Morgunblaðið - 04.03.1998, Síða 23
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 4. MARZ 1998 23
LISTIR
Yelkomin til vítis
Morgunblaðið/Golli
BENEDIKT G. Kristþórsson sýnir í SÚM-sal Nýlistasafnsins.
Innra rými
KVIKMYJMDIR
Kringlubió
WELCOME TO SARAJEVO ★★★
Leiksljóri Michael Winterbottom.
Handritshöfundur Frank Cottrell
Boyle, byggt á sögunniNatasha’s
Story, eftir Michaei Nicholson. Kvik-
myndatökustjóri Daf Hobson. Tónlist
Adrian Johnston. Aðalleikarar Steph-
en Dillane, Woody Harrelson, Marisa
Tomei, Emira Nesevic, Kerry Fox,
Emily Lloyd. 101 mín. Bresk/banda-
rísk. Film Four/Miramax 1997.
SAGA gömlu Júgóslavíu ein-
kenndist löngum af innbyrðis átök-
um hinna mörgu þjóða og þjóða-
brota sem byggðu landið. Uppúr
sauð í kringum 1990 og þegar Vel-
komin til Sarajevo á að gerast,
1992, var þessi sögufræga borg
orðin miðja hörmunga stríðsátak-
anna í landinu. Umsetin af Bosníu-
Serbum sem voru óvenju herskáir
og miskunnarlausir í stríði þeirra
við aðra, fyrrum samlanda sína.
Manneskjan er fljót að gleyma
og hefur lítinn áhuga á að rifja upp
óþægilegar minningar. Það gerir
Velkomin til Sarajevo, sem í sínum
hálfgerða fréttamyndastíl rifjar
upp fyrir okkur hversu stutt er í
KVIKMYÍMHR
Háskólabfó
SKYNDIKYNNI „One Night
Stand“ ★ 'k
Leikstjórn og handrit: Mike Figgis.
Aðalhlutverk: Wesley Snipes,
Natassja Kinski, Kyle MacLachlan,
Robert Downey jr., Ming-Na-Wen.
New Line Cinema. 1997.
í MYNDINNI Skyndikynni eða
„One Night Stand“, sem Mike
Figgis gerir, leikur Wesley Snipes
auglýsingamann, er geiir kröfur
til sjálfs síns, eins og það mundi
vera kallað. Hann gerir listrænar
auglýsingar fyrir Armaní en reið-
ist þegar gúrkuframleiðendur vilja
það sama. Hann býr í Los Angeles
en á ferð sinni til New York að
heimsækja vin sinn, sem deyr
brátt úr eyðni, kynnist hann gull-
fallegri þýskættaðri konu á hótel-
inu og eftir nokkurn inngang lenda
þau saman uppi í rúmi. Gæti verið
„Fatal Attraction“! Er það ekki.
Snipes fer aftur heim til konu sinn-
ar sakbitinn nokkuð en hættir ekki
villimennskuna. Aðalpersónumar
eru sjónvarpsfréttamenn. Hender-
son (Stephen Dillane), sem fer fyr-
ir hópi Breta, og Bandaríjkjamað-
urinn Flynn (Woody Harrelson),
sem er andstaða hins yfirvegaða
og alvarlega Hendersons, kald-
hæðinn og svalur. Stríðið og hörm-
ungar þess eru yfir og allt um
kring. Við sögu koma börn á hæli
sem stríðið hefur gert að munaðar-
leysingjum. Meðal þeirra er 10 ára
telpa, Emira (Emira Nesevic), sem
hefur af einhverjum ástæðum lagt
traust sitt á að Henderson muni
bjarga henni úr þessu helvíti á
jörðu. Hann bregst ekki stúlkunni
er hann fær tækifæri til að smygla
henni úr landi. En þar með er ekki
öll sagan sögð.
Það er átakanleg lífsreynsla að
verða vitni að slíkri grimmd og
mannvonsku og myndin sýnir, ekki
síst í hinum raunverulegu bútum
úr gömlum fréttamyndum af um-
sátrinu og eyðileggingarmætti
styi-jalda. Líkum og limlestu fólki,
niðurbrotnu fólki, munaðarleys-
ingjum. Niðurníddri, glæstri borg
og stoltu landi, sundurskotnum
íbúðahverfum, þar sem rústirnar
minna á gapandi augnatóftir og
skelfdir íbúarnir skjótast á milli
að hugsa um þá þýskættuðu, sem
Natassja Kinski leikur, og næst
þegar hann heimsækir vin sinn
deyjandi í New York hittir hann
hana aftur fyrir ótrúlega tilviljun.
Skyndikynni er ekki tryllir eða
íilm noir þótt Mike Figgis virðist
halda það. Hann stýrir myndinni
eins og um spennumynd sé að
ræða með myndatöku og blákaldri
lýsingu og næstum því ljóðrænni
klippingu og svo auðvitað leikara-
leikstjórninni; stundum er Snipes
á svipinn eins og hann sé að búa
sig undir meiriháttar bílaeltingar-
leik og lengi framan af heldur
maður að hann sé í lífshættu.
En framhjáhald er ekki spennu-
tryllir nema Michael Douglas
stundi það og í ljós kemur að hér
er á ferðinni mjmd um vatnaskil í
lífi fólks. Dauði vinarins á kannski
þátt í því en auglýsingamaðurinn
er tilbúinn að endurskoða líf sitt á
þessum tímapunkti.
Það er ekki gallinn við myndina
heldur þetta að fólkið sem hann
svíkur býður uppá það svo Snipes
er bara svalur og brattur í sínu
leynimakki. Það er ekki eins djúpt
þeiira einsog afturgöngur af sjálf-
um sér. Undir djöfullegri, linnu-
lausri skothríð leyniskyttna. Þess
á milli koma fram leiðtogar stór-
veldanna og stríðsaðila, í sínu
ábúðarmikla getuleysi. Þetta eru
áhrifamestu þættir myndarinnar
en kvikmyndagerðarmennirnh-
koma líka með góð innlegg frá eig-
in brjósti. Þar er tvímælalaust
langsterkust rútuferðin með mun-
aðarleysingjana úr landi. Ognin
sem steðjar að þegar farið er í
gegnum yfirráðasvæði Bosníu-
Serba, sem vinsa úr lítQ, saklaus
börn sem heita ekki réttum eftir-
nöfnum. Hrollvekja þjóðernis-
rembu og trúarofstækis endurtek-
ur sig rétt eina ferðina. Öll sagan
af samskiptum Emiru litlu og vel-
unnara hennar er einnig áhrifa-
mikil og vel sögð. Hinn kotroskni
Flynn kemur á hinn bóginn ein-
hvern vegin ekkert sögunni við,
hann og viskíið hans virka frekar
einsog gömul lúmma úr annarri og
ómerkilegi’i mynd. Það er ekki
Harrelson um að kenna, hann er
traustur að vanda. Sama má segja
um Dillane og Nesevic, sem með
ósviknum leik halda manni við
skelfilegt efnið.
Sæbjöm Valdimarsson
þenkjandi og hann; hommahatari
og eiginkona sem varðar meira um
útlit en innihald. Sumsé leiðinlegt
fólk sem getur vel átt sig. Snipes
og Kinski eru hins vegar frjáls-
lyndir demókratar sem hafa skiln-
ing á dýpri eigindum lífsins.
Uppstilling sem þessi er gegn-
sæ, einfeldningsleg fram úr hófi og
vont bíó og þegar við bætist að
Figgis á í nokkrum erfiðleikum
með að segja manni hvað hann er
að fara með myndinni sinni stend-
ur ákaflega lítið eftir nema stíl-
brögðin. Og jafnvel þau era
broguð. Snipes veður inn í mynda-
vélina í upphafi myndarinnar og
talar beint til áhorfenda en síðan
er það bragð aldrei notað meira og
maður veltir því fyiir sér hvort
það var ekki einhver della. Leikur-
inn er ekki slæmur. Einkum er
Robert Downey góður sem deyj-
andi eyðnisjúklingur en því miður
er það fullkomin sóun á áhrifarík-
um dauðaleik því myndarræksnið
stendur engan veginn undir hon-
um.
Ai-naldur Indriðason
í NÝLISTASAFNINU stendur
yfir sýning á ljósmyndaverkuni
Benedikts G. Kristþórssonar
myndlistarmanns. Innra rými
manneskjunnar er kallað fram í
ljósmyndum af heimili sjálflærðs
byggingarmeistara. Innviði
heimilisins hefur listamaðurinn
skrásett mjög nákvæmlega og
telur safnið hans um 3.000 ljós-
myndir. Brot úr þessu safni er
til sýnis í SÚM-salnum þar sem
gestum gefst nú kostur á að
upplifa hversu náið samband
getur skapast milli manneskj-
unnar og þess rýmis sem hún
dvelur í, hvort heldur sem er
sýningarsalur eða heimili.
_ I grein í sýningarskrá fjallar
Ólafur J. Engilbertsson listfræð-
ingur um hin sérstæðu, persónu-
legu tengsl sem maðurinn getur
myndað við nánasta umhverfi
sitt. Sér í lagi þegar bygginga-
reglugerðir eru virtar að
vettugi og tilfinningin ein fær að
ráða eðli og lögun hinnar eðlis-
lægu hreiðurgerðar. Þennan
innri arkitektúr segir hann
„óaðskiljanlegan part af eigand-
anum sjálfum". Út frá eldhúsinu,
áss heimilishaldsins, spunnust
smám saman ýmis herbergi,
kompur og salemi. „Svoleiðis
eldhús hafa sál sem þroskast
með eiganda sínum; þau em um-
ferðaræð sem fóstra sögur og
þaðan kvíslast leiðir í önnur
rými er síðar meir öðlast þroska
sögunnar.“
Sú leið sem Benedikt hefur
valið við að skrásetja hvem
krók og kima rýmisins tengist
eflaust menntun hans í forvörslu
að afloknu framlialdsnámi í
grafíklistum í Lundúnum. Ásamt
því að sinna kennslu við Mynd-
lista- og handiðaskóla íslands
starfar Benedikt sem forvörður
við Þjóðskjalasafn Islands. Ljós-
myndirnar em skannaðar inn í
tölvu þar sem þær em unnar
enn frekar og loks prentaðar í
tölvuprentara. Þessi vinnuað-
ferð er í senn skráning heimilda
um sjálfsprottinn byggingarstfl
og dæmi um nútímavæðingu
hinnar aldagömlu grafíkhefðar.
Verkum sínum í SÚM-sal lýsir
Benedikt sem lítilli innsetningu í
rými, „ijóðri.“ Það sem vakir
fyrir honum er að tengja nálægð
þess rýmis sem verkin birta okk-
ur við sýningarsalinn.' Að láta
þessi tvö rými vinna saman.
Græni liturinn á veggjum sýn-
ingarsalarinns er sá sami og í
rými eldhússins á myndunum,
n.k. brú milli skynjunar og
áþreifanleika.
„Með tímanum skapast ákveð-
in tengsl milli manns og rýmis
þar sem við upplifum
dagdrauma og drauma, vonir,
sorg og gleði,“ segir Benedikt.
„Ég kalla fram þessa ákveðnu
upplifun sem býr í rýminu.
Manneskjan og persónugerð
hennar hefur minna að segja og
er frekar samnefnari fyrir okk-
ur öll.“
] Iffidcat f| ísa ' r
’ s ví flf
l' c \\ ir t
v ■ s c *r r
±
Stórhöfða 17, við Gullinbrú, sími 567 4844
Hliðarspor
auglýsingamannsins
Ólafur Már
sýnir í
Gullsmiðju
Hansínu Jens
NÚ stendur yfir sýning Ólafs Más
Guðmundssonar í Gullsmiðju
Hansínu Jens, Laugavegi 20B. A
sýningunni eru 17 ný verk unnin
með akríllitum á pappír. „Ólafur
Már vinnur með uppstillt, ímyndað
landslag sem stendur eitt sér eða
með fólki í forgrunni. Fólk sem er
á ferð og á stutta viðdvöl í mynd-
verkinu," segir í fréttatilkynningu.
Ólafur Már hefur undanfarin ár
rekið vinnustofu í Álafosskvosinni í
Mosfellsbæ. Sýningin er opin á
opnunartíma verslunarinnar og
henni lýkur laugardaginn 7. mars.
Sýningum lýkur
Gallerí Horn
SÝNINGU Auðar Ólafsdóttur á
nýjum akrýlmálverkum lýkur í
dag, miðvikudag.
MEG frá ABET
UTANÁHÚS
FYRIRLIGGJANDI
Þrjár nýjar andlitslínur
frá
MARBERT
Vegna þess að húðin hefur
mismunandi þarfir.
Vertu veikomin í næstu
MARBERT
verslun og fáðu bækling og prufu af
nýju kremi sem hentar þinni húðgerð.
Kynning í dag, miðvikudag,
Snyrtivörud. Hagkaups, Kringiunni
og Libiu, göngugötu í Mjódd.
Kynning á morgun, fimmtudag,
Snyrtivörud. Hagkaups, Kringiunni
og Holtsapóteki, Glæsibæ.