Lesbók Morgunblaðsins - 12.03.1985, Blaðsíða 11

Eiríkur Eiríksson
Þrjú pólitísk gamankvðeði
Vantraustsræður
formanns og
varaformanns
Alþýðuflokksins 1984
Af tjóni glataðra tækifæra
tíu næstliðin ár
Alþýðuflokkur er að læra
angrar bann neyðin sár.
Heilög Jóhanna hvessir róminn
og hæstvirta bræður spyr
um glataða sjóði, gæstar hallir
og gjaldþrot við hvers manns dyr.
Frétt NT 12/2 1985
Alþýðuflokksstarf af er rétt,
úr innsta hringnum er ruddur kviður.
Nátttröllatíðindin færðu þá frétt
að framkvæmdastjórinn sé lagður
niður.
Um baráttu formanns
Alþýðuflokksins
við spillt aldarfar
Héðan eftir hyllinguna
í heilagt stríð við spillinguna,
kænn flaug Jón á kratagrandi
krossferð hóf á Austurlandi,
þar illa kristnir eru fólar
auðir standa flokksins stólar.
MORGUNBLADID. FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 1985
Framkvæmdastjóri Alþýðu-
flokksins lagður niður
i^P^*^**T*l,**n® B*Wvin, en framkvæmdastjórinn $tuddi Kfartan a» máhm
Þ«ð «ttu aldeilis ad fást margir gómsætir gafTalbiUr úr þér, Kristín mín!?
Flestra vanda frá ég leysti
fjalla milli djarfur þeysti.
íbúar hann ákaft hylltu
8% manninn giltu,
hresstust fjarða falskir búar
fengu sýn til nýrrar trúar.
Vakning hófst á Vopnafirði
virðing fyrir kratahirði,
sjötugir þar sæmdarmanna
siði bætta vildu kanna
en Framsókn treysti á forna villu
flærðin stór því efst á hillu,
aumur þuldi yfir mönnum
annar Jón „í dagsins önnum".
Fáfengileg flutt var kenning
Framsóknar varð léttvæg þrenning.
Stækkar Baldvins stríð og andi
strandhögg hjó á Norðurlandi,
viðtökur þar voru greiðar
„veður stóð til Suðurleiðar".
Stígvélaður, stór í muna
stefnu tók á uppsprettuna.
Til Vestfirðinga vildi höfða
vitja skyldi ættarstöðva,
vegna fjúks um víða geima,
veðurfastur dvaldi heima.
Ólmar blésu yfir heiðar
ísafjarðar vættir reiðar.
Þá í Hafnar frægum firði
flutti ræðu mikils virði,
yfir lýðnum æsti róminn,
endurreisti kristindóminn,
en Ólafur að friðarfjasi
flýgur uin með hræsnisþrasi,
orðagjálfrið enga styrki
aldrei mun hann sigra Tyrki.
„Áfram geisa aldastraumar"
elna krata valdadraumar.
Síst þar munu siðir bætast.
„Sumar vonir aldrei rætast."
Eirlkur Eirlksson er bókavörður I Alþingi.
þótt H.C. Andersen notaði mjög oft
táknmál, þá skágekk hann samt ekki nátt-
úrlegar lýsingar, sem nú eru í hæsta máta
óvinsælar. Með öðrum orðum var það aldr-
ei fyrir neðan hans virðingu að lýsa hlut-
unum eins og þeir voru, hvert form, sem
hann notaði hverju sinni.
Um þetta vitna fjölmargar sögur hans
og sýna um leið töfra hversdagsins jafnt
og ævintýrisins. I kaflanum um Knapp
jústizráð í Gæfuskórnir er það greinilega
markmið höfundar að lýsa fortíðinni á
sem sannastan hátt. Og með einstæðu
hugarflugi sínu, innsæi og hlýju tekst hon-
um að draga upp svo skemmtilega og
nákvæma mynd af horfnum, góðum, göml-
um Kaupmannahafnardögum að ég trúi
ekki að tækninni tækist betur. Þarna er
veruleikaþáttur, sem ýmsir abstraktistar,
dadistar og módernistar gætu lært mikið
af.
í gegnum allt, sem H.C. Andersen hefur
skrifað, líka hið angurværa og sorglega,
skín ljós, hið skáldlega viðhorf hans til
tilverunnar. Viðhorf, sem ekki er sérlega
mikið í tísku nú á dögum.
„Vitið þér, herra Stefánsson, að H.C.
Andersen var vitlaus?" sagði við mig fyrr-
verandi aðstoðarstúlka í bókaverslun hér
um daginn.
Þessu svaraði ég nokkuð út af og sagði
að venjulega væri töluverður munur á
snillingi og okkur venjulegu fólki.
En unga frúin, sem hafði verið á fyrir-
lestri um þetta efni, lét ekkert aftra sér.
H.C. Andersen hafði verið barnalegur og
snarvitlaus. Hún lagði áherslu á það síð-
asta og klykkti svo út með:
„Hann trúði á guð.“
Já, barnalegur maður, sem trúði á guð.
En ætli meistaraverkið Það er alveg áreið-
anlegt sanni ekki að sá „barnalegi" sá í
gegnum hinn „djúphyggna"?
En þeirra er kærleikurinn mestur
Af öllu því yndislega, sem ævintýraþul-
urinn mikli hefur gefið heiminum af ein-
maður hennar, presturinn, hafði áttað sig
á að engan, jafnvel ekki hinn versta
glæpamann, á að dæma til eilífrar kvalar.
Eða í sögunni af Móður, sem á í vændum
að missa barnið sitt. Óðfús fórnar hún
fagra, svarta hárinu sínu, jafnvel báðum
augum sínum, tærum sem perlur, grætur
hún fegin í hafið. Og svo að lokum, þegar
hún stendur frammi fyrir valinu: hvort
hin hræðilegu örlög bíði hennar eigin eða
barns annarrar móður, þá fellur hún á
hné, vindur hendur sínar og hrópar til
Drottins:
„Bænheyr mig ekki, bænheyr mig ekki."
„Og dauðinn fór með barnið hennar inn
í hið ókunna landið."
„Þú hefur gott hjarta, Knútur," sagði
Jóhanna við bernskuvin sinn og leikfélaga
í ævintýrinu Undir pílviðnum, „vertu allt-
af eins og þú ert.“
H.C. Andersen. Teikningarnar em við nokk-
ur fræg ævintýri hans.
stæðri list sinni, eru skilningur hans og
samúð áhrifaríkust.
Eins og í sögunni af eiginkonunni, sem
ekki fann hvíld í gröf sinni fyrr en eigin
Ég held við getum meö sanni sagt að
skáldið H.C. Andersen hafi farið eftir
þessari hvatningu.
LESBÖK MORGUNBLAOSINS 30. MARZ 1985 11