Andvari - 01.01.1906, Síða 8

2
Krislján konungur niundi.
VIII. og Friðriks VII., og má nefna þar til prentfrelsi,
kosningafrelsi lil alþingis, og konungsundirskriftina
undir löggjöf landsins í stað óstaðfestra útlegginga.
Og í atvinnuraálum var verzlunarfrelsið þýðingarmest
og happadrjúgast.
Eftir voru stórmálin tvö, íjárhagsmálið og stjórn-
arbótarmálið, sem biðu Kristjáns konungs IX.
Konungur liafði aðra bagga að binda fyrstu stjórn-
arár sín, og lítinn Iilut getum vér ætlað lionum í
frumvarpinu til stjórnarskipunarlaga 1867, þar sem
bezt var boðið og lengst teygð fram höndin. Sam-
kendarbugur konungs til vor vaknar eílaust fyrst við
bina aðfarandi þúsund ára minning landsins, og trygð-
ist eftir heimsóknina 1874.
Fjármálahnúturinn var liögginn með stöðulögun-
um, og stjórnarskrána gaf konungur af lrjálsu full-
veldi, og' sannmæli að hann Iét sér ant um að gera
bana svo góða í vorn garð sem kostur var þá.
Oss er nú sérstaklega Ijúft að minnast þess eftir
liðinn æfidag Kristjáns IX., langan og fagran, að þrátt
fyrir ýms ágreiningsmál við Dani, um undanfarinn
mannsaldur, befir aldrei í huga eða tali nokkurs ís-
lendings komið fram annað en virðing og kærleiki
til Dana-konungsins. Islands-konungur var liann á
borði þótt ekki væri í orði, oss beztur og kærastur
konungur, og sjálfur mundi hann bafa verið lus til
þess, að unna oss þess sæmdarauka, að taka land
vort eða þjóð upp í konungslilil sinn, en bæði var
það að eigi var sótt á með það, og vafningar kunna
að vera við slíkan nafnauka; en nú treystum vér því,
að sonur hans muni að fyrra bragði bjóða oss þá
sæmd, og þann liöfum vér metnaðinn, að vér teljum
það eigi síður sæmdarauka fyrir Danakonung að
kenna sig við gamla Frón.