Morgunblaðið - 01.04.1987, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL 1987
43
Molly E. Kellogg, deildarsljóri hjá Warner Bros. kvikmyndafélaginu:
Viljum koma ólöglegum myndböndum
á íslenska markaðnum niður fyrir 3%
ÚTFÁFA kvikmynda á mynd-
böndum er sífellt að verða stærri
hluti af kvikmyndaframleiðslu i
Bandaríkjunum og á þessu ári er
búist við þvi að heildartekjur af
myndböndum þar verði meiri en
tekjur af sýningum kvikmynda í
kvikmyndahúsum. Vegna þessa
leggja kvikmyndafélögin síaukna
áherslu á að koma í veg fyrir
hverskonar misferli með mynd-
bönd, bæði í Bandaríkjunum og í
þeim löndum sem þau dreifa kvik-
myndum sínum til, hvort sem það
er til almennra sýninga aða á
myndböndum.
Hér á landi var fyrir skömmu
stödd Moily E. Kellogg, deildarstjóri
þeirrar deildar hjá kvikmyndafélag-
inu Warner Bros. sem sér um að
koma í veg fyrir misferli með mynd-
bönd; á ensku er deildin kölluð
Anty-Piracy deild. Hlutverk deildar-
innar er að koma í veg fyrir hvers-
konar ólöglega höndlun með
kvikmyndir sem félagið framleiðir,
hvort sem. það er ólögleg §ölföldun,
stuldur á myndböndum, ólöglegar
sýningar mynda í kapalsjónvarps-
stöðvum, ólögleg móttöka frá
gervihnöttum, sýning myndbanda á
veitingahúsum, börum, bílum, feij-
um og flugvélum. Aðeins þrír starfa
í deildinni í New York en Wamer
reynir að virkja umboðsmenn sína
víðsvegar um heiminn til þessara
starfa.
Molly Kellogg ferðast um í að
minnsta kosti 4 mánuði á ári og
hefur heimsótt flest þeirra 60 landa
sem Warner dreifir myndum til.
Aðalástæðan fyrir að hún kom hing-
að til lands að þessu sinni var rassían
á íslenska myndbandamarkaðnum
hér á landi í desember og janúar
síðastliðnum þegar 15.000 spólur
voru gerðar upptækar. Þetta mun
vera ein stærsta aðgerð af þessu
tagi sem gerð hefur verið í Evrópu
og áætlaðar ársleigutekjur af þeim
myndböndum sem gerð voru upptæk
eru 150-160 miljónir króna. Það var
því ljóst við þessar aðgerðir að kvik-
myndafélög eiga hér talsverðra
hagsmuna að gæta.
Tveg‘gja miljarða tap
„Það er mikilvægt að neytendurn-
ir geri sér grein fyrir hvað ólöglegur
myndbandamarkaður getur verið
afdrifaríkur fyrir kvikmyndafram-
leiðendurna," sagði Molly E. Kellogg
þegar Morgunblaðið ræddi við hana.
„Til þess að kvikmyndafélög geti
haldið áfram að framleiða kvik-
myndir verða þau að fá allar þær
tekjur af kvikmyndum sínum sem
mögulegt er, því kostnaður við að
framleiða meðalmynd er um 15 milj-
ónir bandaríkjadala og aðeins um
20% myndanna sem framleiddar eru
bera sig. Og það má áætla að banda-
ríski kvikmyndaiðnaðurinn tapi um
2 miljarðum dala á ári vegna ólög-
legrar myndbandahöndlunar.
Ástandið er að batna víða og það
hefur sérstaklega batnað í löndum
eins og íslandi þar sem löggjafinn
hefur tekið skynsamlega á málun-
um. í Englandi var ólögleg höndlun
myndbanda um 80-85% af öllum
myndbandaviðskiptum. Nú er þetta
hlutfall um 30-35% vegna betri laga
og hertra aðgerða dreifingaraðila og
rétthafa bæði myndbanda og kvik-
mynda.
Erfitt að fá lög-
regflurassíur
Lögunum í Ameríku hefur einnig
verið breytt. Höfundairéttarlögun-
um var breytt 1976 og 1984 voru
refsiákvæðin hert verulega en áður
voru refsingamar ekki nægilega
harðar. Hinsvegar er erfitt að fá
lögregluna til að gera rassíur því
hún hefur nóg annað að gera. Við
rekum talsverðan áróður til að fá
neytandann í lið með okkur, og við
höfum til dæmis sérstakt símanúmer
sem fólk getur hringt í og tilkynnt
um ólöglegar spólur.
Kvikmyndafélögin starfrækja
Morgunblaðið/RAX
Molly E. Kellogg, yfirmaður and-
sjóræningjadeildar Wamer Bros.
kvikmyndaf élagsins.
flest sjóræningjadeild og reyna að
virkja rétthafana í hveiju landi fyrir
sig. Hér á íslandi hefur frumkvæðið
ekki síst komið frá þeim og þeir
reypt að bæta markaðinn sjálfir.
Ástandið í þessum málum er verst
í Austurlöndum fjær og Suður-
Ameríku. í sumum þessum löndum
eru íjlföldunarverksmiðjur, til dæmis
í Tailandi og þar eru raunar fjölföld-
unarverksmiðjur fyrir allskonar verk
sem vernduð eru með höfundarrétti,
eins og kennslugögn sem kosta þar
hluta af því sem þau kosta á almenn-
um markaði, og höfundamir fá engin
höfundarlaun. Sama má segja um
tónlist, myndbönd og bækur.
Menn voru raunar hræddir um
að þegar eftirlitið batnaði í Englandi
myndu glæpamenn þar sem sérhæðu
sig í ólöglegum myndböndum setjast
að á stöðum eins og Irlandi eða Is-
landi þar sem er alþjóðlegur flugvöll-
ur, setja þar upp fjölföldunarverk-
smiðju og flytja út ólögleg
myndbönd. Það virðist þó ekki hafa
gerst."
-Er mögulegt fyrir kvik-
myndafélög að hafa eftirlit með
allri fjölmiðlun.?
„Það er mjög erfitt, sérstaklega
með sýningum á myndum í til dæm-
is fjölbýlishúsum, sem kemur ekki
aðeins niður á kvikmyndafyrirtæk-
inu heldur einnig löghlíðnum eigend-
um myndbandaleiga. Gervihnatta-
sjónvarp býr einnig til vandamál."
-Hafið þið sett ykkur að ná
ólöglegum myndbandamarkaði
niður á eitthvað ákveðið stig ?
„Ef ólögleg myndbönd eru um
15% af öllum myndböndum á mark-
aðnum er það ekki svo slæmt. Á
Islandi þar sem markaðurinn er af-
markaðri og viðráðanlegur, ætti að
vera hægt að ná þessu niður fyrir
3%.
Vel skipulag'ðar
myndbandaleigur
ÉG hef komið í nokkrar mynd-
bandaleigur í Reykjavík og þær eru
flestar stórar og virðast vera vel
skipulagðar. En þetta er eins og í
öðrum viðskiptum: ef kaupmaðurinn
hefur ekki nægilegt §ármagn til að
viðhalda viðskiptunum reynir hann
að stytta sér leið á einhvem hátt.
Og í myndbandabransanum er það
auðveldast með því að íjölfalda
myndbönd ólöglega.
Á myndbandaleigunum sá ég tal-
svert af myndböndum sem flutt hafa
verið inn frá Englandi. Ég sá ekki
neinar ólöglega fjölfaldaðar spólur
en spólumar eru raunar ekki til sýn-
is í leigunum, aðeins kassamir. Fólk
getur séð á miðum á spólunum hvort
þær em ólöglega fjölfaldaðar, einnig
em flestar löglegar spólur hér á landi
með íslenskum texta.
Vandamálið hér mun vera að
myndbandaleigueigendur fara til
Englands, kaupa þar spólur í stómm
stíl og fara með þær gegnum tollinn
með þeim skýringum að þeir hafi
keypt einkarétt og dreifíngarrétt á
spólunum í Englandi. Það er raunar
rétt, en sá réttur gildir ekki á Ís-
landi. Þar má ekki sýna spólumar
opinberlega þótt það megi nota þær
í eigin þágu. Og það er ólöglegt að
setja íslenskan texta á þessi mynd-
bönd því flest höfundarréttarlög
segja fyrir um að það má ekki
breyta, þurrka út eða eiga á neinn
hátt við uppmnalega verkið án leyf-
is, þótt aðeins eigi að nota það í
eigin þágu.“
Mesta myndbands-
tækja-
eign í heiminum
Molly Kellogg var að lokum spurð
hveiju hún vildi spá um myndbanda-
markaðinn hér á landi og annars-
staðar. „Um ísland gilda nokkrar
áhugaverðar tölfræðilegar stað-
reyndir," svaraði hún. „Þar er mjög
mikil aðsókn að bíóhúsum og einnig
eiga um 49% heimila myndbands-
tæki sem er einhver hæsta hlutfalls-
eign myndbandstækja í heimi. Þar
er því blómlegur myndbandaleigu-
markaður og þótt komin sé ný
sjónvarpsstöð veitir hún ekki svo
mikla samkeppni fyrr en hún tekur
að sýna alveg nýjar myndir. í
Ameríku er myndbandamarkaðurinn
enn vaxandi, því myndbandstækja-
eign þar er hlutfallslega minni en
annarsstaðar. Þar hefur mynd-
bandamarkaðurinn beina samkeppni
frá kapalstöðvunum, sem eru orðnar
61, því kvikmyndir eru sýndar þar
meðan þær eru nýjar.
Það hefur einnig talsvert að segja
fyrir myndbandamarkað ef hefð er
fyrir því að fólk hafí sína dægra-
styttingu heima. Það getur verið
vegna ýmissa ástæðna; til dæmis ef
veðrið er þannig að fólk fer yfírleitt
ekki mikið út, eða eins og er í Suð-
ur-Ameríku að stjómmálaástandið
er þannig að fólk vill ekki fara út.
Fjölbreytni í sjónvarpi er ekki mikil
hér og því eru myndbönd aðalheima-
skemmtunin. Hér virðist því vera
mikil gróska og að minnsta kosti
gerum við hjá Warner ráð fyrir því
að íslenski markaðurinn haldi áfram
að stækka enn um sinn.“
Danskur undrakoddi
fyrir þreyttar axlir
Talið er að mannskepnan eyði að
minnsta kosti einum þriðja af aevi
sinni í rúminu. Það er því mikils um
vert að aðbúnaður í rúminu sé sem
allra bestur. fslendingar eru nú farnir
að sofa í góðum rúmum meira en
áöur.
Við fréttum af nýrri tegund kodda sem
átti að vera algjör undrakoddi. Slíkum
upplýsingum ber að taka meö varúð
og það var með sliku hugarfari sem
við ákváðum að prófa þennan kodda.
Axlirnar eru „fríar"
Koddinn er úr svampi og í honum er
loftrásakerfi sem tryggir að eðlilegt
hitastig helst í koddanum allan ársins
hring.
Hliðar koddans eru misháar og er
hærri hliðin nær hálsinum þannig að
axlirnar eru „frjálsar". Þannig styður
koddinn betur við höfuðiö en venju-
legur koddi hvort sem legiö er á baki,
maga eða hlið.
í stuttu máli stóöst koddinn prófiö
og reyndist mjög vel. Það eru ekki
aöeins axlirnar sem hafa það betra
eftir hálfsmánaöar notkun koddans
heldur einnig hálsinn sem virðist hafa
hvilst betur á þessum danska kodda.
Bay Jacobsen hannaði ekki aðeins
koddann heldur einnig dýnu sem mik-
ið hefur verið af látið. Hægt er að fá
dýnuna í 70,80 og 90 cm breiddum.
Svaf aldrei vært eina ein-
ustu nótt
Bay Jacobsen, sem er danskur mál-
arameistari, átti sjálfur við langvar-
andi sjúkdóm að stríöa. Hann hefur
sagt í blaðaviðtali að hann hafi ekki
sofið vært eina einustu nótt í fjölda-
mörg ár. Þegar hann kom fyrst fram
með hugmyndina að heilsudýnunni
og koddanum hristi fólk höföuöið og
hafði ekki trú á honum. En eiginkona
hans og fjölskyida stóö á bak við
hann og nú er fyrirtæki Jacobsens

S//I/G
Koddaver
úr 100% bómull.
Þverskurður koddans.
orðið að stórfyrirtæki sem framleiðir
þessar vörur.
Heilsudýnan var útfærð í samvinnu
við endurhæfingadeild héraössjúkra-
hússins i Árósum og heimilislækni
Jacobsens.
Dýnan er 3 cm á þykkt og þannig
gerð að hún er fyllt af kúlum (ekki
eldfimum) sem einangra og nudda
vöðvana. Kúlurnar dreifa þyngd líka-
mans á dýnuna þannig að blóðstrey-
mið verður óhindrað um vöðvana og
dreifir álagspunktum líkamans. Dýnan
hefur einnig þau áhrif að halda líkams-
hitanum stöðugum. Hjá fólki, sem er
bakveikt og hefur liða-, bak- eða
vöðvaverki, getur lítils háttar hitatap
aukið á verkina. Dýnan dreifir þyngd
Ifkmans vel á undirlagið þannig að
svefninn verður meira afslappaður.
Dýnan og koddinn hafa verið á mark-
aöi hér á landi í rúmt ár og hefur
Fjaöurmagnadur eldvarinn
svampur, med loftgötum.
verið látið mjög vel af þeim.
Þú skalt sjálfur reyna til
þess að sannfærast - þú
hefur 14 daga skilafrest
Langflestir kaupa heilsudýnu og
kodda Bay Jacobsen, vegna þess að
nábúar, vinir og vandamenn hafa
mælt með þeim.
Fáðu þér dýnu og kodda til reynslu,
þannig að þú getir einnig sannfærst
um eiginleika þeirra.
Ef þú, innan 14 daga, sérö eftir því
að hafa keypt dýnuna og koddan þá
skilar þú þeim aftur og færð endur-
greitt.
Það er því allt að vinna, en engu að
tapa.
Koddinn kostar kr. 2030.-
og dýnan kr. 4990.-
ATH. Verðlækkun veröur fró verk-
smiðju um næstu mánaöamót.
Verið forsjál — kaupið strax.
Sendum í póstkröfu

* i

Grensásvegi 12
Simi688140-84660
Posthólf 8312'- 128 RvKi
Dýnan er 3 cm þykk og látin ofan á venjulega rúmdýnu.