Morgunblaðið - 16.05.2000, Blaðsíða 57

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 16. MAÍ 2000 57
isins en ekki um ráðstöfunartekjur.
Skýringar á þessari fullyrðingu var
að yfir 60% eftirlaunaþegar aldraða
67-69 ára hér á landi vinna launaða
vinnu.
Eftir 70 ára aldur eru þeir innan
við 10%. í nágrannalöndum vinna
mun færri eftirlaunamenn en hafa
allflestir framfæri sitt af eftirlaun-
um.
Forsætisráðherra kom á fót sam-
ráðsnefnd um málefni aldraðra og
kynnti nefndina sérstaklega í ára-
mótaræðu sinni um áramótin 1998-
1999. í henni eiga sæti frá ríkis-
stjórninni, fjármálaráðherra, félags-
málaráðherra, heilbrigðismála-
ráðherra, sem er formaður, auk
forsætisráðherra sem situr einn
fund á ári, af þremur. Lofað var
samráði. En ekkert stóðst. Aðeins
hafa verið haldir tveir fundir og
þeim síðari lauk með tilskipun en sá
stjórnarstíll færist mjög í vöxt.
Þrátt fyrir ítrekaðar óskir eldri
borgara bólar ekki á fundi.
Heilbrigðismálaráðherra sendi
frá sér fréttatilkynningu nú í apríl-
lok um að skipaður hafi verið stýri-
hópur um mótun stefnu um málefni
aldraða, og á hann að skila tillögum
fyrir 1. janúar 2002. í hópnum eru
ágætis einstaklingar, en að haft hafi
verið samráð við stærstu hagsmuna-
samtök aldraðra, Landssamband
eldri borgara, sem hefur á milli 13-
14 þúsund einstaklinga innan síns
sambands, því fer fjarri.
Eldri borgarar eru seinir til vand-
ræða, en eftir þessi samskipti við
ríkisvaldið gerast menn þreyttir á
bænabréfum og kurteisishjali.
Eitt af þeim málum sem Félag
eldri borgara í Reykjavík og ná-
grenni hefur verið að berjast fyrir,
er skattlagning lífeyrissjóðstekna.
Félagið hefur talað fyrir daufum
eyrum ráðamanna og hefur ákveðið
að leita til dómstóla f.h. skjólstæð-
inga sinna, til þess að ná fram rétti
sínum. Við teljum að um 2/3 af
ávöxtuðu fé í lífeyrissjóðum falli
undir fjármagnstekjur og krefjumst
skattlagningar í samræmi við það.
Reyndir fræðimenn er kenna þessi
fræði í háskólanum eru sammála
okkur og miða þá við jafnræðisreglu
stjómarskrárinnar. Fjármálaráðu-
neytið dregur þessa röksemdar-
færslu í efa. Þó bentu þeir á er síð-
asti fundur var haldinn um þetta
mál að þeir væru sammála því að
dómstólar yrðu að skera úr þessum
vanda. Þó svo að ríkissjóður legði
venjulega skatta á iðgjöld en fjár-
magnstekjuskatt á 2/3 lífeyris yrði
heildarskattabirgðin um 20% í stað
38,3%. Eftirlaunafólk lítur ekki á sig
sem ölmusufólk eða bónbjargafólk
og þess vegna sættir það sig ekki við
ölmusu eða tilskipanir.
Nú eru yfir 30.000 einstaklingar
sem fá eftirlauna. Fólkið sem nú-
tímavæddi íslenskt þjóðlíf. Starfsár
Forsetaembættið
En má ekki alveg eins
hugsa sér, spyr Halldór
Jónsson, að leggja þetta
rándýra embætti niður
eins og að þrefa um
skattfrelsi þess?
þurfa þykir. Stjómskipulegur
tilgangur forsetaembættisins sýnist
mér líka fremur lítill síðan Sveinn
heitinn Björnsson tók við því. Raun-
vemleg völd embættis forseta ís-
lands em lítt áþreifanleg.
Eg tek fram að ég hef fullan skiln-
ing á þeim hagvexti sem af stássinu
við forsetaembættið leiðir og ber
mikla virðingu fyrir skraddarans
pundi. En má ekki alveg eins hugsa
sér að leggja þetta rándýra embætti
niður eins og að þrefa um skattfrelsi
þess?
Passar forsetaembættið okkar
nokkuð lengur í þá þjóðarsál sem við
þekkjum?
Höfundur er verkfræðingur.
UMRÆÐAN
þessa fólks hófust á ámnum 1940-60
og náði til 1970-93. Á þessum ámm
varð gerbylting í atvinnuþróun, við-
skiptum, samgöngum, menntun og
þjónustu. ísland er nú ein tekju-
hæsta þjóð í heimi. Þetta fólk lagði
hornsteinana (oftast ómerkta) og
byggði upp samfélagið. Skáldið W.
H. Auden kom til Islands 1936 og
aftur 1964. Hann var fiirðu lostinn
yfir hraða nútímavæðingarinnar á
Islandi og taldi fáar samlíkingar
væm finnanlegar. Hann segir jafn-
framt að nútímavæðingin hafi ekki
breytt eiginleikum (character)
íbúanna. „ I landinu ríki stéttlaust
þjóðfélag og stjómendur hafi ekki -
ekki ennþá - orðið mddalegir (vulg-
ar) þ.e. sýnt fólki lítilvirðingu og yf-
irgang. Eg skil þau orð á þann veg
að „ráðandi menn“ hafi ekki sýnt yf-
irgang og þrengt að öðmm. En
rHUSASKILTI
þetta virðist hafa breyst og er svo
komið að stjómvöld virða eftir-
launafólk ekki svars, stjórna með
tilskipunum og standa ekki við orð
sín. Vel má vera að ósanngjörn með-
ferð á eldri borgurum og öryrkjum
megi rekja til þess að þessir hópar
hafa ekki lengur málsvara. Við get-
um þá að nokkm leyti kennt okkur
sjálfum um slæma útkomu. En við
bjuggumst við betri og sanngjamari
afgreiðslu frá því miðaldra fólki er
tók við góði búi af okkur og sitja nú
við stjómvölin. Allar götur reiknuð-
um við með því, að okkur yrði ekki
sýnd lítilsvirðing og yfirgangur. Svo
lengi lærir sem lifir.
Höfundur er fyrrv. landlæknir og
fonnaður Félags eldri borgara i
Reykjavík ognágrenni.
10% afsláttur ef pantað er
fyrír 15. maí.
PIPAR OG SALT
Klapparstíg 44 v Sími 562 3614 j
m
noDuœ
Rutland þéttir,
bætir og kætir
fer að leka
ÞP
&co
ÞAKVIÐGERÐAREFNI
A -Þ0K - VEGGI - G0LF
Rutiand er einn
helstí framleiðandi
þakviðgerðarefna í
Bandaríkjunum
Veldu rétta efnið - veldu Rutland!
Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 S: 553 8640 8 568 6100
crf mé kmp!
Nokkur dsmi um”*
tæki á útsölunni!
HITACHI29” sjónvarp
AKAI28” sjónvarp
GRUNDIG ferðatski
UNITED samstsða
meðútvsrpi
eg segulbandi
með útvarpi,
seguibandi og geteia
20 litra
GRUNDIG stereó vídeó
IDELÍNE 750 w örbylgjuof n
IDELINE ryksuga
R0LYKIT12 diska hulstur
JBL bílhátalarar
>• irrmnm
. ■
► 49.900 Verfl ðður ki 69.900
► 39.900 Verfl áflurkL 49.900
► 3590 Verfl áflurkL 4.990
► 9.900 BB VerðáðurkL 13.900
► 990 Verfl áflur kr. 1.990
► 24.900 Verfl áflur kr. 29.900
► 10.900 Verð áflur kr. 12.900
VerðáðurkL 6.990
4.990
390
Verð frá 3.990
Verð áflur kL 690
SHnvamsmiðstöðin
Þegar við segium útsala þá meinum við útsala!
AKAI GRUnDIG UNITED TENS3Í HITACHI KCL5TEF harman kardon UBL
i