Morgunblaðið - 24.01.1999, Qupperneq 48

“*48 SUNNUDAGUR 24. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
BRÉF
TIL BLAÐSINS
GEFE>0 flfléR A M-K. fllERKJ i s
U/H flÐ þúÞ&tGIR ENNM 5
ANDANN .-^-xvn ' S
Hundalíf
Ljóska
Ferdinand
Smáfólk
ASK YOUR P06 IF HE
0UANT5 TO COME OUT
ANP PLAT IN THE 5N0LU..

5H0VELIN6 ISN T
w PLATIN6.. v

Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Vistvænar
milljónir
Frá Elísabetu Brekkan:
FINNSKUR ráðherra neyddist til
þess að segja af sér embætti á dög-
unum. Við einkavæðingu stærsta
ríkisrekna símafyrirtækis Finn-
lands fékk hann sjálfum sér og
dóttur sinni hlutabéf íyrir undir-
verð. Bréfin hækkuðu svo skömmu
síðar og höfðu þau þá eignast millj-
arða af almannafé. Ekki er hægt að
neita því að þetta minnir um margt
á vinnuaðferðir hérlendis. Vinir
stjórnarflokkanna fá gefins það
sem almenningur á.
Þannig voru Síldarverksmiðjur
ríkisins gefnar einkavinum sem
græddu milljarða. Þannig var Kög-
un hf., sem eftirlit hefur með rat-
sjárstöðvum, gefin framsóknar-
þingmanni af Vestfjörðum. Þannig
stóð til að koma rannsóknarstöð
ríkisins í fiskeldi í vasa einkavina
ráðherra núverandi ríkisstjórnar.
Síðasta stórgjöfin var einkaréttur á
læknisfræðilegum rannsóknum, all-
ar heilbrigðis- og erfðaupplýsingar
um íslendinga, núlifandi og látna,
fór á einu fati sem síðan var selt
fyrir milljarða erlendu lyfjafyrir-
tæki sem þekktast er fyrir að hafa
valdið einu mannskæðasta mengun-
arslysi í Evrópu á Ítalíu fyrir
nokkrum árum. Og þessir gjaf-
mildu stórhugar hyggjast einnig
gefa til ævarandi eignar allar sam-
eiginlegar auðlindir íslensku þjóð-
arinnar. Fiskinn í sjónum, og láta
sér í léttu rúmi liggja þótt þeir
þurfi að brjóta stjórnarskrána til
þess. það er víst óhætt að segja að
allar reglur og umhverfislög hafa
verið þverbrotin í hálendismálinu
til þess að koma stóriðju í fram-
kvæmd. Almenningur borgar. At-
vinnutækifærin eru fá miðað við til-
kostnaðinn og rafmagnið er nánast
gefið.
Ríkið í rikinu
Landsvirkjun hefur í hyggju að
veita stórfljótum norðaustanlands í
Lagarfjót. Eyjabökkum á að sökkva
og valda gríðarlegu raski. Það er í
samræmi við elskulegheitin að
nýráðinn forstjóri Landsvirkjunar
segir enga ástæðu til þess að fara að
landslögum um umhverfismat
vegna svo stórkostlegra náttúru-
spjalla sem í bígerð eru. Stjóriðjan
er atvinnugrein gærdagsins. Flest-
ar þjóðir reyna að losna við meng-
andi málmbræðslur.
Púandi verksmiðjureykur iðn-
byltingarinnar er ekld lengur dæmi
um velsæld. íslendingar ættu að
leggja rækt við vistvæna stóriðju.
Ræktun grænmetis, blóma og
ávaxta í gróðurhúsum til útflutings,
svo einhver dæmi séu tekin. For-
ystumenn garðyrkjubænda hafa um
árabil farið fram á að fá rafmagn
keypt á stóiðjutaxta á sama verði og
málmbræðslurnar. Kannski menga
þeir ekki nóg, alla vega hefur bón
þeirra verið hunsuð.
Fengju íslenskir garðyrkjubænd-
ur ódýrara rafmagn gæti garðyrkja
orðið stjóriðja og blómstrandi at-
vinnuvegur um nær allar sveitir Is-
lands. Það er hagkvæm leið til orku-
sölu og búgrein sem getur komið í
veg fyrir fólksflótta úr dreifbýli.
Fyrir svo utan ýmsar heilsustofnan-
ir sem mjög eru í tísku víða í Evr-
ópu. Hvar væri betra að láta nudda
sig og hvíla lúin bein en þar sem
heita vatnið kemur úr iðrum jarðar
í fallegu umhverfi? þar er einnig
nokkrar vistvænar milljónir að fá.
Framtíð og farsæld byggist á
skynsamri nýtingu auðlinda
Háskólaprófessor frá Bandaríkj-
unum flutti nýverið erindi í Háskóla
íslands um það hvernig verðleggja
eigi ósortna náttúru í samanburði
við þann hag sem menn gætu haft
af því að eyðileggja hana, og sagði
hann m.a. að ósnortnar náttúruperl-
ur er aldrei hægt að meta öðru vísi
en sem dýrgripi.
Náttúruperlumar eru eins og
handritin, hluti af þjóðarsál og með-
vitund fyrir svo utan að ferðamenn
hafa aldrei þyrpst til fjarlægra
landa til þess að góna á verksmiðj-
ur.
ELÍSABET BREKKAN
stundar kennslu í HI og
Námsflokkum Reykjavíkur.
Sj ómannaafsláttur
Frá Guðmundi Bergssyni:
SVEINN Arason skrifaði ágæta
grein í dagblað 7. síðasta mánaðar
um sjómannaafslátt, að hann hafi
verið settur til að laða að sjómenn
vegna manneklu. Þetta er rétt en
þetta var ekki gert bara fyrir sjó-
menn heldur landið í heild, til að
hægt væri að fiska og útgerðar-
mennina sem ekki gátu komið bát-
unum og togurunum úr höfn. Það
hittist þannig á að það var frekar lé-
legt ástand í atvinnumálum í
Færeyjum á þessum tíma og það
bjargaði okkur að við gátum fengið
þessa dugnaðarsjómenn til að við
gætum mannað bátaflotann á ver-
tíðina. Sama varð uppi á teningnum
þegar togararnir fóru að veiða í salt,
þá þótti ekki eftirsóknai'vert að
vera á þeim. Það gekk svo langt að
þeir lágu á ytri höfninni tímunum
saman meðan verið var að leita að
mönnum sem fluttir voru út í þá á
lóðsbátunum. Það var við þessar að-
stæður sem skattaafsláttur til sjó-
manna varð til. Það eru langar úti-
vistir t.d. á frysti- og rækjutogurun-
um, svo mér finnst fráleitt að af-
nema afsláttinn. Ég held líka að
flestir séu sáttir við að hann verði
hafður áfram. Það eru bara nokkrir
harðsnúnir hvítflibbamenn sem
horfa tárvotum glóðaraugum á eftir
þessu til sjómanna, menn sem
aldrei hafa migið í saltan sjó.
GUÐMUNDUR BERGSSON,
Sogavegi 178, Reykjavík.
Spurðu hundinn þinn hvort hann
langi til að koma út og leika sér í
'Sfconjónum.
Að moka er ekki að leika...
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.