Morgunblaðið - 21.06.1997, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 21. JÚNÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Prestastefna sett á þriðjudag
Fjallað um réttlæting
arkenningn Lúters
PRESTASTEFNA verður sett í Ak-
ureyrarkirkju næstkomandi þriðju-
dag og stendur hún til fimmtudags.
Meginefni hennar er réttlætingar-
kenning Lúters og sístæð áhrif henn-
ar og fjalia fimm guðfræðingar um
efnið í erindum.
Setningarathöfn prestastefnunn-
Utanríkisþj ónustan
Einar Bene-
diktsson heim
frá Washington
EINAR Benediktsson sendiherra ís-
lands í Washington mun flytja heim
til íslands um miðjan ágúst næst-
komandi, en ekki hefur verið tekin
ákvörðun um framhaldið á hans
starfí í utanríkisþjónustunni, að sögn
Helga Ágústssonar ráðuneytisstjóra
í utanríkisráðuneytinu.
Aðspurður segir Helgi að ekki sé
búið að ákveða hver taki við sendi-
herrastarfínu í Washington.
ar hefst klukkan 14 í safnaðarheim-
ili Akureyrarkirkju með yfirlitsræðu
biskups, herra Ólafs Skúlasonar, en
kl. 10.30 er messa í Akureyrarkirkju
þar sem séra Örn Friðriksson pró-
fastur prédikar og þjónar fyrir alt-
ari ásamt fleiri prestum.
Fyrsta fyrirlesturinn um réttlæt-
ingarkenningu Lúters flytur dr. Ein-
ar Sigurbjörnsson klukkan 16 og kl.
17.15 flytur dr. Siguijón Árni Ey-
jþlfsson fyrirlestur. Séra Irma Sjöfn
Óskarsdóttir, dr. Arnfríður Guð-
mundsdóttir og séra Ólafur Oddur
Jónsson flytja sína fyrirlestra á mið-
vikudag og fara fundir fram í Glerár-
kirkju þann dag. Af öðru efni sem
tekið verður fyrir á prestastefnu má
nefna umfjöllun Hjalta Zophónías-
sonar um nýja kirkjulöggjöf og dr.
Sigurðar Áma Þórðarsonar um nýjar
hugmyndir um þjálfun kandídata.
Þá verður flutt skýrsla kirkjueigna-
nefndar og að kvöldi miðvikudags
er ráðgerður fundur með biskups-
kandídötum. Prestastefnu verður
slitið kl. 17.30 á fimmtudag í Grund-
arkirkju.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Tveir guðfræðingar
vígðir til prests
BISKUP íslands, herra Ólafur
Skúlason, vígði tvo kandidata til
prestþjónustu í Dómkirkjunni í
Reykjavík sl. sunnudag. Sr. Lilja
Kristín Þorsteinsdóttir vígðist til
Raufarhafnarprestakalls í Þin-
geyjarprófastsdæmi og sr. Hans
Markús Hafsteinsson vígðist til
Garðaprestakalls í Kjalarnes-
prófastsdæmi. Myndin var tekin
að vígslu lokinni á sunnudaginn.
I efri röð frá vinstri eru vígslu-
vottarnir sr. Guðný Hallgríms-
dóttir fræðslufulltrúi, sr. Örn
Friðriksson prófastur, sr. Bragi
Friðriksson, fyrrverandi pró-
fastur, sem lýsti vígslu, og sr.
Gunnar Kristjánsson prófastur.
Lengst til hægri er sr. Jakob
Ág. Hjálmarsson dómkirkju-
prestur, sem þjónaði fyrir altari
ásamt biskupi. í fremri röð eru
f.v.: sr. Lilja Kristín Þorsteins-
dóttir, hr. Ólafur Skúlason, bisk-
up Islands, og sr. Hans Markús
Hafsteinsson.
Morgunblaðið/Arnaldur Halldórsson
BIRKIR Freyr Björgvinsson, 12 ára, er nýbúinn að vígjast í skátana og var að koma á sitt fyrsta
skátamót en hann er í skátafélaginu Hólmveijum frá Stykkishólmi. Hér sést hann ásamt þeim
Rúnari Birkissyni, Snævari Frey Sigtryggsyni, Arnþóri Pálssyni og Birni Ásgeiri Sumarliðasyni.
Stuð á skátamóti í Viðey
SKÁTAFÉLAGIÐ Landnemar
í Reykjavík heldur sitt árlega
Landnemamót í Viðey dagana
19.-22. júní í sól og blíðu.
Önnur skátafélög úr Reykjavík
eru einnig mætt á svæðið
ásamt félögum frá Hveragerði
og Stykkishólmi en milli
200-300 skátar eru á mótinu.
Þema mótsins er „Út í nótt-
ina“ þar sem aðaláhersla er
lögð á kvöldskemmtun þar sem
meðal annars er boðið upp á
karnival með Iínudansi,
bryggjuball með harmoníku-
leik, kvöldvöku við varðeld,
leiki og reiptog.
Útilíf í tísku
Lárus Óli Þorvaldsson Ijald-
búðarstjóri kveðst ánægður
með þátttökuna á mótinu og
segir að skátastarfið sé á upp-
leið en öll starfsemin byggist
á því starfi sem eldra fólkið
er tilbúið að leggja fram. „Öll
æskulýðsstarfsemi er af góð-
um toga en ég er þeirrar skoð-
unar að ekki sé æskilegt að
beina öllum í keppnisíþróttir.
Skátastarfið heldur utan um
einstaklingana alveg sama
hversu samkeppnishæfir þeir
eru og reynir að draga fram
styrkleika hvers og eins þar
sem hann liggur,“ segir hann.
Þær Halldóra Hinriksdóttir,
FYRSTA Landnemamótið var haldið árið 1959 á Þingvöllum,
en síðan þá hefur Viðey oftast orðið fyrir valinu sem mótstaður
félagsins.
24 ára, og Hanna Kristín Sig-
urðardóttir, 23 ára, taka undir
en þær hafa báðar verið í skát-
unum frá því að þær voru
krakkar og eru meðal þeirra
sem vinna við mótið í Viðey.
Þær segja að það sé félagskap-
urinn og útiveran sem hafi
gert það að verkum að þær
hafa ílenst í skátunum. „Fyrir
þá sem hafa gaman af því að
ferðast og vera í útilífi eru
skátarnir ódýr lausn. Það er
ekki lengur hallærislegt að
vera skáti, útilíf er í tísku í
dag og það kemur fram í auk-
inni aðsókn í skátana,“ segir
Halldóra.
Rannsókn á barnatönnum gefur vísbendingu um umhverfismengun
Mikið magn eitur-
efna mælist í íslensk-
um bamatönnum
RANNSÓKN sem gerð hefur verið á tönnum
íslenskra barna sýnir að magn áls og þung-
málmanna blýs og kadmíums er um helmingi
meira en í tönnum sænskra bama. Rannsókn-
um á magni þessara málma í vefjum líkam-
ans hefur lítið verið sinnt hérlendis en erlend-
ar rannsóknir benda til tengsla milli mikils
magns áls og hjá börnum með torlæsi og
ofvirkni. Samanburðarrannsókn á fæðuof-
næmi sænskra og íslenskra bama bendir til
þess að 2% íslenskra bama hafí fæðuof-
næmi. Mjólkuróþol er algengast hjá íslenskum
bömum en tómatóþol er algengara hjá sænsk-
um bömum.
Ingólfur Kristjánsson, heimilislæknir,
kynnti niðurstöður þessara tveggja rannsókna
á þingi norrænna heimilislækna. Báðar voru
rannsóknirnar unnar í samvinnu við heilsu-
gæsluna og sjúkrahúsið í Linköping í Svíþjóð
þar sem Ingólfur starfaði í 7 ár. Fæðuofnæm-
isrannsóknin var auk þess unnin á heilsugæsl-
unni í Garðarbæ og í Hafnarfírði og á barna-
deild Landsspítalans. Rannsóknina á íslensk-
um bamatönnum vann Ingólfur með Kristjáni
Guðmundssyni, heimilislækni, í tengslum við
heilsuvemdarstöðina á Siglufirði og í Mos-
fellsbæ auk Tannheilsu-, atvinnu- og um-
hverfisdeildar háskólans í Linköping.
íslensk börn oftar veik en sænsk
Fæðuofnæmiskönnunin var framkvæmd
með því að senda út spurningalista til for-
eldra um 400 barna við 18 mánaða aldur í
Svíþjóð og á íslandi. Spurt var um viðbrögð
barna við algengum fæðutegundum. Síðar
vom börn með einkenni fæðuofnæmis rann-
sökuð nánar. Leiddu rannsóknir i ljós að 3%
sænsku bamanna höfðu einhvers konar fæðu-
ofnæmi en 2% þeirra íslensku. Ingólfur segir
ekki ljóst hvers vegna tómatóþol sé algengara
hjá sænskum bömum en mjólkuróþol hjá þeim
íslensku, en útbrot vegna tómata séu algeng
hjá ungum bömum. Bráðaofnæmi fyrir mjólk
sé miklu þekktara en bráðaofnæmi fyrir tóm-
ötum. „Það sem kom líka fram í þessari rann-
sókn var að ísiensku börnin verða miklu oftar
veik en þau sænsku," segir Ingólfur. Eyrna-
bólga er tvisvar til þrisvar sinnum algengari
hjá íslenskum börnum en sænskum auk þess
sem lungnabólga er meir en helmingi algeng-
ari. Ingólfur kveðst ekki geta skýrt þennan
mun en greinilegt sé að þetta þurfi að skoða
nánar.
Engin viðurlög við notkun
álklóríðs í fæðu
Rannsóknin á blýi, kadmíumi og áli í barna-
tönnum fór fram í Svíþjóð, á Krít og á ís-
landi. Niðurstöður leiddu í ljós að mesta magn-
ið af blýi og áli var í tönnum íslensku barn-
anna og var það um helmingi meira en í tönn-
um sænsku barnanna en tölur voru svipaðar
á íslandi og Krít, en þar segir Ingólfur að
mengunarvömum hafi lítið verið sinnt fram
til þessa. Að sögn Ingólfs eru þessi efni öll
þekktir skaðvaldar fyrir frumur. Þungmálm-
arnir blý og kadmíum hafi mikið verið rann-
sakaðir og eru þau helst tengd útblásturs-
mengun og mengun í tengslum við sorphirðu.
Á1 hefur fyrst og fremst verið tengt fæðu og
engar reglur eru til sem kveða á um hversu
mikið magn áls má vera í fæðu. Þannig get-
ur upp undir 1,5% af álklórið verið í hvíta-
sykri sem er mikið notaður við matvælafram-
leiðslu.
Tengsl umhverfismengunar
við ofvirkni og torlæsi barna
Marktækt meira magn af blýi fannst hjá
börnum ef móðirin hafði reykt á meðgöngu
eða fyrstu tvö æviár barnsins. Tvær breskar
rannsóknir sýna að ál i hári og nöglum of-
virkra bama og barna með torlæsi er mark-
tækt meira en í öðrum bömum, en þetta
gæti bent til tengsla umhverfismengunar og
þessara tegunda fötlunar.
Af þeim 6 stöðum sem rannsóknin fór fram
reyndist mest magn mælanlegra eiturefna
vera í tönnum barna á Siglufirði. Tölur
Svíanna hafa lækkað umtalsvert á síðustu
10-15 áram þar sem mengunarvarnir hafa
verið bættar jafnt og þétt. „Þetta ætti að
vera umhugsunarefni því við erum ekki að
mæla blý, kadmíum og ál í jörðinni heldur
erum við að mæla þetta í lifandi vef,“ segir
Ingólfur. „Við höfum til þessa ekki verið að
sinna rannsóknum sem þessum eins og
skyldi."