Andvari - 01.01.1906, Qupperneq 166

1(30 Loftlagsbreytingar á íslandi.
nijög merkilegar athuganir frá síðustu árum sýnt, að
svo er ekki; stjörnufræðingar liafa fundið með afar
nákvæmum mælingum, að stjörnuturnar hafa færst
lítið eitt úr slað miðað við heimskautið.
í sinni framúrskarandi vel riluðu hók um aldur
mannkynsins (menneskeslægtens ælde Kria 1894—98)
hefur norski jarðfræðingurinn dr. Andr. M. Hansen
nú tekið upp þessa heimskautaflutningstilgátu, styður
hana af mesta hugviti og lærdómi, og leitast við að
sýna fram á að engin önnur tilgáta um loftslagsum-
skifti geti náð neinni átt, þó að vísu aðrar orsakir
geti valdið nokkrum breytingum á loftslagi. Dr. Han-
sen liyggur að ísaldirnar liaíi verið tvær, og er það
skiljanlegt þó að þar skjótist skýrum, því að Noregur
gefur miklu fátæklegri upplýsingar um þessi efni en
Alpafjöllin og ekki siður ísland.
Það er þá sennilegast, að svo sje í raun og veru,
sem virðisl: þegar fjölskrúðugur suðrænn gróður óx
á íslandi, þá var þessi jarðarslciki, er svo nefnist,
miklu sunnar á hnettinum en hann er nú; og þegar
lielbreiður jöklanna lágu yfir öllu landi, likt og nú
aðeins gerist langtum nær heimskauti, þá kom það
til af þeirri eðlilegu ástæðu, að ísland var á þeim
tímum miklu norðar á hnettinum en það er nú.
Landið hei'ur ekist fram og aftur um hnöttinn, en
auðvitað ekki eitt sjer, án sambands við yfirborðið
umhverfis.
Nú er að vísu ekki svo að skilja, að sjálfur
snúningsás jarðarinnar færist til innanum hana; hreyt-
ingin á fjarlægð einhvers staðar á jörðunni frá heim-
skauli verður með öðru móti. Jörðin er, eins og
kunnugt er, talin mestöll glóandi; inst liyggja menn
sje eldloft, þá eldleðja, en utanum eldiðrin er aðeins
tiltölulega þunnt steinskurn eða steinhvolf, alt beyglað