Andvari - 01.01.1906, Side 89
83
Vegir og flutningar.
I öðru lagi er það algengt, að mótak er ekki nema
á fáum bæjum í hverri sveit, og er þá hreinasti bú-
hnykkur fyrir hina að kaupa sjer þar leyíi til að
skera mó — ef þeir geta komið mónum heim til sín,
en til þess útheimtast vegir, helst akfærir, heim að
bæjum. í þriðja lagi er það bert, að elcki verða full
not að hinum stærri vegum — ílutningabrautum —
nema því að eins að hver maður geti komizt með
vagu sinn lieiman að frá sjer og heim aftur. í ljórða
lagi má nefna þann margvíslega liagnað, sem fylgir
því að akfær vegur liggi frá hverjum bæ yfir land
jarðarinnar lil beggja hliða, yfir Iandareignina þvera
eða máske endilanga; þann veg má opt nota til hey-
flutniriga; með fram þeim vegi getur bóndinn valið
sjer hentugustu blettina til ræktunar, af því að veg-
urinn gjörir það kleift að koma áburði þangað heim-
an að og uppskerunni þaðan heim. Það er nú á
tíiriufn ekki girðingarkostnaðurinn, lieldur að eins
vegalcysið, sem liindrar menn frá því að taka til
ræktunar hentuguslu blettina í landareign sinni, í
stað þess niáske að rækla út tún sín á ófrjóa jörð
með miklum lilkostnaði.
Fleira mætti telja, en jeg liygg þetta nægja til
þess að sýna fram á, að við lireppavegagjörð á að
fylgja þeirri meginreglu, að gjöra vegina akfœra að
sumarlági og leggja þá með bœjum, þar sem þess er
nokkur kostur.
Sje þessari reglu fylgt, verður fyrst og fremst að
gæta þess, að hallinn á veginum verði ekki of mikill.
Á akl'ærum sveitarvegi ætti helst ekki að vera meiri
halli en 1 : 10, og aldrei meiri halli en 1 : 8. Þá
er ennfremur þess að gæla, að velja sem þurlendast
vegarstæði; á valllendi, melum og jafnvel þurlendum
mýruin verður vegagjörðarkostnaðurinn mjög lítill,