Andvari - 01.01.1906, Side 39

33
Uni þjóðfundinn 1851.
l’undi í landinu sjálfu liafa látið uppi álit sitt um
það, og mun hið nauðsynlega i því efni verða lagt
l’yrir næsta alþingi«.
Þetla frumvarp um stjórnarfar landsins hefði
því að rjettu lagi átt að leggja fyrir alþingi 1849, en
það var þó eigi gjört, heldur var það afráðið, að
halda sjerstakan þjóðfund, og voru kosningarlög lil
fundarins útgelin 28. sept. 1848; eplir þeim áttu sæti
á fundinum 4(5 manna, (5 kosnir af konungi og 4U
af þjóðinni; búizt var við, að fundurinn yrði haldinn
1850, en í konunglegu opnu brjeíi 15. maí 1850 er
þess getið, að af sjerstökum ástæðum hafi það eigi
getað orðið, og er fundinum stefnl saman 4. júlí 1851.
þjóðfundurinn var setlur 5. júli 1851 af konungs-
fulltrúanum, stiptamtipanni Trampe; Páll amtmaður
Melsteð var kosinn forseti; að öðru leyti byrjaði fund-
urinn eigi sem heppilegast, því engin af frumvörpum
stjórnarinnar, sem leggja átti fyrir fundinn, voru þá
komin; var þá byrjað á því að semja þingsköp handa
fundinum. Frumvörp stjórnarinnar voru fyrsl lögð
fram á fundi 12. júlí, og voru þau 3 alls, um verzl-
un og siglingar, kosningalög og um stöðu íslands
í ríkinu, og var þar lagl til, að grundvallarlög Dana
giltu á íslandi. ísland átti að vera eins og amt í
Danmörku, og alþingi átli að hafa eða l'á lílct vald
og amtsráðin þar. Islendingar áttu að kjósa 4 menn
til þjóðþingsins og 2 lil landsþingsins. Eitthvað hel'-
ir hinni dönsku stjórn þótl uggvænt um, að Islend-
ingar mundu eigi verða sjerlega hrifnir af þessari fram-
hoðnu stjórnarskipun, því um sumarið var liðsílokk-
ur sendur upp og hafðist við í Reykjavík.
Afdrif fundarins eru öllum alkunn, en jeg hygg
þó, að mörgum muni þykja varið í að heyra skýrslu
æðsta valdsmanns landsins þá um fundinn og þá
atburði, sem þar gjörðust, einkum við fundarlokin.
3