Lesbók Morgunblaðsins - 29.12.1945, Blaðsíða 23

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
673
Lttgleiddar aftöknr 12 ára barna
starfsemi ráðstjórnarinnar — á
árunum 1920—1930. Hlutverk
þessarar áróðursstarfsemi var tví-
þætt. Hún átti að vekja samúð
manna með rússnesku þjóðinni
vegna hinna hræðilegu þjáninga
hennar og um leið aðdáun á hin-
um nýju uppeldisaðferðum, sem
beitt var til þess að leysa þetta
mikla vandamál.
Ágætust allra hinna stórfeng-
legu rússnesku kvikmynda frá
þessum tíma, var myndin „Vegur-
inn til lífsins", eftir Ekk. Hún
sýndi hversu glæpaflokkur for-
hertra unglinga var leiddur inn á
rjetta braut án nokkurrar þving-
unar, valdboðs eða refsingar, en í
þess stað með því að halda þeim
að heilbrigðum störfum, telja um
fyrir þeim og láta þá venjast
reglubundnu borgaralegu lífi.
Kvikmynd þessi, er fór signrför
um allan heim, sýndi á athyglis-
verðan hátt afstöðu sósialismans
til glæpa og glæpamanna, — af-
stöðu, sem reist er á þeirri kenn-
ingu að umhverfið móti sálarlíf
mannsins. Hugtök svo sem refsing,
hefnd og ógnun voru lögð fyrir
róða, en í þeirra stað var talað um
ráðstafanir til þjóðfjelagslegrar
verndar og lækninga fyrir hina
afvegaleiddu.
Vissulega voru þetta undirstöðu-
atriði hinnar rússnesku löggjafar
fyrst í stað og hymingarsteinarn-
ir undir heimspeki sósialismans.
Sjeu þeir teknir í burtu, hrynur
alt kerfið.
Ef því afbrotamaðurinn, er
spilst hefir af umhverfinu, batnar
ekki við það að breyta um um-
hyerfi, þá hlýtur að vera vonlaust
um að hægt sje að bæta hið af-
vegaleidda þjóðf jelag vort með því
að breyta um stjórnarkerfi. Sje
þessu þannig farið, þá hafa íhalds-
mennirnir á rjettu að standa.
Mannlegt eðli er óumbreytanlegt
og mun aldrei geta öðlast þá óeig-
ingirni og ábyrgðartilfinningu,
sem nauðsynleg er í sósialistisku
þjóðfjelagi. Þetta eru undirstöðu-
atriði hinnar sosialistisku kenn-
ingar, og það mundi ekki hafa
þurft að endurtaka þau hjer, ef
rökspekingum Ráðstjórnarríkj-
anna hefði ekki tekist að hylja
svo kjarna málsins, að hann verð-
ur varla greindur.
Flökkubörnin urðu þannig eins-
konar prófmál fyrir stjórnarvöld-
in. Hversu fátækt sem landið er,
þá hlýtur að vera hægt, ef fyrir
hendi er heilbrigð þjóðfjelagsþró-
un, að leiða þessa ungu frávillinga
aftur inn á „veginn til lífsins“ og
láta þá sameinast aftui; þjóðfje-
lagsheildinni. Menn verða að minn-
ast þess, að því fór fjarri, að þeir
væru glæpamenn fyrir arfgenga
hneigð, heldur voru þetta munað-
arleysingjar, er mist höfðu for-
eldra sína í borgarastyrjöldinni,
enda voru þeir úr öllum stjettum
þjóðfjelagsins. Árið 1934 var
kveðinn upp dómur í prófmálinu.
Nú var ekki lengur talað um
„þjóðfjelagslega vernd og lækn-
ingu“, en í þess stað var gefin
út tilskipun 7. apríl 1935, þar sem
dauðarefsing var látin ná til barna
er þau voru orðin fullra 12 ára.
Þetta skeði 18 árum eftir bylt-
inguna. Flækingarnir og frávill-
ingarnir frá tímum borgarastyrj-
aldarinnar voru nú orðnir fulltíða
menn, en ný kynslóð ungra glæpa-
manna, er fæddir voru undir hin-
um nýju stjórnarháttum, hafði
risið upp, er bersýnilega var svo
vonlaust um, að í stað þess að
sjá þeim fyrir kennurum og leið-
beinendum, voru þessir unglirgar
umsvifalaust leiddir til aftöku.
Kommúnistar og vinir þeirra
hafa þráfaldlega neitað, að ofan-
greind tilskipun væri til, því til-
færi jeg hana hjer orðrjetta og er
hún þýdd úr lagasafni Ráðstjórn-
ar lýðve'ldisins (1935, 19—155)’:
Ráðstafanir til að bæla niður
glæpahneigð unglinga:
Tilskipun 7. apríl 1935. O.E.
C. (Framkvæmdanefnd æðsta
ráðs Ráðstjórnarríkjasambands-
ins)’ og S.N.K. (Þjóðfulltrúaráð
Ráðstjórnarríkjasambandsins):
Með það fyrir augum, að bæla
niður sem fyrst glæpahneigð
unglinga skipa C. E. C. og S.
N. K. svo fyrir:
1. Unglingar frá 12 ára aldri,
sem staðnir eru að þjófnaði,
ofbeldi, líkamsárásum, lim-
lestingum, manndrápi eða til-
raunum til manndráps, skulu
leiddir fyrir sakamáladómstól
og refsað samkvæmt ákvæð-
um hegningarlaganna.
2. Þeir, sem staðnir eru að því
að hvetja unglinga eða bjóða
þeim þátt-töku í glæpum, eða,
sem þröngva unglingum til
. fjársvika, saurlifnaðar eða til
að betla o. s. frv. hafa unnið
til fangelsisvistar eigi skem-
ur en 5 ár.
Lög, sem mæla svo fyrir, að í
glæpamálum skuli farið með 12
ára börn eins og fullorðna, eiga
enga hliðstæðu í löggjöf nokkurs
menningarríkis, — og reyndar
ekki heldur með menningarsnauð-
um þjóðum.
Önnur lög, sem eiga sjer
heldur engan líka í löggjöf
annara landa, mæla svo fyrir, að
skyldulið manns, er strýkur úr
herþjónustu til annars lands, skuli
dæmt til útlegðar í Síberíu í 5
ár, ef það vissi ekki um glæp hans.
Hafi því hinsvegar verið kunn-
ugt um glæpinn, er refsingin 5 til
10 ára fangelsi og eignir þess
gerðar upptækar. Tilsk. 8. júní