Morgunblaðið - 01.04.1987, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL 1987
37
Skólarnir heimsóttir að loknu verkfalli:
Stefnt er að því að prófum og
skólaslitum verði ekki frestað
Gudni
Guðmundsson
GÓÐ MÆTING reyndist í fram-
lialdsskólunum í gærmorgun
þrátt fyrir að verkfalli Hins
íslenska kennarafélags hefði
ekki verið aflýst fyrr en á þriðju-
dagsnóttina. Þegar blaðamaður
heimsótti menntastofnanir í
Reykjavík var ekki annað ^ð
heyra en skólamenn væru því
fegnir að koma til starfa eftir
tveggja vikna óvissutíma. í flest-
um skólum er stefnt að því að
standa við prófatöflur og út-
skrift stúdenta, en skerða í stað
þes páskafríið. Þá er allt útlit
fyrir að 9. bekkur grunnskóla
hefji samræmd próf 27. apríl,
þótt hluti nemenda hafi ekki
notið kennslu í einni eða fleiri
greinum á meðan á verkfallinu
stóð.
„Við leysum
málið á tiltölulega
einfaldan hátt.
Það verður kennt
tvo næstu laugar-
daga og virka
daga í dimbilvi-
kunni. Þannig
náum við 14
kennsludögum
fyrir próf. Viðbrögð nemenda hafa
verið mjög jákvæð. Þeir virðast
hafa óttast mest að skólinn yrði
lengdur fram á sumarið og kjósa
því frekar að herða róðurinn til
þess að geta staðist tímáætlanir,"
sagði Guðni Guðmundsson rektor
Menntaskólans í Reykjavík. „Auð-
vitað þrengist prófataflan eitthvað
af þessum sökum, en það er ekki
bæði hægt að halda og sleppa."
Guðni sagði að ekkert yrði slegið
af í prófunum. Ekki mætti minnka
kröfumar. Háskólar hér á landi sem
í öðrum löndum yrðu að geta tekið
skirteini stúdenta góð og gild án
tillits til verkfalla. „Mér virðist sem
að engir hafi hellst úr lestinni i»
verkfallinu. Nokkrir áttuðu sig ekki
fyrstu tvo tímana í morgun en ski-
luðu sér síðan,“ sagði Guðni.
Stórt skref en ekki
fullnaðarsignr
„Ég met launa-
hækkunina á um
9%. í heild sinni
virðist verkfallið
hafa skilað ár-
angri. Þetta er í
fyrsta skipti sem
við höfum tæki-
færi til að nýta Helgi Ingólfsson
þennan rétt og ætli reynslan verði
ekki dýrmætust þegar upp er stað-
ið,“ sagði Helgi Ingólfsson sögu og
listasögukennari í MR.
Helgi taldi að kennarar hefðu
mismunandi mikið úr krafsinu við
þessa samninga. Sér hefði virst
hijóðið gott í kennurum þegar
samningurinn var skoðaður í gær-
morgun. Hugsanlega gæti það
breyst þegar hrifningin yfír að
samningum væri lokið minnkaði.
„Maður vill sem minnst segja þar
til launahækkunin liggur fyrir svört
á hvítu. Mér virðast laun mín verða
um 45.000 krónur. Það stenst auð-
vitað engan samanburð við það sem
gerist á almennum vinnumarkaði,
en er þó þokkalegt miðað við grunn-
laun sem nkið greiðir. Þetta er spor
í rétta átt, en ekki fullnaðarsigur.“
sagði Helgi.
Hann taldi að nemendur yrðu
ekki fyrir skakkaföllum þótt
kennsla hefði fallið niður. Mæting
hefði verið góð í gærmorgun og
nemendur skilað lausnum á þeim
verkefnum sem þeim var sagt að
vinna í verkfallinu. „Ég held að þau
nái þessu upp fyrir próf. Hljóðið var
almennt gott í mínum nemendum
í morgun, þó er skrekkurinn
kannski meiri í efstu bekkjunum
enda meira í húfi,“ sagði Helgi.
Má búast við einhverju
falli________
„Ég hef heyrt
þær gagnrýni-
raddir að verkfall-
ið hafi komið á
versta tíma, en eru
ekki allir tímar
jafn slæmir ?“
sagði Bogi Ingim-
Bogi Ingimarsson arsson kennari j
Armúlaskóla. „Ég var efins í upp-
hafi um réttmæti þessara aðgerða,
en studdi meirihlutaákvörðun. Þetta
er í fyrsta sinn sem ég tek þátt í
slíkum aðgerðum. Þegar upp er
staðið virðist verkfallið hafa skilað
nokkrum árangri umfram það sem
áður hafði verið boðið.“
Bogi gagnrýndi „meðaltalsreikn-
ing“ um laun kennara. Aðstaða
þeirra væri ekki jöfn; kennarar í
vissum námsgreinum gætu unnið
mikla yfírvinnu án teljandi undir-
búnings en aðrir ekki. „Megin-
krafan hlýtur að vera að fá
mannsæmandi laun og að þau séu
af dagvinnu. Ég sé þó ekki tilgang
með því að lækka yfirvinnustuðul-
inn.“
Honum virtust heimtur á nem-
endum góðar. „Ég kenndi á fullu í
morgun og varð ekki var við annað
en að fólk kæmi undirbúið. Auðvit-
að hlýtur tveggja vikna hlé að setja
strik í reikninginn. Við munum ná
inn þessum tíma þótt búast megi
við einhverju falli umfram það sem
eðliegt er. Það á samt ekki að slá
af kröfunum að mínu mati,“ sagði
Bogi.
Fór í sveitina vann og
lærði
„Ég fór í sveit-
ina og reyndi að
lesa og læra eins
og hægt var,“ var
svar Ingibjargar
Jónsdóttur nem-
enda í 3. bekk MR
við spumingu
blaðamanns um
hvað hún hefði gert í verkfallinu.
Hún á heima í Kjósinni og sagðist
hafa hjálpað til á búinu meðan
kennsla lá niðri.„Ég held að það sé
mjög misjafnt hvað fólk lærði mik-
ið. Sumir virðast lítið sem ekkert
hafa lært, aðrir meira," sagði Ingi-
björg.
Hún kvaðst ánægð með þá ráð-
stöfun að útskrift nemenda yrði
ekki frestað. Það kæmi sér vel fyr-
ir þá sem hefðu ráðið sig í vinnu.
Sagðist hún ekki kvíða prófunum.
„Maður verður bara að leggja harð-
ar að sér. Ég á mikið ólært í
stærðfræði og efnafræði en vona
að mér takist að ná þeim fögum
upp fyrir próf,“ sagði Ingibjörg.
Flestir lágu bara í leti
Tvær stúlkur á fyrsta námsári
urðu á vegi Morgunblaðsmanna í
anddyri Ármúlaskólans. Aðspurðar
sögðust þær ekki hafa lagt mjög
hart að sér við lærdóminn í verk-
fallinu. „Ég fór að vinna fulla vinnu
og segja má að ég hafi ekki opnað
Ingibjörg Jóns-
dóttir
Hafsteinn
Stefánsson
bók. Þetta verður eflaust mikil
pressa og ég er hrædd um að ráða
ekki við prófin," sagði Auðbjörg
Arngrímsdóttir.
Stalla hennar, Vigdís Vignis-
dóttir sagðist einnig hafa afkastað
heldur litlu í verkfallinu. „Það virð-
ist nokkuð almennt; einstaka maður
hefur unnið en flestir lágu bara í
leti. Við áttum auðvitað að halda
áfram og lesa sjálfstætt en maður
er því ekki vanur,“ sagði hún.
Þær Auðbjörg og Vigdís sögðust
kvíða prófunum nokkuð en vonuð-
ust þó til þess að ná upp því sem
á vantaði.
Ekki liægt að minnka
kröfurnar
Hafsteinn Stef-
ánsson skóla-
meistari Fjöl-
brautaskólans í
Ármúlá hafði ný-
lokið við að
endurskoða „neyð-
aráætlun" sem
miðar að því að
endurheimta hluta af þeim kennslu-
stundum sem nemendur hafa tapað.
Hann tók skýrt fram að þessi áætl-
un væri háð samþykki kennara-
fundar annarsvegar og ráðuneytis
hinsvegar.
„Við erum það heppin að hafa
byijað önnina snemma og unnum
með því eina viku sem kemur okkur
til góða,“ sagði Hafsteinn. „Lýkur
benda engu að síður til þess að
kennt verði S páskafríinu, byijað
þriðjudaginn eftir páska og kennt
á sumardaginn fyrsta. Ég held að
dæmið gangi upp ef unnið verður
duglega, en auðvitað er aldrei hægt
að vinna slíka töf alveg upp. Við
verðum að halda uppi dampi og
getum ekki minnkað kröfumar."
Hafsteinn taldi að samningur
kennara fæli í sér mikilvæga kjara-
bót. Byijendur fengju mesta
hækkun og því von til að auðveld-
ara yrði að ráða hæfari starfskrafta
í kennarastöður næsta vetur.
Fagnar því að byrjend-
ur fái mesta hækkun
Eiríkur Har-
aldsson þýsku-
kennari sagðist
hafa unnið við
kennslu í þijá ára-
tugi. Hann minnt-
ist þess að
alþingismenn
80,1 hefðu þegið sömu
laun og menntaskólakennarar. „Ég
er af þeirri kynslóð sem telur verk-
föll slæman hlut og sannast sagna
leið mér ekki vel að leggja niður
vinnu. En staðreyndin er sú að laun
okkar hafa verið að drabbast mikið
niður og sennilega var þessi leið
nauðsynleg. Ríkið hefði átt að sjá
sóma sinn í því að hækka launin
án þess að til vinnudeilu kæmi.
Ég fagna því að byijendurnir
skuli fá mestar hækkanir. Við höf-
umn séð á bak mörgum mjög
Eirikur Haralds-
hæfum mönnum á síðustu árum.
Ég á ekki von á því að menn flyk-
kist til að kenna en vonandi gefa
fleiri kost á sér. Kennsla er nefni-
lega mjög skemmtilegt starf, um
það get ég borið vitni," sagði Eirík-
ur.
Hann kvaðst ekki haft tækifæri
til þess að kynna sér kjarasamning-
inn í heild sinni, en sagðist hafa
heyrt nefndar launahækkanir á bil-
inu 8-15.000 krónur eftir starfs-
reynslu. Menn virtust ánægðir og
hafði hann ekki heyrt neinar
óánægjuraddir.
„Mér sýnast launin hækka
þokkalega. Best þætti mér ef hægt
yrði að losna útur þeirri yfírvinnu-
pressu sem á okkur er. Maður
kemst inn í vítahring sem erfítt er
að losna úr. í samningnum er jrfír-
vinna yfír 10 tíma á viku greidd
með lægri stuðli og það lýst mér
vel á,“ sagði Eiríkur.
Vissi ekki í hvorn fótinn
ætti að stíga
Helga Eiríks-
dóttir stúdentsefni
tók í sama streng.
„Ég vissi ekkert í
hvorn fótinn ætti
að stíga, beið allt-
af eftir fréttum.
Það var gamla
sagan um að mað-
ur ætlar að gera allt á morgun,"
sagði hún. „Sumir virðast hafa nýtt
tímann mjög vel aðallega í ritgerða-
skrif og verkefni.í flestum greinum
höfum við námsáætlun til að styðj-
ast við.“
Hún hafði einungis heyrt getgát-
ur um að páskafríið yrði stytt og
kennt á laugardögum fram að próf-
um. „Stúdentshópurinn er búinn að
panta utanlandsferð 25. maí þannig
að útskriftin má ekki dragast um
mikið meira en þijá daga,“ sagði
Helga.
„Auðvitað komu þessar aðgerðir
á óþægilegum tíma, en ég held að
þær hafí verið nauðsynlegar því
kennarar voru skammarlega illa
launaðir. Mæting í dag var heldur
slöpp og ég hef heyrt í einum sem
gafst upp og ætlar að reyna aftur
næsta haust. Ég get ímyndað mér
að svo sé um fleiri. Maður verður
bara að vera bjartsýnn og leggja
sig fram,“ Helga.
Helga
Eirfksdóttir
Hefði viljað nota páska-
fríið til lesturs
Eitt stúdents-
efna, Guðni In-
gólfsson varð á
vegi Morgunblaðs-
manna í kjallara
Casa Nova. „Ég
reyndi að lesa eitt-
hvað í verkfallinu,
Guðni Ingólfsson f5r yfjr þag sem
brýnast var en afköstin voru ekkert
á við þegar maður les undir pressu,"
sagði Guðni.
Hann taldi að vænlegra hefði
verið að nota páskafríið til upplestr-
ar en tímasóknar. Stúdentsprófið
væri altént úr námsefni 2-3 ára og
því þyrfti dijúgan tíma til að undir-
búnings. „Við vitum ekki hvort að
upprunalegri prófatöflu verður
fylgt, en hún var þröng fyrir. Ég er
í stærðfræðideild og það eru upp í
500 blaðsíður í sumum fögum sem
við þurfum að lesa upp,“ sagði
Guðni. Hann bjóst við að verkfallið
setti ekki strik í reikininginn og
virtist vongóður um að ná stúdenst-
prófi þrátt fyrir að kennsla hefði
raskast.
Heimtur slæmar
í forskóla
„Við höfum hér forskóla, eins-
konar 10. bekk sem er ætlaður
þeim sem hafa fallið mjög illa á
samræmdum prófum. Ég sótti um
undanþágu fyrir kennslu þessara
nemenda, á þeim forsendum að
þeir mættu mjög illa við röskun á
kennslu, en af íjórum samræmdum
greinum féll kennsla alveg niður í
tveimur fögum og að hluta í því
þriðja. Undanþágan var ekki veitt
og á sinn hátt get ég fallist á þau
rök að erfítt er að gera upg á milli
nemenda," sagði Gunnar Ásgeirs-
son skólastjóri Réttarholtsskóla.
Hann sagði að mæting í forskólan-
um hefði ekki verið góð í gærmorg-
un. Ef ástandið batnaði ekki í dag
yrði hringt í nemendurna og athug-
að hvað ylli því að þeir mættu ekki.
Þriðjungur kennara í skólanum
var í verkfalli. „Mismunun nemenda
er að mínu mati verstu áhrif þessar-
ar röskunar, Ef það hefðu verið
hreinar línur, allir nemendur misst
jafn mikið hefði þetta komið betur
út,“ sagði Gunnar. Hann sagði að
farið yrði fram á að þeir kennarar
sem tóku þátt í verkfallinu veittu
bekkjum sínum stuðningskennslu.
Þó jrrði öðrum nemendum ekki
meinaður aðgangur að þeim tímum.
„Það örlar ekki á þeirri hugsun að,
seinka samræmdu prófunum, en við
verðum að vona að tillit verði tekið
til þess hóps sem misst hefur úr
kennslu. Ég hef trú á því að kennar-
ar muni ekki fella nemendur ef
þeir telja að skýringin liggi í þess-
ari röskun," sagði Gunnar.
Allir ætla að nýta
sér aukatímana
„Auðvitað er það óréttlátt að
sumir hafi misst úr en aðrir ekki.
En ef maður reynir þá getur mað-
ur,“ sagði Hjördís Baehman
nemandi í 9. bekk. Hún sagðist
hafa misst kennara í ensku og:
stærðfræði, en bæði fögin koma til
samræmdra prófa. Hún missti einn-
ig kennslu í félagsmálafræði og
samfélagsfræði. Sömu sögu var að
segja af vinkonu hennar Dagnýju
Blöndal. „Ég ætla að nýta mér
aukatímana vel og held að það verði
góð mæting hjá öllum, jafnt þeim
sem misstu kennslu og hinum."
Þær sögðust hafa unnið nokkuð
í þeim fögum sem féllu niður, jafnt
heima og á skólabókasafninu. „Það
er voðalega misjafnt hvað fólk vann
mikið. Sumir gerðu ekkert aðrir
lærðu vel. Á bókasafninu var maður
þannig stundum aleinn en suma
daga var fullt."
„Þetta er auðvitað leiðinlegt fyrir
okkur að fá verkfall á þessum tíma.
Kennarar hefðu kannski mátt
hugsa betur um okkur, en þeir hafa
auðvitað allt of lág laun svo að
verkfallið var nauðsynlegt," sagði
Hjördís aðspurð og Dagný tók und-
ir þessi orð.
Auðbjörg Arngrímsdóttir og Vigdís Vignisdóttir
Dagný Blöndal og Hjördís Bachman