Morgunblaðið - 16.05.2000, Blaðsíða 63

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 16. MAJ 2000 63
UMRÆÐAN
Hugleiðing um
kjaramál o g
umferðaröryggi
NÚ nýverið hafa for-
svarsmenn stærstu
verkalýðsfélaga lands-
ins og atvinnurekenda
komið sér saman um
hvaða laun verkalýður-
inn skuli þiggja. At-
vinnurekendur segjast
tiltölulega ánægðir með
sinn hlut enda hækkan-
ir óverulegar, í það
minnsta ef miðað er við
þær kröfur sem settar
voru fram. Verkalýður-
inn er óánægður með
dáðleysi forustunnar,
að forustunni undan-
skilinni. Við óbreyttir í
Samningar
Krafa okkar allra hlýtur
að vera mannsæmandi
laun fyrir vinnutíma
sem ekki er svo langur,
segir Guðmundur
Agnar Axelsson, að
hann setji okkur sjálfa
og farþega okkar í
óþarfa hættu.
verkalýðshreyfingunni hljótum
reyndar að spyija okkur þeirrar
spurningar hvort rétt sé að telja for-
ustumenn verkalýðshreyfingarinnar
til verkalýðsins. Eru til dæmis kjör
þeirra sjálfra á sama plani og þeirra
sem þeir sömdu fyrir? Myndu þeir
sjálfir sætta sig við þau kjör sem þeir
sömdu um? Eru þetta ekki bara
menn sem eru komnir í þægilega inn-
ivinnu? Beittu þeir þeim áhrifum sem
þeir hafa í gegnum setu í stjómum
sjóða, sem í sumum tilfellum eiga
stóran hlut í stórum fyrirtækjum, til
að liðka fyrir um samningagerð og
þrýsta þar á um að greidd verði
hærri laun eða sátu þeir þar þegjandi
og fengu laun „þagnarinnar" send
með heitinu „laun fyrir stjórnar-
setu“?
Hér um daginn mætti ég forsvars-
manni atvinnurekenda á Skólavörðu-
stígnum. Mér virtist hann vera í öku-
ferð með fjölskylduna. Ökutækið
sýndist mér svosem ekki vera af
verra taginu og hefur sjálfsagt kost-
að ein, tvenn eða jafnvel þrenn ár-
slaun mín og þau enn fleiri ef ég fengi
greitt samkvæmt strípuðum taxta
eins og það er kallað. Ég á ekkert
erfitt með að unna þessum ágæta
manni þess að aka um með fjölskyld-
una á stórum og trúlega tiltölulega
öruggum bíl enda eðlilegt að gera allt
sem hægt er til að tryggja sem best
má verða öryggi þeirra sem eru
manni kærastir. Þegar við mættumst
þarna var ég reyndar á enn dýrari bíl
en hann, með fimmtíu og fimm far-
þega innanborðs auk mín og leið-
sögumanns. Krafa farþeganna til
mín er áreiðanlega sú sama og for-
svarsmaður atvinnurekenda gerir til
sín þegar hann er úti að aka með fjöl-
skylduna. Það er að segja að ég
tryggi sem best má verða öryggi
þeirra meðan á ferð stendur. Fyrir
að aka þessari bifreið hef ég í laun
samkvæmt taxta rúmlega níutíu og
sex þúsund krónur á mánuði. Þetta
er hæsti taxti skv. samningi atvinnu-
rekenda og þess verkalýðsfélags sem
ég er í. Að auki hef ég svo vaktaálag
og greiðslur fyrir unna aukavinnu
eins og lög gera ráð fyrir. Vegna þess
hversu lág grunnlaunin eru er mér
farið eins og flestum öðrum í sömu
stöðu, ég þigg alla þá aukavinnu sem
mér býðst.
Rannsóknir hafa sýnt að þreyta
ökumanna er algengari orsök um-
ferðarslysa og óhappa en akstur und-
ir áhrifum áfengis. Með
því að þiggja alla þá
aukavinnu sem mér
stendur til boða er ég
trúlega að ganga á rétt
farþega minna til þess
að öryggi þeirra sé
tryggt svo sem best má
verða. Með því að
þiggja hana ekki væri
ég að rýra lífskjör mín
og minna nánustu.
Hvað mundir þú velja,
lesandi góður?
Hópslys á bifreið,
eins og þeirri sem ég
ek, gæti orðið stærra
en hópslys á stærstu
flugvélum sem notaðar
eru almennt í innanlandsflugi. Ég hef
hvorki aðstoðarbílstjóra né sjálfstýr-
ingu og verð að bregðast við öllum
aðstæðum einn og óstuddur. Til
dæmis gæti augnabliks einbeitingar-
leysi, ef til vill vegna þreytu, eða
skyndileg breyting á aðstæðum hæg-
lega orðið orsök eða hluti af orsök al-
varlegs hópslyss. I flugi er fylgt mjög
ströngum reglum um vinnutíma og
hvíld. Ég hygg að allir séu sammála
um að þessar reglur séu af hinu góða
og ekki sé rétt að rýmka þær enda
settar til þess að tryggja sem best ör-
yggi áhafna og farþega. Sumir þeir
sem reka fólksflutningafyrirtæki
vilja að vinnutími ökumanna sé
lengdur og að reglur um slíkt séu
rýmkaðar og jafnvel hefur heyrst að
sumir vilji afnema þær með öllu.
Sumir bílstjórar eru sama sinnis
vegna þeirrar tekjuskerðingar sem
þeir telja sig verða fyrir vegna slíkra
reglna um „hávertíðina". Eg þori að
fullyrða að þessum sömu mönnum-
finnst flestum sjálfsagt að reglur um
hvfldartíma í flugi séu haldnar enda
„engin glóra í að treysta örþreyttum
flugmönnum fyrir lífi sínu og limum“.
Er ekki einfaldlega eðlilegt að gerð
sé sú krafa að öryggi ferðalanga á
landi sé tryggt á sama hátt og reynt
er að gera í flugi eða er líf og heilsa
þeirra sem ferðast á landi eitthvað
ómerkflegri en hinna sem ferðast í
lofti? Mér hefur skilist að þegar ák-
varðað er um kaup og kjör flug-
manna sé ábyrgð þeirra metin til
launa. Abyrgð mun hins vegar ekki
vera eitt af því sem metið er til launa
í töxtum atvinnubifreiðastjóra. I það
minnsta er óhætt að segja að í okkar
lágu launatöxtum geti það mat ekki
verið ýkja hátt. Á hinn bóginn er á
það að líta að sé manni falin ábyrgð á
lífi og heilsu einhvers er sú ábyrgð
nákvæmlega jafn verðmæt hvar svo
sem manni er falin hún, á landi, á sjó
eða í lofti.
Hópbifreiðarstjórar eins og marg-
ar aðrar stéttir hafa sætt sig við lága
launataxta vegna þess að á sumrin
hafa menn haft eins mikla vinnu og
þeir vilja og heildarlaun ársins þann-
ig orðið, að minnsta kosti að mati
sumra, viðunandi. Þegar litið er til
þess ama má það kallast ganga
kraftaverki næst að slys í hópferða-
akstri skuli ekki vera miklu fleiri en
raun ber vitni.
Ég held að þótt við eigum, að því er
virðist, ekki stuðning verkalýðsfor-
ustunnar vísan í kjarabaráttu okkar
hljótum við að eiga vísan myndarleg-
an stuðning allra þeirra, sem láta ör-
yggismál í umferðinni sig nokkru
varða, og þá meina ég ekki aðeins í
orði heldur einnig á borði, svo sem
tryggingafélaga, forsvarsmanna um-
ferðarmála í dóms- og samgöngu-
ráðuneytum og svo notenda þjónust-
unnar. Krafa okkar allra hlýtur að
vera mannsæmandi laun fyrir vinnu-
tíma sem ekki er svo langur að hann
setji okkur sjálfa og farþega okkai' í
óþarfa hættu. Eða er allt talið um ör-
yggi í umferðinni ekki annað en inn-
antómt helgi- og tyllidagablaður?
Höfundur er hópbifreiðaratjóri
og löggiltur ökukennari.
Guðmundur Agnar
Axelsson
le-i? í
Blóðbankinn verður með blóðsöfnun og
skráningu nýrra blóðgjafa t húsi björgunar-
sveitarinnar Holtsgötu 51 í Reykjanesbæ
í dag, þriðjudaginn 16. maí. kl. 9.30-18.
Blóðgjöf er lífgjöf.
fájBLÓÐBANKIlNlN
^ - gefðu með hjartanu!
Hluthafaíundur
Frjálsa prfestingarbankans íáður Samvinnugóður Islands hf.)
Stjórn Frjálsa fjárfestingarbankans hf. boðar til hluthafafundar í
félaginu þriðjudaginn 23. maí 2000 kl. 15 á Grand Hótel Reykjavík,
við Sigtún.
DAGSKRÁ
1. Tillaga stjómar félagsins um samruna Fjárvangs hf. við Frjálsa fjárfestingarbankann hf.
(áður Samvinnusjóð Islands hf.) skv. fyrirliggjandi samrunaáætlun félaganna
2. Stjórnarkjör
3. Breytingar á samþykktum félagsins
3. Önnur mál löglega upp borin
Verði tillagan samþykkt þá felst jafnframt I henni breyting á samjtykkrum Fijálsa fjárfestingarbankans
hf. um hækkun hlutaOár úr 840.832595 kr. 11218597.964 kr. Hækkuninni verður varið til að
skipta á hlutum hluthafe I yfirtekna félaginu I hlutabré I Frjálsa fjárfestingarbankanum hf.
Hluthöfúm er bent á að skjöl viðkomandi fyrirhuguðum samruna. skv. 5. mgr. 124. gr.
hlutafélagaiaga. hafe legið frammi til skoðunar á skrifstofú félagsins frá 3. aprfl 2000. Þar er um
að ræða sjálfe samrunaáædunina. ársreikninga síðustu þriggja ára. stolhefhahagsreikning
sameinaðs félags, sameiginlega greinargerð stjóma sammnafélaganna og skýrslu matsmanna.
Ef af verður miðast samruni félaganna við 1. janúar 2000.
Hluthafer geta fengið framangreind gögn send fyrir fúndinn eða nálgast þau á skrifetofú félagsins
Sigtúni 42. Cögnin liggja einnig frammi til skoðunar á hluthafefundinum.
Stjóm Frjálsa fjárfestingarbankans hf.
FRJÁLSI -
FJÁRFESTINGARBANKINN
Fréttagetraun á Netinu
0mbUs