Morgunblaðið - 26.11.1988, Blaðsíða 28
28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. NÓVEMBER 1988
Atak nauðsynlegt í
gamla miðbænum
-segir Garðar Siggeirsson
„Ef við ætlum ekki að horfa upp á gamla miðbæinn fyllast af bjórkr-
ám og annari miður æskilegri starfsemi, verðum við að taka höndum
saman og gera átak í umferðar og umhverfismálum miðbæjarins" sagði
Garðar Siggeirsson, kaupmaður í Herragarðinum í samtali við Morgun-
blaðið. Garðar rekur verslanir bæði í Aðalstræti og Kringlunni og seg-
ist greinilega hafa orðið var við að sifellt fleiri geri innkaup sín í
Kringlunni, á meðan verslun í miðbænum dragist saman.
Garðar sagðist telja að það væri
einkum þrennt sem ylli því að æ
færri leggðu leið sína niður í bæ til
að versla. í fyrsta lagi væri um 200
verslunum of mikið í bænum, f öðru
Iagi væri aðkoman að miðbænum
mjög slæm fyrir akandi fólk, og í
þriðja lagi hræddust menn stöðu-
mælaverði og bílastæðaleysi.
Garðar sagðist álíta að með betri
akstursleiðum inn í miðborgina, opn-
un Austurstrætis og aukinni áherslu
á umhverfí og útlit verslana mætti
gera ínikið til að draga fólk að. í
Austurstrætinu væru t.d. ekki nema
örfáar verslanir, bankar og stofnanir
væru þar allt of fyrirferðarmikil og
þyrfti að flölga stofnunum og fyrir-
tækjum sem drægju fólk að daglega.
Það væri hægt að lyfta svip mið-
bæjarins mikið ef húseigendur og
þeir sem reka fyrirtæki og stofnanir
tækju höndum saman. í Kringlunni
hefðu kaupmenn reist 1.200 bíla-
stæði á eigin reikning og mættu
miðbæjarbúar gjarna taka sér það
til fyrirmyndar. Ekkert þýddi að sitja
með hendur í skauti og bíða eftir að
borgaryfirvöld færðu mönnum hlut-
ina á silfurfati.
Garðar sagðist einnig telja að
stuðla ætti að aukinni íbúðabyggð f
miðbænum og væri Skúlagatan gott
dæmi um það sem koma skyldi. í
stað þess að teygja byggðina upp í
óbyggðir væri nær að þjappa henni
saman og nýta óbyggðar lóðir í mið-
bænum, bæði undir fbúðarhús og
stofnanir.
Morgunblaðið/Þorkell
Frá ársfundi Rannsóknaráðs ríkisins og Vísindaráðs. Forseti íslands frú Vigdís Finnbogadóttir var
meðal gesta við setningu fundarins.
Rannsóknarstarfsemi á íslandi:
Helmingi minni fjárveit-
ingar en æskilegt væri
Simone Veil:
Evrópsk kvikmynda
gerð á í erfíðleikum
ZUrich, frá önnu Bjamadóttur, blaðamanni Morgunblaðsina.
FRANSKI stjómmálamaðurinn
Simone Veil er formaður svo-
kallaðs Kvikmynda- og sjón-
varpsárs Evrópu 1988. Hún var
viðstödd verðlaunaafhendingu
Samtaka evrópskra útvarps-
stöðva, EBU, fyrir besta sjón-
varpshandrit ungra höfimda í
Genf fyrir nokkra og verður f
Vestur-Berlín þegar fyrstu
Kvikmyndaverðlaun Evrópu
verða afhent nk. laugardags-
kvöld. „Þessi verðlaun eru liður
í að styrkja og auka evrópska
kvikmyndagerð," sagði hún í
stuttu samtali við Morgunblaðið.
„Þau eru liður f baráttu okkar
gegn því að bandarískt efiii flæði
yfir álfiina."
„Við verðum að spoma við því
að evrópskir borgarar sjái bara
bandarískar kvikmyndir. Það er
geigvænlegt að 80% kvikmynda á
breskum sjónvarpsstöðvum eru
bandarískar." Hún sagði þetta
stafa af því að bandaríski markað-
urinn er stór og mun hagkvæmari
en sá evrópski. Bandarískar kvik-
myndir væru því tiltölulega ódýrar
fyrir evrópsk kvikmyndahús og
sjónvarpsstöðvar. „Við höfum
kannað rækilega hvemig hægt er
að þróa evrópskan kvikmynda-
markað til að auðvelda framleið-
endum að koma kvikmyndum
sínum á framfæri f öðmm Evrópu-
löndum. Ef Evrópuþjóðimar vinna
saman þá er hægt að þróa markað
með svipuð efíiahagsskilyrði og
bandarískir framleiðendur njóta.
Það er hætt við að þjóðir hætti
eigin framleiðslu ef markaðurinn
er mjög smár. Það verður að koma
Simone Veil formaður Kvik-
mynda- og sjónvarpsárs Evr-
ópu 1988.
í veg fyrir það með því að auðvelda
þeim aðgang að stærri mörkuðum."
Veil sagðist sakna þess mjög
hversu fáar evrópskar kvikmjmdir
henni gefst kostur á að sjá í evr-
ópskum stórborgum. „Það er vera-
leg synd að ítölum gefíst til dæmis
sárasjaldan kostur á að sjá skand-
inavfska framleiðslu," sagði hún.
„Dreifíkerfíð er mjög slæmt. Ég
hef þurft að bfða f marga mánuði
eftir að evrópskar myndir sem hafa
fengið góða dóma á kvikmyndahát-
íðinni f Cannes bærast til Parísar."
Þing Bandalags háskólamanna:
ÍSLENDINGAR veija að
minnsta kosti helmingi minna fé
til rannsóknarstarfsemi en æski-
legt væri, miðað við aðrar þjóðir
með sambærílegar þjóðartekjur.
Kom þetta fram í erindi sem dr.
Jóhannes Nordal formaður
Vísindaráðs flutti á ársfimdi
Rannsóknaráðs ríkisins og
Visindaráðs í gær.
Dr. Jóhannes Nordal sagði að
mikill skortur hefði verið á nauð-
synlegu Qármagni til þess að sinna
sfvaxandi þörfum rannsóknarstarf-
semi hér á landi, sem bæði væri
vaxandi að umfangi og yrði sífellt
dýrari með aukinni tækni og nýjum
og flóknari rannsóknaraðferðum.
Nýlegar rannsóknir á forsendum
hagvaxtar hefðu sýnt að aukin
vísindaleg þekking og tækni hefðu
jafnvel enn mikilvægara hlutverki
að gegna í því efni en áður var
talið. Hefði þetta meðal annars
haft í för með sér að ríkisstjómir
flestra landa leggi nú æ meiri
áherslu á eflingu vísindalegra rann-
sókna, ekki síður grunnrannsókna
en rannsókna beint í þágu ákveð-
inna hagnýtra verkefna.
í erindi sem dr. Vilhjálmur
Lúðvíksson flutti á ársfundinum
kom fram að hér á landi væri tæp-
lega 0.8% þjóðartekna til rann-
sókna og þróunarstarfsemi, og op-
inber framlög minnki sífellt hlut-
fallslega. Þáttur eigin tekna rann-
sóknastofnana og framlaga frá fyr-
irtækjum verður hins vegar æ
stærri í heildaifyármögnun rann-
sókna, en þáttur fyrirtækja í fram-
kvæmd rannsókna væri þó aðeins
15% af heildinnl sem er heldur
lægra hlutfall en var árið 1983, en
þá var það 17%.
í umræðum kom fram að fjár-
magn til rannsóknastofnana fer
minnkandi eftir þvf sem fjármagn
til rannsóknarverkefna hækkar.
Þetta hafí í för með sér að aðstaða
til rannsókna á stofnunum fer
versnandi. Sigmundur Guðbjarna-
Verðum að vera á varðbergi
— gagnvart varðveislu íslenskrar menningar og menntunar
Á fslensk menning og menntun
undir höfiið að sækja?, er spura-
ing sem þing Bandalags haákóla-
manna fjallar um þessa heigi. Nið-
urstaða starfshóps, sem mennta-
málanefnd BHM skipaði fyrir alln-
okkru, er sú að menntun og menn-
ign eigi ekki f vök að veijast, en
veijast beri f rfkara mæli áhrifum
að utan, á öld nýrrar og aukinnar
fíölmiðlunar. Þingi BHM fýkur f
dag, en auk ofongreinds málefiiis
eru skipulagsmál og framtfðar-
markmið aðalumfíöllunarefiii
þingsins.
Geirharður Þorsteinsson í fram-
kvæmdastjóm BHM, sem jafnframt
á sæti í menntamálanefnd BHM,
segir að nú á tímum sé mesta hætt-
an fólgin í því að taka ómelt á móti
ótakmörkuðum áhrifum utanlands
frá, þar sem á hinn bóginn það hafi
tíðkast áður fyrr að fá lengri um-
þóttunartfma, þegar nýungar erlend-
is frá vora annars vegar.
Nú gefíst æ minni tfmi til þess
að bijóta hveija nýjung til mergjar
og komast að raun um hvort hún sé
einmitt það sem við sækjumst eftir,
þvf nýbreytnin og fjölbreytnin er svo
mikil.
Grétar Ólafsson formaður BHM
setti þingið í gærmorgun. Mennta-
málaiáðherra flutti ávarp og minnst
var 30 ára afmælis BHM. Það gerði
fyrsti framkvæmdastjóri samtak-
anna, Ólafur Steinar Valdimarsson,
ráðuneytisstjóri.
son háskólarektor sagði að sú við-
leitni væri ríkjandi að láta sjálfs-
aflafé stofnana greiða reksturinn,
en afleiðing þess væri sú að menn
hættu að leggja sig fram við fjáröfl-
un, og allt frumkvæði við upp-
byggingu stofnananna væri þar
með kæft.
Morgunblaðið/Þorkell
Frá afhendingu hvatningarverðlauna Rannsóknaráðs ríkisins. Dr.
Björn Dagbjartsson formaður Rannsóknaráðs ríkisins afhendir dr.
Gunnari Stefánssyni tölfræðingi verðlaunin.
Gunnar Stefánsson hlaut hvatningarverðlaun:
Veitt fyrir töl-
fræðiraunsóknir
RANNSÓKNARÁÐ ríkisins hef-
ur veitt dr. Gunnari Stefánssyni
tölfræðingi „Hvatningarverð-
laun Rannsóknaráðs ríkisins“ að
upphæð 1200 þúsund krónur.
Verðlaunin voru afhent að við-
stöddum forseta íslands frú
Vigdísi Finnbogadóttur, á sam-
eiginlegum ársfimdi Rannsókn-
aráðs rikisins og Vísindaráðs
sem haldinn vár í gær. Verðlaun
þessi eru veitt efhilegum
vísindamönnum, 40 ára eða
yngri, fyrir störf sem þybja
vænleg í þágu atvinnulífsins.
Þetta er í annað sinn sem verð-
laun þessi eru veitt, en tilgangur-
inn með veitingu þeirra er að
hvetja unga vísindamenn til dáða,
og reyna að sýna fram á að til
nokkurs er að vinna fyrir unga
vísindamenn að leggja sig fram í
þágu rannsókna fyrir atvinnulíf
hér á landi. Auk þess er markmið
með verðlaunaveitingunni að vekja
athygli almennings á gildi rann-
sókna og störfum ungra vísinda-
manna. Við mat á líklegum verð-
launahöfum er tekið tillit til náms-
ferils, sjálfstæðis, frumleika og
árangurs í vísindastörfum að loknu
námi. Þá er tekið tillit til ritsmíða,
einkaleyfa og annarra vísbendinga
um árangur af störfum viðkom-
andi, og auk þess meðmæla og
umsagna, faglegs framlags til
starfsfélaga á vinnustað og miðlun
þekkingar til atvinnulífsins.
Dr. Gunnar Stefánsson er 33
ára gamall. Hann lauk BS prófí í
reiknifræði frá Háskóla íslands
vorið 1978 með hæstu einkunn sem
gefínn var það ár frá stærðfræði-
skor, og MS prófí í tölfræði frá
Ohio State University árið 1981.
Doktorsgráðu í tölfræði hlaut dr.
Gunnar frá sama háskóla árið
1983.
Frá námslokum hefur dr. Gunn-
ar starfað sem deildarstjóri reikni-
deildar Hafrannsóknastofnunnar,
en á námsárunum stundaði hann
háskólakennslu. Hann hefur þegar
birt flölda vísindagreina á alþjóða-
vettvangi, flestar um notkun töl-
fræði í hafrannsóknum. Á síðasta
þingi Alþjóða hafrannsóknaráðsins
var hann valinn formaður tölfræði-
nefndar ráðsins.