Andvari - 01.01.1906, Page 163

Loftslagsbreytingar á íslandi. 157
hjerlendum skólum; er óskandi að Guðm G. Bárð-
arson geti lialdið áfram jarðfræðisrannsóknum sínum.
Af »purpura« laginu fáum vjer nú þá merkilegu
fræðslu, að loftslag. hjer hefur á tímabilinu eftir ís-
öld, en fyrir landnámstíð, um liríð verið hlýrra en nú
er, sennilega um sama leyti sem skógar uxu í Noregi
alt að því 1000 fetum liærra upp lil fjalla en nú, og >7ms-
ar skeljar lifðu í Víkinni (Kristjaníufirði), sem nú á
tímum eru þar liðnar undir lok fyrir kulda sakir,
eins og purpura lapillus við Norðurland. Dr. Andr.
M. Hansen hyggur að á þeirri sumaröld liafi það
einmittverið, sem forleður landnámsmannanna islenzku
komu fj’rst til Noregs og »reistu sjer bygðir og bú í
blómguðu dalanna skauti«. Frá þessari sumaröld er
sennilega »moldar«lagið efst á melum hjer víða, sem
bendir á að þar hafi verið gróin grund áður, og liinar
miklu skógarleifar sem eru svo algengar í mónum. Ef lil
vill hefur ekki allur »sumaralda« skógurinn verið fallinn
á landsnámslíð, og einmitt meðfram tekist svona vel að
eyða skógunum hjer, af því að þeir voru að nokkru leyti
arfur frá betra loftslagi og þessvegna veikari fyrir
þar sein þeir stóðu tæpast.
II.
Af því stutta yfirliti, sem undan er farið, geta
menn nú fengið dálitla hugmynd um þær ótrúlegu loft-
lagsbreytingar, sem orðið hafa á þeim hluta hnattar-
ins, sem nú nefnist ísland; breytingarnar verða svo
miklar þegar mest er, að það er eins og landið hafi
legið 300 mílum sunnar, þegar mest brá til bins
hlýrra, en aftur á móti færst um 300 mílur norðar,
eða norður undir lieimskaut, þegar kaldast varð; en
innan þessara takmarka hafi það ekist suður og
norður svo minnu munaði.
Að rannsaka þessar loftslagsbreytingar fyrri tíma