Lesbók Morgunblaðsins - 29.12.1945, Blaðsíða 37
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
fi87
I nöp viö óliáöa verkalýösllokka
ingasinnuðu mensivikka", eins og
blóðhefndirnar með sumum fntt-
flokkum, enda þótt upprunalegar
ástæður þeirra hafi verið huldar
gleymsku um margar kynslóðir.
Stjórnmálahreyfingar, sem að
ofstæki svipar til ýmsra Sjertrú-
arflokka, geta, ekki síður en ætt-
flokkar, sjertrúarflokkar og þjóð-
ir, haldið við erfðahatri.
En það er önnur, og skynsam-
legri ástæða fyrir því, hver afstaða
Rússlands er. Leiðtogum Ráð-
stjórnarríkjanna er það Ijóst, að
samstarf við auðvaldsríkin og
hagsmunaflokka innan þeirra, er
auðveldara en samstarf við óháða
verkalýðsflokka.
Hið fyrnefnda samstarf er reist
eingöngu á gagnkvæmum hags-
munum, að nákvæmlega athuguðu
máli, en í síðara tilfellinu, koma
ýms hugræn og siðfræðileg atriði
til greina, sem krefjast siðfræði-
legra skuldbindinga, sem geta orð-
ið Rússlandi til trafala í stjórn-
málastarfi þess.
Ef bandalag hefði verið með
kommúnistaflokknum breska og
breska verkamannaflokkmim,
hefði óhjákvæmilega slitnað upp
úr því í september 1939, þar eð
breski verkamannaflokkurinn
hefði skilyrðislaust neitað að sam-
þykkja Stalin-Hitlers-sáttmálann.
Og hefði síðar verið bandalag með
kommúnistaflokknum breska og
óháða verkamannaflokknum
(I.L.P.) mundi einnig það hafa
farið út um þúfur, þar eð hinn
síðarnefndi flokkur hefði, árið
1941, neitað að fallast á styrjöld-
ina.
Jafnvel Alþjóðasamband kom-
múnista, sem þó laut yfirboðurun-
um í Moskvu í blindri hlýðni, varð
stjórnmálaáformum valdsherr-
anna í Kreml hinn mesti fjötur
um fót. Hversu miklu meiri óþæg-
indi gátu þeir ekki haft af hinum
óháðú vinstri flokkum!
Rússnesku leiðtogarnir vissu, að
menn geta verslað við ókunnuga,
en ekki við fjölskyldu sína. Hug-
sjónamenn og hreyfingar, seni
bornar eru uppi af hugsjón, láta
illa að stjórn. Þessyegna voru hin-
ir gömlu flokksmenn í Rússlandi
teknir af lífi og ,.sjerfræðingar ut-
an flokksins“ teknir fram yfir
aðra. Og þessvegna var sá kostur
tekinn, að semja fremur við
Beaverbrook og Willkie, en ráð-
herra verkamannaflokkanna, á
vettvangi alþjóðamála. (Fyrstu
erlendu stjórnmálamennirnir, næst
eftir Ribbentrop, sem sæmdir voru
orðum Ráðstjórnarríkjanna, voru
þeir Sir Oliver Lyttelton og
Beaverbrook lávarður).
Tilvera óháðra jafnaðarmanna-
flokka, er því hinum rússnesku
stjórnarvöldum hið mesta vanda-
mál, þar eð þau telja sig hafa
einkarjett til sósialismans. En
þetta mikla vandamál verður ekki
leyst með öðru móti en því, að
hinir óháðu flokkar afsali sjer
sjálfstæði sínu og láti kenningar
sínar fylgja straumbreytingum
rússneskrar valdabaráttu, eða með
því að Rússland varpi opinberloga
af sjer yfirskini sósialismans, og
kasti þannig úr hendi sjer öfl-
ugustu lyftistöng sinni í alþjóða-
málum. En hvorugt þetta er fram-
kvæmanlegt. Eina leiðin, sem opin
stendur rússnesku stjórnarvöld-
unum er því sú, að ofsækja og
óf rægj a j af naðarmannaf lokkana
og leiðtoga þeirra.
Er þetta sama aðferðin og beitt
var með svo prýðilegum árangri
heimafyrir gegn þjóðbyltingar-
mönnum, mensevikkum, stjórn-
leysingjum, trotskysinnum og
gömlu bolsevikkunum. Á sama hátt
og innan Rússlands, eru heitin
trotskysinnar og mensevikkar lát-
in ná til allra þeirra, sem ekki
vilja gerast viljalaus verkfæri í
höndum stjómarvaldanna rúss-
nesku.
Og eins og Hitler bar fyrir sig
„alheimssamsæri Gyðinga“, sem
átyllu fyrir ofsókninni gegn þeim,
eins eru ofsóknir rússnesku stjórn-
arvaldanna gegn ofangreindum
andstæðingum ýmist reistar á
upplognum sökum eða hreinu of-
sóknarbrjálæði.
III.
Á þeim tveim árum er liðu frá
því, er Rússar hertóku Pólland og
þangað til Þjóðverjar rjeðust inn
í Rússland, gjörðu Rússar sjer
mikið far um að koma ráðstjórn-
arfyrirkomulaginu á í Austur-Ev-
rópu. Til þess beittu þeir aðallega
þeirri aðferð, að reka menn unn-
vörpum í útlegð. Voru þeir fhitn-
ingar svo gífurlegir, að ekki
eru dæmi til slíks í veraldarsög-
unni. Flutningarnir fóru fram í
fjórum lotum, — í febrúar, apríl
og júní 1940 og júní 1941.
Tala þeirra manna, er raun-
verulega voru fluttir í útlegð úr
Austur-Póllandi, nam rúmlega
einni miljón, en í áætlun þeirri, er
gerð hafði verið um flutningana,
var talan miklu hærri.
Framkvæmd þessarar útlegðar-
áætlunar varð að stöðva, — eða
öllu heldur fresta í bili, vegna
þýsk-rússnesku styrj aldarinnar.
TJtlögunum var skipað í þrjá
flokka, eftir því hvaða örlög þeim
voru ætluð: 1. Þeir sem dæmdir
voru í 3—8 ára nauðungarvinnu,
aðallega í fangabúðum norður við
Ishaf, og áttu að vinna að skógar-
höggi, námugrefti, hættulegum
iðnaðarstörfum eða öðrum störfum
í þágu ríkisins. 2. Fjölskyldur, er
settar voru niður í óbyggð héruð,