Lesbók Morgunblaðsins - 29.12.1945, Blaðsíða 31
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
081
1 ölluin íjölskyldiaiii eiiiliver ,fjarverandi*
Ráðstjórnarríkin, hefðu ekki verið
nokkur hundruð þúsunda manna,
er látið hefðu í ljós andstygð sína
og örvæntingu. Það er erfitt f.vrir
menn með vestrænan hugsui ar
hátt, að gera sjer grein fyrir því
í einstökum atriðum hvernig lífs-
skilyrðin eru í landi, þar <sem
stjórnarvöldin líta á það sem glœp,
ef menn greinir á við þau um
stjórnmál.
En þegar mönnum er orðið
þetta ljóst, þá skilja þeir að hmn
sífeldi straumur „þjóohættulegra
manna“ í fangabúðirnar til nauð-
ungarvinnu, er í raun og veru rök-
rjett og óhjákvæmileg afleiðmg
þessa viðhorfs, og furða sig ekki
á, að tala þessara nauðungar-
vinnu-manna fer ekki niður úr
10 %' af rússnesku þjóðinni.
„Jeg hefi verið með mörgum
rússneskum fjölskyLdum“, segir
Blit að lokum, „en engin þetrra
gat fagnað því, a'ö ekki væri að
minsta kosti einn úr fjölskyldunni
eða af vinum hennar „fjarver-
andi“.
Er jeg átti tal um þetta við
kunnan rússneskan blaðamann í
Kuibishev, þá lagði hann áherslu
á það, þó nokkuð hreykinn, að
þessir fangar væru ekki yfir 18
miljónir að tölu, — alt annað væru
ýkjur.
Starfsmenn stjórnarinnar urðu
bálreiðir ef því var haldið fram
að tala fanganna væri yfir 20
miljónir, en samþyktu með þögn-
inni allar tölur þar fyrir neðan.
Þetta er ein af mörgum írá-
sögnum frá fyrstu hendi, sem jeg
hefi í fórum mínum. Heimildar-
menn mínir eru mjer persónulega
kunnir og jeg veit að þeir eru
áreiðanlegir og grandvarir menn.
Þó geng jeg þess ekki duiinn
að ráðstjórnarvinunum og öðrum
velunnurum kommúnista, sem ekk-
ert þekkja til þessara mála, kemur
skýrsla þessi fyrir sjónir eins og
furðusaga frá öðrum heimi.
Menn geta eftir atvikum sætt
sig við að hugmyndir þeirra sjeu
,,leiðrjettar“ um t. d. 10%, en
þegar „leiðrjettingin“ er orðin
1000%, verður það hverjum manni
ofraun að fallast á hana viðstöðu-
laust.
Það, sem gerst hefir í Rússlandi
undanfarna tvo áratugi, hefir orð-
ið til þess að breikka svo djúpið
milli raunveruleikans og trúarinn-
ar á kommúnismann, að það þarf
bæði mikla andlega áreynslu og
hugrekki til að stökkva yfir það,
— og skilja að fullu við hjart-
fólgnustu vonir sínar.
Jeg hefi kallað kafla þennan
„Innskot“. Hann er eini kaflinn í
þessum bækling, sem reistur er á
einkaheimildum, en ekki opinber-
um gögnum. Hneyksluðum lesanda
er í sjálfsvald sett hvort hann
trúir því, sem þar er sagt, eða ekki
og honum er velkomið að kalla mig
Trotskysinna, mensheviskan gagn-
byltingarmann, japanskan njosn-
ara, ýlfrandi hýenu, eða hverju
öðru nafni’ sem þeim er valið. er
gagnrýna Rússland. En hann get-
ur ekki tekið sömu afstöðu til
opinberra rússneskra heimilda,
svo sem rússneski-a laga, tilskip-
ana og hagskýrslna o. s. frv., sem
vitnað er til í öðrum köflum þess-
arar bókar. Jeg valdi frásögn Blits
sem mynd í bókina. Menn g;ta
látið sem þeir sjái ekki myndina,
án þess að það hafi áhrif á les-
málið.
XII.
Hvatir og hugsjónir byltingarinn-
ar bældar niður.
I stað trúarhugsjónarinnar, sem
var lífæð Ijensfyrirkomulags mið-
aldanna, bygði auðvaldsskipulagið
á fjárhagslegri samkepni. Án
hennar væri auðvaldsskipulagið
ekki til. 1 stað samkeppninnar
varð sósialisminn að reisa tilveru
sína á nýjum hvötum. Án þeirra
getur ekkert sósialistiskt þjóðfje-
lag orðið til.
Stjórnarbyltingin 1917 afnumdi
hagnaðarhvötina og hina fjárhags-
legu samkepni. Kaupmaðurinn
varð starfsmaður ríkiseinkasöl-
unnar, þ. e. sýslunarmaður, sem
launað var án tillits til vöruveltu.
Bóndinn varð smámsaman laun-
þegi, sem fjekk kaup sitt greitt
að nokkru leyti með afurðum, og
taldi sig á engan hátt eiganda jarð-
ar eða bústofns.
Á tímum verksmiðjunefndanna
þurfti verkamaðurinn ekki að ótt-
ast, að honum yrði refsað, eða vik-
ið úr vinnu. Skóladrengurinn lærði
það eitt, sem hann hafði áhuga á.
Hermaðurinn barðist án liðsfor-
ingja. Fólk giftist án presta og
skildi með því að lýsa aðeins yfir
vilja sínum til þess.
Hinar nýju hvatir og hugs.ión-
ir byltingarinnar voru þessar:
Sameignarfyrirkomulag í stað
samkepni einstaklinganna, friáls
agi í stað fjárhagslegrar og laga-
legrar nauðungar, ábyrgðartilfinn-
ing gagnvart þjóðfjelagsheildmni,
alþjóðasamheldni ■ og alþjóða-
hyggja verkalýðsins í stað þjóð-
ernisrembings, virðing fvrir göfgi
vinnunnar í stað virðingar fyrir
ættgöfgi eða stöðu, andi bræðra-
lags meðal jafningja í stað undir-
gefni undir föðurlega forsjá guðs
og leiðtogans, — umbætur í stað
refsinga, fortölur í stað nauður.g-
ar, — yfirleitt nýtt og betra sam-
fjelag mannanna, þar sem bræðra-
lag, jafnrjetti og samábyrgð væru
alls ráðandi. —■ „Einn fyrir alla
og allir fyrir einn“.
Alt hljómar þetta í dag sem
naprasta háð. Orðum eins og