Lesbók Morgunblaðsins - 29.12.1945, Blaðsíða 33

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
(183
Menn »ainla timans. nVjjar þjói’ihetjur
skilið við sósialismann, en tók í
stað þess upp alríkisstefnuna.
Hernaðarandi og þjóðemis-
rembingur sigldu í kjölfar þess-
arar breytingar. Hollustueiði hers-
ins var breytt. Rússneski ráð-
stjórnarnýliðinn sór áður að
„helga allar athafnir mínar og
hugsanir því háleita marki, að
leysa alla verkamenn undan ok-
inu og berjast fyrir velferð
Ráðstjórnarríkjasambandsins,
fyrir sósialismanum og bræðra-
lagi allra þjóða“.
Frá því árið 1939 sver hann að
„vinna fyrir föðurlandið og ráð-
stjórnina til hinstu stundar“.
Hinn gamli alþjóðasöngur Ráð-
stj órnarríkj anna „International-
inn“, var lagður niður 15. mars
1944, en í hans stað kom nýr þjóð-
söngur, sem hóf til skýjanna
„Rússland hið mikla“, er skapað
hefði „Samband hinna frjálsu
lýðvelda“, — en hvergi er þar
vikið einu orði að alþjóðasamtök-
um.
Herskólar, sem stjórnarvöldin
lýstu þannig, að þeir væru „sk’pu-
lagðir á sama hátt og gömlu liðs-
foringjaskólarnir", voru stofnaðir
23. ágúst 1943. Embætti umboðs-
manna stjórnarinnar í hernum var
lagt niður 10. október 1943. Heit-
ið „Lífvarðarherdeild“ var tekið
upp aftur veturinn 1941—1942.
I stað Leninorðunnár og orðu
Rauðafánans voru 29. júlí 19^2
stofnaðar nýjar orður, er ker.dar
voru við Suvorov, Kutuzov og
Alexander Nevsky. Eftir 1935 var
smámsaman komið á fót aftur
mötunevtum og klúbbum fyrir liðs-
foringja og þeim sjeð fyrir þjón-
u.m, og innleidd aftur kveðja að
hermannasið, og loks voru með til-
sldpun 6. janúar 1943 teknir aftur
upp axlaskúfar eins og þeir, sem
yfirmenn í keisarahernum notuðu.
Það hefði verið auðvelt verlc, að
finna upp nýjar gerðir tignar-
merkja, en tilgangur tilskipunar-
innar var bersýnilega sá að vekja
athygli á því, á táknrænan og
áberandi hátt, að síðustu leifar
byltingar-hjegómans væru úr sög-
unni fyrir fult og alt.
Til þess að vera í samræmi við
hinn nýja sið, þurfti að ónýta
kenslubækur, sagnfræðirit og jafn-
vel alfræðiorðabækur og semja þær
að nýju. Þar til „hreinsanirnar“
hófust var Pokrovsky höfuðsagn-
fræðingur Ráðstjórnarríkjanna.
Hann hafði samið rit sín frá sjón-
armiði Marxismans og barist ó-
trauðlega gegn þjóðardrambi og
hetjudýrkun, í hverri mynd sem
var. Árið 1934 var Pokrovsky tek-
inn af lífi, en eftirmenn hans urðu,
fyrst Shestakov, en síðar Eugen
Tarlé. Kenslubók Shestakov í sögu,
sem hann hafði fengið verðiaun
fyrir, og bar einkunnarorðin: „Við
elskum fósturjörðina og verðum að
kunna skil á hinni dásamlegu sögu
hennar,“ var tekin til notkunar í
öllum menntaskólum landsins árið
1936. Undir forustu eftirmanns
hans, Tarlés, kom fram nýtt og
næsta furðulegt mat á mönnum og
viðburðum í sögu liðins tíma.
Fram að „hreinsununum“ höfðu
leiðtogar hinna miklu múguppþota
á sautjándu og átjándu öld, svo
sem Bulavin, Stenka Razin og
Emelyan Pugachov verið opinber-
lega og með réttu viðurkendir
fyrirrennarar öreigabyltingarinn-
ar. En Bulavin hafði gert upp-
reisn gegn átrúnaðargoði Stal-
ins, Pétri mikla, og Pugachov, leið-
(;ogi tij'ns ái^iuðugfj bændai'v'ðs
og námumannanna í Úralfjöllun-
um, hafði beðið ósigur fyrir Suvo-
rov fursta, en Stalin hafði stofn-
að Suvorov-orðuna til heiðurs hon-
um. Menn þessir voru því, hvað
sem öðru leið, uppreisnarmenn
gegn valdhöfunum, og þess vegna
sekir. Samkvæmt þessu úrskurð-
aði höfuðsagnfræðingur Ráðstiórn
arríkjanna, að þessir byltingaleið-
togar liðins tíma hefðu ekki verið
heiðarlegir stjórnmálamenn, þar
eð „hreyfing þeirra hefði ekki
verið laus við stigamensku." Með
skírskotan til þessa úrskurðar
mætti afmá sögu allra byltir.ga,
svo sem Spartakusar, Dantons og
Lenins, því að enginn þessara bylt-
inga var laus við „stigamensku."
1 hinni frægu ræðu sinni 7. nóv-
ember 1941, á 24. ársdegi Kommú-
nistabyltingarinnar í Rússlandi,
ræðu, sem varð upphaf hinnar
nýju hetjudýrkunar, komst Stalin
svo að orði: „Megi hið glæsilega
fordæmi hinna miklu forfeðra
vorra, þeirra Alexanders Nevskys,
Dimitris Donskoís, Kusma Minin’s,
Dimitris Pozharskys, Alexanders
Suvorovs og Mikhails Kutuzovs,
verða yður hvatning í þessari
styrjöld.“ Hin venjulega áróðurs-
alda hefur síðan skipað þessum sex
mönnum sess meðal verndardýr-
linga Rússa hið næsta þeim Marx
.og Engels og píslarvottum bvlt-
ingarinnar. Meðal þessara .sex
goða í hinum riýja helgidómi Ráð-
st.jórnarríkjanna voru fjórir furst-
ar og einn helgur maður, en eng-
inn þeirra hafði beitt sér fyrir
þjóðfélagslegum framfaramá'.um.
Um Kuzma Minin segir alfræði-
orðabók Ráðstjórnarríkjanna, sem
gefin var út 1930 (upplagið ónýtt
síðar) : „Sagnfræðingar yfirstétt-
anna hófu hann til skýjanna og
töldu honum mest til gildis, að
„hann hefði verið laus við ella
stéttarmeðvitund, en hefði barist
eingöngu fyrir “hina heilögu móð-
ur, Rússland," og reyndu að gera
hann að þjóðh®tju.“ — Pozhar.sky
fursti var forustumaður Rússa í
I