 15 ræðu, þar sem
þeir skýrðu afstöðu sína. I ræðu sem
Henrik Sv. Björnsson sendiherra
íslands flutti á fundinum í fjarveru
Bandaríkin:
*
Irönskum
diplómöt-
um visað
úr landi
Washington, 12. des.
AP. Reuter.
BANDARÍKJASTJÓRN
fyrirskipaði íran í dag að
kalla heim 180 stjórnarer-
indreka, sem nú starfa við
iranska sendiráðið í Wash-
ington og á öðrum skrifstof-
um íransstjórnar í Banda-
rikjunum. Hefur yfirmanni
sendiráðsins i Washington
verið fyrirskipað að fækka
starfsmönnum sendiráðsins
niður í 15 og niður i 5 á
öðrum skrifstofum. Tom
Reston talsmaður banda-
ríska utanrikisráðuneytis-
ins sagði i dag, að þessi
ákvörðun hefði verið tekin
vegna þess að bandariskum
diplómötum væri enn haldið
i gislingu i bandaríska
sendiráðinu i íran.
Benedikts Gröndal utanríkisráð-
herra, kemur fram, að íslenzka ríkis-
stjórnin hafði engin afskipti af
ákvörðuninni, en tekur undir þau
sjónarmið, sem knúðu til hennar, og
undirstrikar mikilvægi þess, að gripið
verði til afvopnunaraðgerða með því
að flytja a.m.k. þúsund kjarnahleðsl-
ur á brott frá Vestur-Evrópu strax
auk afvopnunarviðræðnanna. En
brottflutningurinn er einmitt fyrsta
skrefið, sem Atlantshafsbandalags-
löndin lýsa sig reiðubúin til að styðja
nú þegar um leið og þau snúa sér til
Sovétríkjanna með tilmælum um
afvopnunarviðræður.
Nýju eldflaugunum fimm hundruð
sjötíu og tveimur átti samkvæmt
upphaflegri áætlun að koma fyrir í 5
löndum, þ.e. V-Þýzkalandi, Ítalíu,
Bretlandi, Belgíu og Hollandi. Þrjú
þau fyrstnefndu hafa samþykkt þess-
ar ráðagerðir fyrirvaralaust. Belgar
hafa fallizt á framleiðslu og staðsetn-
ingu eldflauganna á landi sínu, en
vilja fá tækifæri til að endurskoða
afstöðu sína eftir 6 mánuði með
hliðsjón af framgangi afvopnunar-
viðræðnanna. Hollendingar hafa hins
vegar ekki samþykkt staðsetingu 48
stýrisflauga í landinu, en segjast
munu taka um það ákvörðun í
desember 1981 með tilliti til þess
hvernig afvopnunarviðræðunum hef-
ur þá miðað.
Sjá nánar á bls. 26 í Mbl. í
dag.
Metverð á gulli
London, 12. desember. AP. Reuter.
GULLÚNSAN hækkaði um tíma í
dag í 451 dollara á markaði í Zúrich
og hefur skráð verð á gulli aldrei
áður verið jafnhátt. Gullverðið
lækkaði heldur þegar líða tók á
daginn og var verðið á únsunni
445,50 í Zúrich, þegar markaðnum
þar var lokað.
24 IRA-menn handteknir
„Þetta verður
ekki létt verk“